Pałeczka ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa), to bakteria żyjąca głównie w glebie i wodzie oraz na powierzchni roślin i rzadko na skórze zwierząt. Pałeczki ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa) są tlenowymi, Gram-ujemnymi bakteriami, które nie tworzą otoczek i przetrwalników, wytwarzają niebieskozieloną piocyjaninę, wykazującą właściwości antybiotyczne oraz rozpuszczalną w wodzie fluoresceinę, która fluoryzuje w świetle nadfioletowym i działa jak siderofor, czyli jest wydzielana do podłoża, gdy brakuje w nim żelaza. Bierze ona udział w wiązaniu i transporcie żelaza do komórek.
Jedną z jej cech charakterystycznych jest zdolność do wytwarzania barwników. Wg danych CDC Pseudomonas aeruginosa jest przyczyną 4 na 1000 przypadków zakażeń w amerykańskich szpitalach a sama bakteria ropy błękitnej znajduje się na czwartym miejscu najczęściej izolowanych patogenów (10,1% wszystkich posiewów).
Pałeczka ropy błękitnej – przyczyny
Bakteria ta wywołuje zakażenie tylko u osób z obniżoną odpornością, zarówno u ludzi jak i u roślin. 
W jaki sposób może dojść do zarażenia się tą bakterią? Otóż żeby doszło do rozwoju infekcji np. paznokci niewątpliwie muszą zaistnieć sprzyjające warunki. Do takich czynników w szczególności możemy zaliczyć miedzy innymi niehigieniczne i niestaranne zabiegi manicure i pedicure lub destrukcje płytek wywołane chorobami skóry zajmującymi narząd paznokciowy.
Pałeczka ropy błękitnej wytwarza bardzo charakterystyczny zielony barwnik będący konsekwencją jej metabolizmu. Optymalna temperatura w której w dynamiczny sposób następuje rozwój pałeczki ropy błękitnej to około 37 stopni C. Bardzo często pałeczki ropy błękitnej obecne są także w środowisku wodnym.
Konsekwencją działania pałeczki ropy błękitnej może być oddzielenie się paznokci od łożyska i w konsekwencji może dojść do zakażenia pod paznokciem. Wówczas konsekwentnie i dokładnie należy obciąć maksymalnie wolny brzeg, oddzielającej się części i odesłać pacjenta do lekarza specjalisty.
Warto pamiętać iż bakteria ta nie funkcjonuje tylko w okolicach paznokcia, ale w warunkach prawidłowych bytuje głównie w obrębie jamy nosowej.
Pałeczka ropy błękitnej – objawy
O objawach spowodowanych występowaniem pałeczki ropy błękitnej możemy mówić wówczas gdy wiemy w którym obszarze ciała się ona umiejscowiła, zainfekowała.
Wśród najbardziej charakterystycznych czynników ryzyka rozwinięcia procesu chorobowego pałeczki ropy błękitnej należą:
– nowotwory,
– konsekwencja chemioterapii,
– występowanie cukrzycy,
– choroby hematologiczne,
– dysfunkcje odporności,
– narkomania,
– liczne oparzenia,
– mukowiscydoza,
– długotrwałe pobyty szpitalne,
– zakażenia ran oparzeniowych,
– zapalenie płuc,
– zakażenia dróg oddechowych,
– bakteriemia,
– prawostronne zapalenie wsierdzia,
– zakażenia układu moczowego,
– zakażenia kości i stawów,
– zapalenie ucha zewnętrznego,
– zakażenia gałki ocznej,
– posocznica,
– zakażenia wewnątrzbrzuszne,
– zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych,
– ropień mózgu.
Pałeczka ropy błękitnej – leczenie
Leczenie pałeczki ropy błękitnej nie należy do prostych. Bardzo istotną rolę odgrywa odpowiednio wczesne podjęcie działań zmierzających do wyeliminowania przeciwnika jakim jest bakteria. W tym celu po zaobserwowaniu niepokojących sygnałów należy niezwłocznie udać się do lekarza specjalisty.
Leczenie nie należy do prostych z uwagi na to że pałeczki nie są wrażliwe na standardowe środki odkażające. Rozpoznanie stawia się na podstawie stwierdzenia obecności patogenów w trakcie hodowli.
Pseudomonas aeruginosa należy do bakterii dobrze rosnących na większości badaniach laboratoryjnych w zakresie temperatur 5–42 stopni. Identyfikowanie następuje na podstawie barwienia metodą Grama. Niekiedy pomocne w rozpoznaniu jest stwierdzenie fluorescencji. Leczenie jest trudne gdyż, pseudomonas aeruginosa jest oporna na większość antybiotyków.
Na podstawie licznych badań potwierdzono wrażliwość pałeczki ropy błękitnej wobec:
– aminoglikozydów,
– karbapenemów,
– karboksypenicyliny,
– fluorochinolonów,
– cefalosporyn,
– ureidopenicylin,
– polimyksyn,
– monobaktamów.
W ostatnich latach potwierdza się naukowo skuteczności galu w leczeniu zakażeń związanych z Pseudomonas aeruginosa. W jaki sposób do tego dochodzi? Otóż bakterie pobierają go wskutek podobieństwa z żelazem, które jest im niezbędne w procesie syntezy DNA, mechanizmach obrony przed oksydacją oraz przekaźnikach elektronów. Gal jednak nie pełni tych roli biologicznych. Gal zabija bakterie zarówno wolno żyjące, jak i te w postaci biofilmu. Brak żelaza zapobiega także tworzeniu biofilmu.
W profilaktyce walki z pałeczkami ropy błękitnej możliwe jest zastosowanie szczepień. W skład szczepionki przeciwko pałeczce ropy błękitnej Pseudomonas aeruginosa, wchodzą połączone w równych objętościach supernatanty zawierające antygeny strukturalne i pozakomórkowe zabitych szczepów P. aeruginosa. Szczepionka podawana jest profilaktycznie i leczniczo ponieważ stymuluje czynność organizmu, powodując zwiększenie stężenia przeciwciał skierowanych przeciw pałeczce ropy błękitnej w surowicy.
Warto zaznaczyć iż pałeczki ropy błękitnej czyli Pseudomonas aeruginosa poza niekwestionowanymi właściwościami chorobotwórczymi, posiadają także druga stronę bardziej pozytywną swojej działalności. Otóż potwierdzona i przypisywana jest im szczególna rola odpowiadająca za rozkład w glebie środków zarówno grzybobójczych, chwastobójczych oraz owadobójczych. Z tej perspektywy bakterie odgrywają bardzo ważna i dobroczynną funkcje w ekosystemie. Dlatego tez coraz częściej wykorzystywane są w ochronie środowiska np. w celu oczyszczania gleby i wód ze związków ropopochodnych.
