Grzybica zaliczana jest do grupy chorób powstałych w konsekwencji złowrogiego działania grzybów chorobotwórczych. Cechuje je duża różnorodność pod względem objawów jej towarzyszących oraz ilości narządów które mogą zostać zainfekowane grzybem.
Najczęściej występującym patogenem jest grzyb Candidia albicans, który wywołuje kandydozę skóry, błon śluzowych, oraz narządów wewnętrznych.
Do tej pory odkryto około 196 rodzajów Candida, z tego 15 ma właściwości chorobotwórcze.
Grzybica – przyczyny
Grzybica to bardzo niebezpieczna choroba która nieleczona może skutkować poważnymi konsekwencjami dla zdrowia człowieka. Wskazuje się na wiele przyczyn które mogą sprzyjać rozwojowi się grzybicy w organizmie. Do najbardziej znanych zalicza się miedzy innymi:
– sterydoterapia,
– nadmiar słodyczy w diecie ( węglowodany i cukier to główne pożywienie grzybów),
– antybiotykoterapia która prowadzi do znacznego osłabienia odporności organizmu oraz wyniszczenie floty bakteryjnej,
– zanik błonnika w diecie, opowiada on za kształtowanie naturalnej flory bakteryjnej,
– stosowanie leków hormonalnych
– wszelkiego rodzaju chemioterapia
– sytuacje stresogenne,
– niewystarczająca ilość snu,
– zanieczyszczona woda,
– cukrzyca,
– niedobór witamin B2 i B5 oraz molibdenu,
Grzybica – objawy
Objawy i ich różnorodność występowania uzależniona jest w szczególności od miejsca zainfekowania. Wśród ogólnych objawów towarzyszących grzybicy wymienia się miedzy innymi:
– zaburzenia snu,
– silne uczucie rozbicia,
– nadmierne zmęczenie,
– apatia,
– duszności,
– uczucie gorąca,
– zawroty głowy,
– osłabienie potencji,
– zapalenie stawów.
W przypadku zainfekowania przez grzyby całego układu pokarmowego obserwuje się w szczególności występowanie takich objawów jak:
– zaburzenia trawienia,
– zaparcia,
– zgaga,
– bóle kolkowe,
– nietolerancja alkoholu.
Grzybica – leczenie
Tak jak w przypadku większości chorób tak samo i w przypadku występowania grzybicy niezbędne jest postawienie możliwe jak najszybciej diagnozy która umożliwi opracowanie najskuteczniejszej metody leczenia.
Przed wdrożeniem odpowiedniego leczenia lekarz specjalista uwzględnić kilka aspektów takich jak:
– stan kliniczny pacjenta,
– potwierdzoną (badaniem mykologicznym), bądź prawdopodobną wrażliwość izolowanego szczepu na dany lek,
– potencjalną toksyczność leku,
– drogę podania leku (dożylna, doustna), która jest zależna od stanu pacjenta, rozległości procesu chorobowego i zajętych narządów,
Medycyna i farmakologia prowadzi swojego rodzaju maraton który wprowadza na rynek coraz to nowsze środki do walki z grzybicą.
Wśród najczęściej stosowanych leków stosowanych przez lekarzy specjalistów wymienia się:
– Ketokonazol – jest to lek stosowany zarówno w grzybicach układowych jak i powierzchownych. Ma bardzo szeroki zakres działania. Co przemawia na jego korzyść w stosowaniu. Głownie fakt iż dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego, w związku z czym może być podawany drogą doustną, nie może natomiast być stosowany w infekcjach OUN, gdyż słabo przenika barierę krew – mózg.
Niestety istnieje dość duże ryzyko wystąpienia objawów niepożądanych a wśród najczęściej spotykanych wymienia się między innymi;- torsje, silne bóle głowy, spadek apetytu, dysfunkcje brzucha, ginekomastia a nawet uszkodzenia wątroby. Wymusza to działania zmierzające w kierunku kontrolowania prawidłowego funkcjonowania narządu wątroby.
– Flukonazol – jest lekiem dobrze przenikającym do tkanek i wchłaniającym się z przewodu pokarmowego. Działania niepożądane w postaci nudności, bólów głowy, brzucha czy objawów uczulenia występują rzadko. Flukonazol jest stosunkowo mało toksyczny, w związku z czym jest alternatywą dla amfoterycyny B – skuteczność obu leków jest porównywalna.
– Amfoterycyna B – jest antybiotykiem polienowym, o działaniu grzybobójczym bądź hamującym rozmnażanie się komórek grzybów w zależności od zastosowanego stężenia. Jest podstawowym lekiem w leczeniu grzybic narządowych, w których najczęściej podawana jest dożylnie, gdyż źle wchłania się z przewodu pokarmowego. Jest substancją toksyczną i nawet w dawkach terapeutycznych ma liczne działania niepożądane takie jak hipertermia, spadek ciśnienia tętniczego, itp.
W rzeczywistości pod nazwą amfoterycyna B kryją się dwie grupy leków:
– amfoterycyna B w kwasie deoksycholowym – postać konwencjonalna, będąca pierwotnym lekiem wprowadzonym już w 1959 roku,
– amfoterycyna liposomalna – lipidowa, będąca lekiem nowszym, mniej toksycznym i skuteczniejszym.
Leczenie infekcji grzybiczych w wielu przypadkach jest trudne i stosunkowo długotrwałe. W niektórych sytuacjach oprócz omawianego leczenia farmakologicznego konieczna jest interwencja chirurgiczna, mająca na celu usunięcie ogniska zakażenia, ropnia czy sztucznego materiału, np. sztucznej zastawki serca, leżącego u podstawy przyczyn zakażenia. Zdarza się także, że układ odpornościowy nie jest w stanie w 100% usunąć zakażenia grzybiczego (jest to spowodowane brakiem w ludzkich komórkach enzymów rozkładających polisacharydy ściany komórkowej grzybów) i może to być powodem nawracania choroby.
Czas leczenia grzybicy jest uzależniony od występowania wielu czynników. W większości przypadków, nie krótszy niż 4-6 tygodni. Często kontynuuje się terapię, po uzyskaniu poprawy czy ustąpieniu objawów. Bardzo ważna rolę odgrywa profilaktyka i dbanie o to aby grzyb nie przenosił się na naszych najbliższych.