Wirusowe zapalenie wątroby typu B, powszechnie zwane też żółtaczką typu B, należy do bardzo niebezpiecznych chorób zakaźnych. Choroba wywoływana jest przez wirus WZW B (HBV), którym zarazić się jest łatwiej niż wirusem HIV. WZW B jest o tyle podstępną chorobą, że po okresie ostrych objawów może przejść w postać przewlekłą, która czyni osobę zakażoną nosicielem choroby mogącym zarażać kolejne osoby. To śmiertelnie niebezpieczna choroba której konsekwencją może być marskości wątroby, a następnie raka wątroby.
Pomimo znacznej poprawy warunków sanitarnych i sterylizacyjnych nadal statystyki wskazują na około 350 milionów ludzi zakażonych na całym świecie. Liczba ta stale maleje ze względu na wprowadzenie szczepień które skutecznie przeciwdziałają rozpowszechnianiu się tej choroby.
Zapalenie wątroby typu B – przyczyny
Całkowitą odpowiedzialność za zachorowanie na wirusowe zapalenie wątroby typu B ponosi właśnie ten wirus HBV. Przenosi się on pomiędzy ludźmi przez skażoną krew lub kontakt z zanieczyszczonymi nią narzędziami. Zakażenie może być także skutkiem kontaktów seksualnych z nosicielem oraz zabiegów kosmetycznych, fryzjerskich wykonywanych za pomocą niewysterylizowanych narzędzi. Istnieje również ryzyko rozwoju WZW typu B u noworodków matek zakażonych wirusem.
Zapalenie wątroby typu B – objawy
W przypadku niemowląt lub młodszych dzieci zapalenie może nigdy nie rozwinąć objawów. Mato także miejsce w przypadku niektórych dorosłych.
Niemniej jednak jeśli zauważymy u siebie jeden z licznych objawów wymienionych poniżej najlepiej niezwłocznie udać się do lekarza specjalisty który opracuje odpowiednie leczenie. Dlaczego? Ponieważ okazuje się iż profilaktyka może zmniejszyć ryzyko, że wirus zainfekuje ciało.
Objawy zapalenia wątroby typu B pojawiają się zwykle około trzech miesięcy po tym, jak chory został zainfekowany.
Wśród najczęściej wymienianych objawów WZW typu B są:
– bóle brzucha,
– gorączka,
– ciemny mocz,
– utrata apetytu,
– wymioty,
– nudności,
– osłabienie, zmęczenie, spadek energii,
– zażółcenie skóry oraz białek oczu,
– awersja do potraw tłustych,
– biegunka,
– świąd,
– bóle mięśni,
– wysypka,
– rozjaśnienie stolca.
Nie jest jednak regułą, że u każdego muszą wystąpić wszystkie wymienione wyżej objawy, zależy to w szczególności od indywidualnych cech charakteru. W ostrym okresie choroby chorzy ograniczają swoją aktywność ze względu na osłabienie i dolegliwości subiektywne. Nie mają wtedy łaknienia.
Zapalenie wątroby typu B – leczenie
W większości przypadków wirusowe zapalenie wątroby typu B jest chorobą samoleczącą się. W praktyce jednak najczęściej stosowane jest leczenie szpitalne ze względu na dobro pacjenta jak i ryzyko zakażenia najbliższych. Po zakończeniu leczenia szpitalnego w szczególności zaleca się pacjentowi przestrzeganie określonej diety z eliminacją całkowitą potraw których konsekwencją są dolegliwości w obrębie jamy brzusznej np. wzdęcia, nudności, odbijania, bóle pod prawym łukiem żebrowym.
Czas ten to także okres pełnej wstrzemięźliwości od alkoholu. Po widocznym okresie poprawy samopoczucia zaleca się zwiększenie aktywności fizycznej jednak okres niepodejmowania zajęć zawodowych powinien wynosić co najmniej dwukrotnie tyle ile pobyt w szpitalu.
Leczenie przewlekłego zapalenia wątroby stanowi trudny i nierozwiązany nadal problem. Lekarz w fazie początkowej powinien konkretnie ocenić cel leczenia czyli:
– całkowita eliminacja HBV,
– zmniejszenie lub całkowite ograniczenie zakaźności,
– zatrzymanie postępu choroby.
W celu osiągnięcia najwyższych efektów leczenia zaleca się stosowanie leków przeciwwirusowych których zadaniem będzie modyfikowanie układu odpornościowego i jego wzmocnienie, oraz zastosowanie także leków przeciw zwłóknieniowych.
Wśród leków najczęściej stosowanych wymienia się miedzy innymi:
– interferon alfa (np. Intron A, Roferon A),
– lamiwudyna (Zeffix).
W przypadku stosowania interferon alfa efektywność leczenia ocenia się na 33%, a zanik HBsAg dotyczy 7.8% leczonych (1.8% u osób nieleczonych).
Pojawiają się nowe grupy leków (np. famcyklowir, lamiwudyna, lobukawir, dipiwoksyl adefowiru.), które stosowane najczęściej w połączeniu z innymi lekami mają być bardziej skuteczniejsze. Najwięcej nadziei łączy się z Lamiwudyną we wstępnym leczeniu przewlekłego zapalenia wątroby typu B. W populacji Stanów Zjednoczonych wykazano, że u chorych uprzednio nieleczonych interferonem (IFN-alfa) lamiwudyna podawana przez 52 tygodnie powoduje poprawę zmian zapalnych w wątrobie u 52% chorych (23% w grupie kontrolnej).
Powikłania wirusowe zapalenie wątroby typu B
Niestety jednym z najpoważniejszych powikłań wirusowego zapalenia wątroby typu B jest przetrwałe zakażenie czyli tak zwane nosicielstwo, i związane z tym postępujące uszkodzenie wątroby. Dzieci zakażone przy porodzie często stają się nosicielami wirusa, dorośli tylko w 5-10 proc.
Do ostrych powikłań wirusowych zapaleń wątroby należy piorunujące zapalenie, które mogą doprowadzić do niewydolności wątroby. Częściej występują w przebiegu ostrego WZW typu A i B. Główne objawy to żółtaczka, objawy skazy krwotocznej, hipotensja, zaburzenia świadomości. Stan ten wymaga intensywnego leczenia, najlepiej na oddziale intensywnej terapii.
Aby uniknąć groźnych powikłań zaleca się szczepienia, są one finansowane z budżetu państwa w szczególności dla noworodków, pracowników służby zdrowia, studentów medycyny.
