Artropatia neurogenna, nazywana też jako staw Charcota to bolesne zwyrodnienie, które powoduje nasilające się dolegliwości pojedynczego stawu lub wielu stawów. Zwykle dotyczy stóp, a przyczyną schorzenia jest uszkodzenie unerwienia. Zazwyczaj towarzyszy cukrzycy, jednak występuje dopiero po wielu latach choroby. Może być wywołane również kiłą trzeciorzędową, jamistością rdzenia czy niedokrwistością Addisona-Biermana, SM itp.
Artropatia neurogenna
Neuroartropatia określana bywa także stopą Charcota, ponieważ w większości przypadków dotyczy właśnie stawów stopy. Co ciekawe zwyrodnienie sytuuje się jednostronnie w stawie skokowym lub śródstopnym bądź śródstopno-paliczkowym, względnie w obszarze wszystkich trzech.
Odnotowuje się związek między tym schorzeniem a cukrzycą. Zwyrodnienie dotyczy statystycznie co pięćsetnego diabetyka. Rozpoznaje się zarówno u kobiet jak też mężczyzn, bez względu na wiek.
Artropatia neurogenna – rozwój zwyrodnienia
Na początku rozpoznać można uszkodzenie włókien nerwowych. Pojawia się zaburzenie czucia bólu, czucia głębokiego. Zakres ruchów w stawie bywa nadmierny i nie powoduje bólu. Torebka stawowa oraz więzadła łatwo ulegają urazom gdyż są nadmiernie rozciągane, prowadzi ten stan do niezauważalnych przez chorego nadwichnięć.
Niewłaściwie ustawione powierzchnie stawowe przenoszą na przyległe części kostne nieprawidłowe wektory sił tarcia, ciśnienia i naprężenia. Ta sytuacja sprawia że włóknieją chrząstki stawowe. Dodatkowo zauważalne jest przekrwienie czynne (aseptyczny odczyn zapalny). Skutkiem tego stanu jest rozwój osteoporozy oraz liczne powikłania jak złamania kości i ich zakażenie, czasem również amputacja.
Artropatia neurogenna – objawy – staw Charcota
Okres początków zwyrodnienia będący okresem destrukcji może zostać przeoczony. Leczeniu zwykle podlega staw już z nabytym zwyrodnieniem i uszkodzonymi tkankami chrzestnymi. Biopsja torebki stawowej zwykle wykazuje zwłóknienie, a czasem również fragmenty oderwanej kości.
Po stadium destrukcji następuje okres resorpcji drobnych fragmentów kostnych i zlewaniem się odłamków kostnych. Kolejnym i ostatnim stadium zwyrodnienia jest rekonstrukcja, kiedy dochodzi do powstania nowego nieprawidłowego stawu. Objawami zwyrodnienia jest zniekształcenie stawów, brak odruchów ścięgnowych oraz utrzymanie względnie dobrego stanu odżywienia tkanek.
Ponadto występuje tętno na tętnicach grzbietowych stopy. Z objawów somatycznych zmniejsza się ból, czucie i temperatura okolicy stopy. Można też zauważyć wysoki łuk sklepienia stopy i place młoteczkowate. To nie jedyne a główne objawy zwyrodnienia.
Artropatia neurogenna – diagnoza i leczenie
Pacjenci zgłaszają się zwykle do lekarza przy przewlekłym obrzęku stawu. Wówczas wykonuje się RTG stawu i zauważą destrukcyjne zmiany. Stwierdza się zwykle kolejno nadwichnięcia, stwardnienia podokostnowe i wyrośla brzegowe. Podczas diagnozy różnicuje się zwyrodnienie z RZS, twardzina, kolagenozą czy toczniem trzewnym a także schorzeniami na tle metabolicznym, infekcyjnym i reumatycznym.
W toku leczenia zaleca się odciążenie stopu poprzez leżenie. Czasem pomaga opatrunek gipsowy. Po ustabilizowaniu się zmian chorobowych zaleca się stosowanie indywidualnie uformowanego skórzanego, sprężystego obuwia z wkładką z odpowiedniej gąbki. Gdy staw Charcota zostanie wcześnie rozpoznany chory ma szansę na zupełne wyleczenie.
