Uczulenie – praktycznie każdy z nas kiedyś miał objawy uczulenia. Dlaczego uczulenie jest w obecnych czasach tak popularne? Coraz więcej osób uczulają pyłki roślin, roztocza, rozmaite pokarmy, chemikalia. Co rok przybywa osób chorujących na alergię, która staje się na naszych oczach schorzeniem cywilizacyjnym.
Uczulenie – skąd się bierze?
Uczulenie, a raczej reakcja uczuleniowa wynika z kontaktu z alergenem i jest odpowiedzią układu odpornościowego na owy kontakt. Najczęściej uczulają nas białka pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Poza nabyciem alergii warto zwrócić uwagę na uwarunkowania genetyczne do atopii jakie zapisane są w genach.
W Polsce na alergię choruje już niemal co trzecia osoba a liczba alergików wciąż rośnie. Przyczyn alergii upatruje siew zanieczyszczeniu otoczenia, nie tylko powietrza ale również wód, żywności.
Alergia zależna i IgE niezależna
Podział alergii na zależne i niezależne jest podstawowym rozróżnieniem. Gdy alergen przeniknie do organizmu, przeciwciała IgE wyłapują go, w następstwie czego z komórek tucznych uwalniane są substancje prozapalne – przede wszystkim histamina. Wówczas mamy do czynienia z reakcja alergiczną.
W przypadku alergii niezależnej nie występuje udział immunoglobuliny. Alergen na poziomie komórkowym wywołuje stan zapalny bez pośredników. Niestety leczenie alergii odnosi się wyłącznie do alergii zależnych IgE. W przypadku alergii niezależnej wciąż medycyna działa po omacku i nie ma możliwości leczenia przyczynowego.
Alergia wśród nas
Alergia może być pokarmowa, wziewna, kontaktowa a także złożona, nawet utajona. Przybywa alergii które są kombinacją alergii pokarmowej i wziewnej lub pokarmowej i kontaktowej itd. O ile stosunkowo łatwo jest walczyć z alergią pokarmową poprzez eliminacje alergenów z diety to coraz trudniej jest walczyć z alergiami krzyżowymi.
Różne alergeny mogą wywoływać różne objawy i tak mleko może powodować zarówno objawy układu pokarmowego jak i skórne. Zdarza się, że przeciwciała IgE przeciwko jednemu alergenowi wiążą się z alergenami innego pochodzenia, ale o identycznej budowie chemicznej.
W związku z tym u osób uczulonych np. na pyłki brzozy może wystąpić reakcja alergiczna po zjedzeniu jabłek. Mutacje alergiczne są coraz bardziej skomplikowane.
Walka z alergią
Sterylność otoczenia i drastyczne ograniczenie kontaktu z alergenami wcale nie redukuje alergii a może ją nasilać. To właśnie nadmierna czystość, higiena w wielu przypadkach są powodem alergii. Trudno jest jednak walczyć ze skażeniem środowiska, które jest o wiele większym zagrożeniem dla alergików i osób ze skłonnościami do alergii.
O ile możemy nie jadać truskawek, unikać wdychania pyłków brzozy to trudno jest ochronić się przed wpływem pyłu zawieszonego w powietrzu podczas smogu lub wpływu nawozów sztucznych na wodę gruntową.
Przypuszcza się, że środki ochrony roślin, nawozy sztuczne, antybiotyki podawane zwierzętom, różne dodatki do pożywienia wpływają na przestrojenie układu immunologicznego w kierunku alergii. To tłumaczyłoby wzrost ilości alergików.
Atopia i marsz alergiczny
Atopia to nic innego jak skłonność do alergii dziedziczona po rodzicach. U dzieci z atopią wcale nie musi pojawić się alergia ale jest zwiększone ryzyko jej rozwoju. Jeśli dziecko nie jest chronione przed alergią wówczas dochodzi do jej rozwoju, również kiedy dziecko jest nadmiernie chronione może dojść do rozwoju alergii.
Najczęściej marsz alergiczny zaczyna się od alergii na mleko oraz pojawieniem się AZS w pierwszym roku życia dziecka. Zdarza się, że po 1-2 latach choroby te ustępują, ale w ich miejsce (lub dodatkowo) pojawia się alergiczny nieżyt nosa, a po pewnym czasie może się rozwinąć astma oskrzelowa.
