Rumianek pospolity – rumianek pospolity (Matricaria chamomilla) to bardzo aromatyczna roślina jednoroczna, należąca do rodziny astrowatych. Uprawa rumianku i możliwości jego zastosowania w ziołolecznictwie i kosmetyce znane były już w starożytności. Rumianek to jedno z najpopularniejszych ziół. Lecznicze właściwości rumianku lekarskiego znane są już od czasów starożytnych.
Rumianek pospolity składa się z mocno porozgałęzianej, cienkiej i pustej w środku łodygi. Roślina porośnięta jest pierzastodzielnymi, siedzącymi oraz niedużymi listkami. Charakterystyczne są kwiatostany, które pojawiają się od czerwca do sierpnia na końcu każdej łodyżki. Zebrane są w koszyczki, składające się z kwiatów żeńskich, brzeżnych w kolorze białym, a także obupłciowych, środkowych, rurkowych o barwie żółtej.
Rumianek uprawia się w celach zebrania koszyczków kwiatowych. Zaleca się zbiór w szczególności po południu, ręcznie lub specjalnym grzebieniem. Zbiór rumianku należy przeprowadzać stopniowo, w miarę dojrzewania koszyczków kwiatowych.
Cecha która w znaczący sposób odróżniająca rumianek pospolity od innych gatunków z tego rodzaju to dno kwiatostanowe, które jest wypukłe i puste w środku. Po przekwitnięciu pojawiają się niełupki, około 0,1 – 0,2 mm długości. Cała roślina odznacza się silnym zapachem i aromatem, po których można ją rozpoznać.
Rumianek pospolity – zastosowanie
Rumianek pospolity posiada bardzo szerokie spektrum zastosowania. Surowcem leczniczym i kosmetycznym rumianku pospolitego są jego kwiaty, które pozyskuje się późną wiosną i latem – w początkowym okresie kwitnienia. Suszenie koszyczków kwiatu rumianku powinno odbywać się w warunkach naturalnych, w zacienionym i przewiewnym miejscu. Średnia temperatura suszenia nie powinna przekraczać 35 stopni Celsjusza.
Do celów leczniczych należy wybierać kwiaty, które w pełni się rozwinęły, ale jeszcze nie skierowały swoich białych płatków w dół. Przechowywanie powinno odbywać się w tekturowych pudełkach, pamiętając by ich nie ugniatać.
Rumianek posiada bardzo szeroki spektrum zastosowania, dlatego już w starożytności uznawany był za dar bogów.
Rumianek pospolity – właściwości lecznicze
Rumianek pospolity to bardzo dobrze znane zioło w stosowanej praktyce leczniczej. Wśród najbardziej znanych właściwości rumianku wymienia się:
– właściwości przeciwzapalne,
– działanie przeciwbakteryjne,
– przeciwuczuleniowe,
– rozkurczowe,
– wiatropędne,
– szeroki zastosowanie w leczeniu nieżytów żołądka,
– łagodząco w stanach zapalnych i dysfunkcjach jelit,
– w leczeniu zaburzeń po przyjmowaniu silnych leków np. antybiotyków,
– w leczeniu zapaleń jamy ustnej,
– w stanach przeciwzapalnych gardła,
– łagodząco przy anginie,
– w przypadkach zapaleń zatok obocznych nosa,
– w zapaleniach błony śluzowych dróg rodnych,
– w zapaleniach spojówek oczu,
– w zapaleniu rogówki i tęczówki,
– w zapaleniach ropnych,
– w stanach alergicznych,
– w owrzodzeniach,
– leczniczo w przypadku ran, oparzeń itp.
Preparaty z rumiankiem znalazły szerokie zastosowanie w kosmetyce, wchodzą w skład szamponów, kremów, płynów do kąpieli. Olejek z rumianku jest często stosowany w celach kosmetycznych. Stosowanie kremów z rumianku i maści zmniejsza suchość i swędzenie skóry. Szampony i inne produkty do pielęgnacji włosów zawierają również często rumianek, preparaty te sprawiają, że włosy są błyszczące, zdrowe i lekkie.
W kosmetyce rumianek jest składnikiem wpływającym na poprawę cery. Wykorzystuje się go przy produkcji mydeł, kremów, maseczek, past do zębów i kremów do kąpieli.
Rumianek może mieć w niektórych przypadkach łagodne efekty uboczne w postaci drobnych wyprysków u osób wrażliwych. Natomiast jeśli zalecana dawka nie została przekroczona może być on stosowany bezpiecznie.
Rumianek posiada szerokie zastosowanie zewnętrzne miedzy innymi w postaci okładów. Leki z rumianku działają antybakteryjnie, przyśpieszają gojenie się ran i regenerują naskórek. Zaleca się je stosować przy stanach zapalnych skóry, dziąseł i jamy ustnej, oparzeniach oraz zakażeniach grzybicznych.
Ponadto napar z rumianku jest pomocny w leczeniu zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego, a także w przypadkach dolegliwości żołądkowych pierwszego okresu ciąży. Może być stosowany przy braku łaknienia i w zaburzeniach trawienia, pobudza bowiem wydzielanie żółci i zapobiega nadmiernej fermentacji w jelitach.
Rumianek jest polecany w leczeniu niemowląt. Podawać go należy wtedy, gdy niemowlak cierpi na kolki jelitowe, bóle brzucha, jak i wtedy, gdy wyrzynają mu się zęby, gdyż rumianek posiada również łagodne działanie uspokajające.
Rumianek pospolity – sposób użycia
Herbatki z rumianku mogą być stosowana podczas przeziębienia. Stosując napar z rumianku można leczyć zapalenie górnych dróg oddechowych, jamy ustnej lub gardła.
Napar z rumianku
Przepis; należy; 1 łyżkę stołową suszonych koszyczków rumianku zalewamy filiżanką wrzątku. Parzymy pod przykryciem przez 10 minut. Napar z rumianku pijemy 3-4 razy dziennie.
Herbatka na bezsenność
Przepis; należy 25 g melisy, 25 g rumianku, 15 g dziurawca, 10 g chmielu i 10 g mięty zalewamy szklanką wrzącej wody i odstawiamy na 10-15 minut. Zaleca się picie najpóźniej pół godziny przed snem.
