Zaburzenia pamięci mogą mieć różny charakter jak i przyczyny. Czasem wynikają ze stresu, czasem z przemęczenia a czasem są wynikiem urazu, choroby, zaburzeń hormonalnych, urazu psychiki itp. Niektóre sytuacje wzbudzają wątpliwości i wymagają konsultacji lekarskiej i leczenia pamięci.
Zaburzenia pamięci
Wyróżniamy zaburzenia ilościowe i jakościowe. Do zaburzeń o charakterze ilościowym należy hipermnezja (zdolność przypominania sobie informacji w zakresie ponadprzeciętnym) oraz hipomnezja (utrudnienie procesu zapamiętywania) i amnezja (utrata pamięci).
W skład jakościowych zaburzeń pamięci zalicza się złudzenia pamięciowe (zniekształcone wspomnienia) oraz kryptomnezje (pamięć bez identyfikacji) oraz konfabulacje (uzupełnienie luk w pamięci zdarzeniami zmyślonymi).
Objawy zaburzeń pamięci
Zazwyczaj operuje się pojęciami zaburzeń w pamięci krótkotrwałej i długotrwałej. Same zaburzenia również mogą być trwałe lub czasowe. Złożoność klasyfikacji może budzić obawy o właściwe nazywanie konkretnych problemów z pamięcią. Przy kłopotach z pamięcią krótkotrwałą pacjenci zapominają co mówili kilka minut temu lub co widzieli chwilę wcześniej.
Gdy zaburzenia obejmują wspomnienia sprzed kilku czy kilkudziesięciu lat wówczas mówi się o kłopotach z pamięcią długotrwałą. Jeśli mamy do czynienia z amnezją może być to schorzenie wywołane konkretnym zdarzeniem, czynnikiem i obejmować zaburzenia pamięci sprzed tego zdarzenia lub po nim.
Amnezja może występować zarówno jako całkowita utrata pamięci lub częściowa obejmująca dany okres w czasie. Ponadto może mieć charakter czasowy lub stały.
Zaburzenia pamięci – złudzenia
Złudzenia to zniekształcone wspomnienia. Pamięć odtwarza wspomnienia zdarzeń które faktycznie miały miejsce, jednak ich szczegóły mogą być zniekształcone. Bardzo często wynika to z psychiki i woli wyparcia złych wspomnień, doświadczeń. Zdarza ją się też błahe pomyłki jak chociażby dotyczące czy ktoś był lub nie był na weselu stryja.
Może dotyczyć to niezapamiętania sytuacji iż danej osoby tam nie było lub wręcz przeciwnie uważać iż była, mimo iż była nieobecna. Prócz złudzeń mamy też możliwość doznania kryptoamnezji tzw. nieuświadomionych wspomnień. Pacjenci wówczas traktują fakty i informacje wcześniej znane jako całkowicie nowe. Pacjent nieświadomie odtwarza sytuację będąc przekonanym iż nigdy coś takiego nie miało miejsca.
Zaburzenia pamięci – konfabulacja
Konfabulacja to również zniekształcenie pamięci, wspomnień jednak bardziej świadoma. Luka pamięciowa wymusza na mózgu jej wypełnienie. Nie lubimy luk, co za tym idzie kiedy luka powstaje próbujemy ją zastąpić czymkolwiek, co najbardziej nam pasuje do całości. W ten sposób tworzymy wspomnienia pod dany kontekst, niekoniecznie zgodne z rzeczywistością. Osoba konfabulująca nie ma świadomości tego, że jej wspomnienia w rzeczywistości mijają się z prawdą.
Zaburzenia pamięci – pamięć seniora
Problemy z pamięcią mogą dotyczyć każdego okresu życia, jednak najczęściej obejmują osoby starsze. Mimo iż nie budzą niepokoju to czasem powinny. Naturalne procesy starzenia wpływają na kojarzenie faktów i pamięć.
Możliwość koncentracji z wiekiem maleje, niemniej jeśli zapominamy adres zamieszkania a pamiętamy wydarzenia z wieku szkolnego, należy tematowi pamięci się przyjrzeć z bliska. To może być początek choroby Alzheimera lub Parkinsona.
