Antygen nowotworowy CA-125 jest markerem nowotworowym ułatwiającym diagnostykę choroby nowotworowej. Wykorzystuje się go w rozpoznaniu raka jajnika, zaś pomocniczo w identyfikacji guza gruczolakoraka płuca, raka piersi, raka endometrium czy raka trzustki.
Podwyższenie wartości stężenia tego związku może wynikać nie tylko z rozwoju raka ale np. przebiegu endometriozy podczas miesiączki lub w okresie ciąży.
Antygen nowotworowy CA-125
Nazwa antygenu brzmi dokładnie carcinoma antygen 125, to właśnie od tej nazwy pochodzi skrót CA 125. Jest to glikoproteina, która jest identyfikowana z powierzchnią komórek nowotworowych, jednak spotykana bywa również w niektórych tkankach prawidłowych – głównie narządu rodnego. U kobiet zdrowych poziom antygenu CA 125 nie powinien przekroczyć normy 35 U/ml.
Wysokość jego stężenia jest zależna od gospodarki hormonalnej, o ile jest w granicy normy. Gdy wynik badania przekracza normę znacząco wskazuje to na rozwój zapalenia lub co gorsza może świadczyć o postępie nowotworu. Przyjmuje się w praktyce iż zakres normy to 65 U/ml. Nie jest to wynik idealny dla zdrowia, jednak nie niepokojący zanadto. Co ciekawe w okresie miesiączki wynik może być znacznie podwyższony u zdrowej kobiety, dlatego poddając się badaniu pamiętajmy o okresie.
Antygen nowotworowy CA-125 – wyniki badania
Badanie antygenu wykonuje się z krwi. Jest ono szybkie i dokładne jednak nie w pełni jednoznaczne. Tym samym samodzielnie nie podejmujmy się interpretacji wyników, gdyż poziom CA 125może oznaczać raka jajnika ale może też oznaczać ze jesteśmy zdrowe. Zwykle podwyższona wartość wskazuje na raka lub inną chorobę i mimo wszystko skłania do dalszych badań. U 80% kobiet z rakiem jajnika antygen wyraźnie jest podwyższony.
Na początku choroby nieznacznie antygen nowotworowy CA-125 wzrasta, z czasem przybiera wysokie wartości. Im szybciej rak zostanie wykryty tym są większe szanse na całkowite wyleczenie. Dlatego nie można bagatelizować nieznacznego przekroczenia normy. Może to być właśnie ten moment, który pozwala zidentyfikować guz i go wyleczyć.
Kolejne badanie ze znacznie wyższym wynikiem może już wskazywać na trudności leczenia i więcej komplikacji. Badanie antygenu wykonuje się również w trakcie leczenia. Spadek jego wartości świadczy o skutecznej terapii. Niestety jego wzrost wymaga zmiany podejścia w leczeniu bądź świadczy o przerzutach.
Antygen nowotworowy CA-125 – inne przyczyny
Poza nowotworem jajnika podwyższenie CA 125 świadczyć może o rozwoju innych nowotworów jak też o stanach zapalnych i schorzeniach takich jak endometrioza, ciąża pozamaciczna czy zapalenie osierdzia. Dzięki stężeniu CA 125 możemy rozpoznać mięśniaki macicy, stany zapalne miednicy mniejszej oraz choroby wątroby, zapalenie płuc, trzustki oraz niewydolność serca i wiele innych stanów chorobowych.
Każdorazowo gdy występuje podejrzenie rozwoju raka należy wykonać badanie, a jego wynik wskaże nam dalsza drogę diagnostyki. Nie zawsze antygen nowotworowy CA-125 jest jednoznaczny ale wespół z innymi wskaźnikami pomaga rozpoznać dolegliwości i szybko podjąć leczenie właściwe dla danej jednostki chorobowej.
