Stany przedrakowe to stany chorobowe narządów, które są zagrożone rozwojem komórek rakowych. Ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej w związku z danym schorzeniem jest wówczas bardzo wysokie, chociaż nigdy nie jest to pewnik. Leczenie takich stanów wymaga interwencji zwykle chirurgicznej polegającej na osunięciu zmienionych tkanek by zdusić ryzyko w zarodku.
Stany przedrakowe
Stan przedrakowy (przednowotworowy) to sytuacja patologiczna, w której statystycznie ryzyko rozwoju raka jest znacząco wyższe niż w przypadku innych stanów chorobowych tego samego narządu, układu, tkanki. Należy pamiętać iż taki stan to wieloletni proces o przewlekłym przebiegu nie rzadko bezobjawowy.
Niestety gdy dojdzie już do przemiany na komórki nowotworowe przebieg staje się dynamiczny i ostry, bez odwrotu. Z tego względu warto jest wykonywać badania profilaktyczne pomagające wykryć takie stany przedrakowe i odpowiednio wcześniej zareagować leczeniem.
Ich usuniecie, ograniczenie nie pozwala na rozwój raka. Jeśli zaś zbagatelizujemy wyniki badań na własne życzenie oczekujemy pojawienia się nowotworu, którego rozwój będzie znacznie trudniejszy do opanowania i leczenia niżeli interwencja w stanie przedrakowym.
Stany przedrakowe – jama ustna
Schorzeniem sprzyjającym pojawieniu się raka jest leukoplakia. To choroba atakująca głównie mężczyzn między 40 a 60 rokiem życia. Z początku zauważa się zmętnienie błony śluzowej jamy ustnej, z czasem dostrzec można białawe plamy które grubieją i zlewają się ze sobą.
Zwykle chorobę obserwuje się na wargach i policzkach, rzadziej na języku. Prócz tego stanu również rogowacenie czerwone Queyrata sprzyja rozwojowi raka. Zmiany są wówczas czerwone, płaskie i błyszczące, pojedyncze lub mnogie.
Kolejnym stanem przedrakowym jest liszaj płaski (symetryczne białe prążki na wysokości kontaktu zębów z policzkami. Ponadto zespół Plummera-Vinsona także podnosi ryzyko wystąpienia raka.
Stany przedrakowe – przełyk
W obrębie przełyku stanem przedrakowym są zagrożone tkanki objęte achalazją przełyku. Objawem tej choroby jest dysfagia (zaburzenie połykania), w tym trudność w przełykaniu śliny poprzez krztuszenie się i zachłyśnięcie. Drugim ze stanów przedrakowych jest tzw. przełyk Barretta.
Objawami jest zgaga, pieczenie w przełyku, z czasem refluks prowadzący do stanu zapalnego przełyku. Taki stan prowadzi do blizn w nabłonku i zwyrodnień nabłonka cylindrycznego.
Stany przedrakowe – żołądek i jelito grube
W żołądku neoplazja śródnabłonkowa to klasyczny stan przedrakowy. Diagnoza tego schorzenia możliwa jest tylko w wyniku badania histopatologicznego. Pobiera się wówczas wycinek w drodze gastroskopii. Jeśli zaś chodzi o jelito grube stanem przedrakowym jest polipowatość rodzinna.
Jest to schorzenie genetyczne i polega na występowaniu w jelicie grubym i w odbytnicy bardzo wielu polipów (od stu i więcej). Symptomy polipów zauważa się już w wieku około 15 roku życia. gdy nie zostanie podjęte leczenie około czterdziestki dochodzi do rozwoju raka. W toku leczenia usuwa się jelito grube. Innym stanem przedrakowym jelita jest nieswoiste zapalenie jelit w wyniku nacieku zapalnego zmieniającego błonę jelita w komórki rakowe.