Badanie stężenia DHEA i DHEA-SO4 wskazuje na poziom produkcji hormonów stymulujących wytwarzanie się estrogenów i testosteronu. Zarówno niedobór jak i nadmiar hormonów płciowych może mieć fatalne skutki, zwłaszcza w procesie dojrzewania. Również u kobiet nadmiar męskich hormonów objawia się pojawieniem cech męskich.
Badanie stężenia DHEA i DHEA-SO4
Dehydroepiandrosteron czyli DHEA, to hormon steroidowy wytwarzany z cholesterolu przez nadnercza oraz w znacznie mniejszej ilości przez jajniki i jądra. U płci męskiej z DHEA powstają estrogeny, zaś u kobiet testosteron.
Natomiast DHEA-SO4 jest dehydroepiandrosteronem wytwarzanym z DHEA. Organizm ludzki zaczyna produkcje DHEA w wieku około 6-8 lat. Maksymalna produkcja przypada na wiek między 25 a 30 lat co ma związek z okresem rozrodczym. Z czasem stężenie DHEA spada z wiekiem. Niski poziom hormonu pogłębiają choroby krążenia, cukrzyca, depresja oraz nowotwory.
Badanie stężenia DHEA i DHEA-SO4 – kiedy należy wykonać badanie?
Wskazaniem do badania są przedwcześnie dojrzewające dziewczynki. Najczęściej chodzi o rozwój gruczołów piersiowych przed 8 rokiem życia. U kobiet wskazanie stanowi zatrzymanie miesiączki oraz niepłodność. W toku diagnostyki badanie stężenia DHEA u kobiet zaleca się tez przy podejrzeniu zespołu policystycznych jajników jak też przy pojawieniu się cech męskich.
Wskazaniem okazuje się hirsutyzm, łysienie w typie męskim, obniżenie głosu oraz dokuczliwy trądzik i nadwaga. Jeśli chodzi o pleć męską to u chłopców bada się stężenie DHEA kiedy przed 9 rokiem życia pojawiają się oznaki dojrzewania takie jak owłosienie łonowe, powiększenie prącia czy obniżenie głosu.
Badanie stężenia DHEA i DHEA-SO4 – wyniki i normy
Badanie wykonuje się poprzez pobranie stosownej próbki krwi. Z uwagi na specyfikę DHEA, który wykazuje aktywność maksymalna o poranku próbki pobrane są rano u pacjentów na czczo. Jeśli chodzi o DHEA-SO4 wykazywany jest wynik stężenia dobowego.
To badanie wykonywane jest jako kompleksowe badanie hormonalne uwzględniające również poziom FSH, LH oraz prolaktyny i estrogenów, a także testosteronu. Wykonuje się je u obu płci, aczkolwiek wyniki są rozpatrywane pod kątem płci. Normą dla DHEA jest – od 7 do 31 nmol/l (200-900 ng/dl); zaś dla DHEA-SO4 – od 2 do 12 µmol/l (75-470 µg/dl) . Różnice płci są bardzo niewielkie.
Badanie stężenia DHEA i DHEA-SO4 – nadmiar hormonów
Zbyt wysoki poziom DHEA oraz DHEA-SO4 świadczy zazwyczaj o raku nadnerczy lub guzie kory nadnerczy. Może też wskazywać na przerost kory nadnerczy lub PCOS.
Niedobór DHEA-SO4 oraz DHEA
Zbyt niskie stężenie hormonów wskazuje na niedoczynność nadnerczy lub przysadki mózgowej, tarczycy bądź choroby autoimmunologiczne. Na spadek poziomu hormonów wpływa także przewlekły stres, czasem również ciąża lub antykoncepcja hormonalna.
