Hormon folikulotropowy to w skrócie FSH (follicle-stimulating hormone). Innymi słowy jest nim peptydowa substancja wydzielana przez przedni płat przysadki mózgowej. Substancja ta odpowiada za stymulację pęcherzyków jajnikowych do produkcji estrogenów. Tym samym jest to ważny dla każdej kobiety wskaźnik płodności i nie tylko.
Hormon folikulotropowy
FSH to jedna z substancji białkowych zbudowana z 200 aminokwasów. Wbrew pozorom obecna jest też u mężczyzn, chociaż w śladowej ilości. Wydzielana jest na zasadzie sprzężenia zwrotnego. Jej wydzielenie pobudza estradiol. Ilość wydzielanego FSH zależy od fazy cyklu miesiączkowego. FSH jest metabolizowany z moczem.
Hormon folikulotropowy – FSH i jego rola
FSH ma różne zadania u kobiet i u mężczyzn. W przypadku kobiecego organizmu FSH odpowiada za dojrzałość pęcherzyków jajnikowych do produkowania estrogenów oraz FSH bierze czynny udział w przemianach skutkujących wydzielaniem się estrogenów z androgenów.
U mężczyzn FSH skupia się na stymulacji wzrostu cewek nasiennych zwiększając produkcję plemników. Substancja ta ma również wpływ na androgeny i duży wpływ na działanie testosteronu. Hormon ten pozyskiwać można z moczu kobiecego w okresie menopauzalnym, bowiem właśnie wtedy u kobiety FSH radykalnie wzrasta. Sztucznie pozyskany hormon podawany jest kobietom cierpiącym na bezpłodność. Trwają badania nad zastosowaniem FSH w leczeniu raka, bowiem wykryto wokół wielu nowotworów receptory folikulotropiny.
Hormon folikulotropowy – Badanie FSH
Najczęściej badaniu FSH poddają się kobiety mające trudności z zajściem w ciążę. To nie jedyne wskazanie do badania. Również w przypadku PCOS bada się stężenie FSH, jak też gdy kobieta odczuwa problemy z miesiączkowaniem, wagą i wahaniami nastroju, które mogą sugerować dysfunkcje tarczycy i produkcji hormonu FSH.
U mężczyzn bada się FSH przy bezpłodności by ocenić rozwój plemników i poziom testosteronu. Ponadto wskazaniem do profilaktycznego badania jest okres menopauzy, hipogonadyzm jak i zaburzenie procesu dojrzewania.
Hormon folikulotropowy – Normy, wyniki badań
Badanie FSH odbywa się w laboratorium na podstawie próbki krwi. Nie trzeba być na czczo, nie potrzebne jest przygotowanie. Wyniki zależą od stanu zdrowia, zaś normy od fazy cyklu miesiączkowego jak i wieku osoby badanej. Normy dla kobiety wynoszą odpowiednio: w fazie folikulotropowej – 1,4 – 9,6 IU/l , zaś podczas owulacji 2,3-21 IU/l. W fazie lutealnej 2-8 IU/l a u kobiet w okresie menopauzy – 42-188IU/l.
Dla mężczyzn obowiązuje jedna stała norma od 1,4 – 12 IU/l. Z wynikami powinniśmy udać się do lekarza, bowiem interpretacja ich nie jest jednoznaczna. Zbyt wysokie stężenie FSH może oznaczać u kobiety PCOS, zaś u mężczyzny nieprawidłową spermogenezę. Zbyt niskie FSH wskazuje zwykle na niewydolność przysadki mózgowej a co za tym idzie niewydolność jajników lub jader, co powoduje w konsekwencji bezpłodność.
