Mięczak zakaźny – przyczyny, objawy, leczenie

Mięczak zakaźny – powstaje wskutek zakażenia wirusem należącym do grupy, tak zwanych poksowirusów. Choroba ta dotyczy tylko komórek nabłonka skóry. Drobne guzki, grudki w różnych miejscach ciała, wyglądem przypominające białe, woskowe kuleczki, mogą być związane z zakażeniem wirusem mięczaka zakaźnego. Choroba może dotyczyć dorosłych kobiet, mężczyzn oraz dzieci. Zakażenie następuje przez bezpośredni kontakt z osobą zarażoną lub przez kontakt z jej rzeczą.

Najczęściej mięczak zakaźny atakuje dzieci do 5. roku życia oraz młodzież i dorosłych w wieku 15-29 lat. Po kilku tygodniach od zakażenia na skórze dziecka pojawia się wysypka – pojedyncze woskowo-białe guzki o wymiarach 2-6 mm z charakterystycznym zagłębieniem (wklęśnięciem) w części środkowej.

Okres rozwijania się objawów od momentu zetknięcia się z wirusem, wynosi od kilku tygodni do kilku miesięcy. Człowiek jest jego jedynym źródłem.

Mięczak zakaźny – przyczyny

Mięczak zakaźny to wirusowa choroba skóry i błon śluzowych. Przyczyn zakażenia mięczakiem jest bardzo wiele a wśród najbardziej popularnych wymienia się:
– bezpośredni kontakt taki jak; dotyk, stosunki seksualne itp.,
– stosowanie i używanie rzeczy należących do chorego takich jak zabawki czy ręczniki,

Odnotowuje się przypadki zakażeń mięczakiem zakaźnym w konsekwencji występowania chorób wenerycznych. Współwystępuje z upośledzeniem odporności, zwłaszcza u osób chorych na HIV. Wirus jest łagodny i dlatego często chorzy nie szukają pomocy u specjalisty.

Warto tez pamiętać iż prezerwatywy nie chronią przed zakażeniem mięczakiem, mogą jedynie minimalizować ryzyko choroby, ta jednak rozprzestrzenia się przez uszkodzony naskórek.

Dzieci w wieku do 5 lat ulegają zakażeniu mięczakiem przez kontakt z chorym rówieśnikiem. Czasami opiekun lub rodzic przenosi wirus na dziecko przez czynności pielęgnacyjne. Dzieci często ulegają samozakażeniu. Drapiąc się przenoszą mięczaka na kolejne miejsca na skórze.

Mięczak zakaźny – objawy

Najbardziej charakterystycznym objawem mięczaka zakaźnego są twarde, kopulaste guzki barwy cielistej, z charakterystycznym „pępkowym” zagłębieniem w części środkowej, które wyraźniej widoczne jest w większych wykwitach.

Zmienia się w upływem czasu wielkość grudek i tak początkowo są one wielkości główki od szpilki, następnie powiększają się i ostatecznie osiągają rozmiar 2-6 mm.

Charakterystyczną cechą guzków w mięczaku zakaźnym jest wydobywanie się z nich kaszkowatej treści po nakłuciu i naciśnięciu.

Trudno jest określić jedną lokalizację grudek, tak naprawdę możliwe jest ich występowanie wszędzie. Wykwity mięczaka można spotkać na błonach śluzowych, krawędzi powieki i spojówki.

Wśród najmłodszych pacjentów najczęściej obserwuje się zainfekowanie okolicy pieluszkowej. Mięczak zakaźny w okolicach płciowych u nastolatków i młodych dorosłych powinien być traktowany jako choroba szerząca się drogą kontaktów seksualnych ze względu na wysoką zakaźność.

W większości przypadków licznym zmianom skórnym nie towarzyszą żadne objawy. Przebieg życia mięczaka zakaźnego jest wielomiesięczny, często dochodzi do samozakażeń, ale guzki mają tendencję do samoistnego zanikania w ciągu roku, bez pozostawiania blizn.

W nielicznych przypadkach mięczak zakaźny przypomina inne choroby skóry, takie jak brodawki zwykłe, brodawki płaskie, prosaki, zaskórniki zamknięte, kępki żółte, torbiel naskórkową. Jeżeli w obrębie guzka rozwinie się stan zapalny, zmiany mogą przypominać ziarniniaka ropotwórczego.

Wśród najczęściej spotykanych obszarów w których umiejscawia się mięczak zakaźny zaliczamy:
– górna część dłoni oraz rąk,
– skórę twarzy,
– pachy,
– tułów,
– sfera narządów moczowo-płciowych.

Mięczak zakaźny – leczenie

Niezwłocznie po zaobserwowaniu wszelkich zmian należy udać się do lekarza specjalisty. Rozpoznanie mięczaka zakaźnego przebiega na podstawie obrazu klinicznego, badania mikroskopowego oraz badania histopatologicznego.

W leczeniu wskazuje się iż u pacjentów z prawidłową odpornością zmiany mogą ustąpić samoistnie w ciągu kilku miesięcy. Jednak ze względu na dużą zakażalność, możliwość autoinokulacji oraz złagodzenie współistniejących objawów terapię należy rozpocząć jak najwcześniej po rozpoznaniu.

Nadal pomimo dynamicznego rozwoju medycyny najbardziej powszechną metodą terapeutyczną walki z mięczakiem zakaźnym jest wyciskanie zawartości wykwitów palcami lub za pomocą cienkich kleszczyków. W konsekwencji stosowania tej metody należy zastosować nalewkę jodową. W praktyce stosowane jest także wyłyżeczkowanie po zastosowaniu godzinę przed zabiegiem znieczulenia miejscowego kremem EMLA, który eliminuje lub zmniejsza dolegliwości bólowe

W walce z mięczakiem zakaźnym zaleca się także zastosowanie krioterapii.

Wdrażanie leczenia mięczaka zakaźnego zwłaszcza u dzieci, praktykuje się przy wykorzystaniu substancji chemicznych wywołujących miejscowy odczyn zapalny, takich jak:
– wodorotlenek potasu,
– mpochodne witaminy A,
– podofilotoksyna,
– azotan srebra,
– kwas mlekowy,
– kwas salicylowy,
– nadtlenek wodoru, itp.

Wśród leków najczęściej stosowanych w walce z mięczakiem zakaźnym najczęściej wymienia się płyn SolphaDermol, który można stosować już u dzieci powyżej 2 roku oraz roztwór Molutrex, stosowany powyżej 3 roku życia. Konieczne jest stosowanie zgodnie z zaleceniami lekarza specjalisty i zachowaniem wszelkich środków ostrożności szczególności w odniesieniu do najmłodszych pacjentów dotkniętych chorobą.