Pokrzywa zwyczajna – to bylina o rozgałęzionych rozłogach, o charakterystycznych wzniesionych łodygach, czterokanciastych, liściach jajowato sercowatych, naprzeciwległych. Rośnie w lasach, zaroślach, na polanach, przy drogach, w sadach, pod płotami i budynkami, w rowach, a także w przydomowych ogrodach. Cała roślina jest pokryta parzącymi włoskami. Które przy dotknięciu łamią się wlewając swoją zawartość do skaleczenia. Dzieje się tak dlatego iż włoski zawierają substancję białkową, w której skład wchodzi miedzy innymi kwas mrówkowy, żywice itp.
Pokrzywa często jest traktowana jako chwast, a to bardzo cenna roślina lecznicza i kosmetyczna, używa się jej jako paszy dla zwierząt, sporządza z niej barwnik, jest też wykorzystywana w ogrodnictwie.
Pokrzywa to roślina wieloletnia, rozłogowa, mało wymagająca. Osiąga wysokość od 0,5 m do nawet 2 m. Kwitnie od czerwca do października, kwiaty mają zielony kolor.
Pokrzywa zwyczajna – zastosowanie
Chociaż pokrzywę wszyscy kojarzymy z nieprzyjemnymi poparzeniami, to jednak posiada ona sporo innych właściwości.
Surowcem zielarskim są liście pokrzywy i korzenie. Liście zbiera się od maja do września. Suszy się je w miejscu zacienionym i przewiewnym rozłożone w cienkiej warstwie w temperaturze nie przekraczającej 35 C. Liście pokrzywy zawierają w znacznej ilości flawonoidy, garbniki, karotenoidy, sole mineralne (wapń, fosfor, magnez, mangan, żelazo, potas i krzem), chlorofil, acetylocholinę, serotoninę, histaminę, fitosterole, śluzy, kwasy organiczne, witaminy (A, B2, C, E i K).
W korzeniach natomiast stwierdzono liczne kwasy organiczne, fitosterol, lecytynę, lignany, substancje woskowe i śluzowe, sole mineralne (m. in. rozpuszczalna krzemionkę).
Pokrzywa zwyczajna w swoim działaniu jest nadzwyczajna głównie dlatego iż wykorzystywana do leczenia wielu chorób. Stosowana jest zarówno w medycynie jak i przemyśle kosmetycznym oraz spożywczym. Szerokie uznanie w przemyśle tekstylnym ponieważ z pokrzyw można uzyskać włókna, z których tworzy się tkaniny i odzież. Silne działanie i właściwości pokrzywy zwyczajnej wykorzystywane są także do tworzenia barwników. Znajdowały one także zastosowanie w… kulturze. Używano ich podczas licznych praktyk religijnych.
Pokrzywa zwyczajna – właściwości lecznicze
Pokrzywa zwyczajna posiada bardzo szerokie spektrum zastosowania. Wśród najbardziej znanych zastosowań i działań wymienia się:
– leczenie chorób przewodów moczowych,
– wspomagająco w leczeniu układu oddechowego,
– zapobiegawczo w nieżytach żołądkowo – jelitowych,
– jako środek pomocniczy w leczeniu cukrzycy,
– poprawia stan cery, paznokci i włosów nadając im piękny połysk,
– oczyszcza organizm z toksyn i kwasu moczowego,
– wpływa dodatnio na procesy przemiany materii,
– wzmacnia układ odpornościowy poprzez stymulację leukocytów, ma działanie antybakteryjne i antywirusowe,
– pobudza działalność gruczołów wydzielania wewnętrznego,
– liście mają działanie przeciwalergiczne i oczyszczają zatoki,
– wpływa na emisję enzymów z trzustki, przez co obniża poziom cukru we krwi,
– zwiększa ilość krwinek czerwonych,
– zapobieganie tworzenia się piasku nerkowego,
– ma działanie przeciwgrzybicze.
Pokrzywa zwyczajna – sposób użycia
Herbata z pokrzywy
Przepis; należy 1 łyżkę ziela zalać szklanką wody i odstawić na około 10 min w celu uzyskania określnej intensywności. Napar należy przyrządzać ze świeżej porcji pokrzywy. Herbata powinna mieć jasnożółtą barwę z odcieniem zieleni i intensywny, cierpko-gorzkawy smak. Działa chłodząco, ale nie gasi pragnienia. Zaleca się jej picie na czczo, raz dziennie bez cukru. Pierwsze parę szklanek może charakterystycznym cierpkim smakiem zniechęcać, ale szybko da się do niego przyzwyczaić. Można także spróbować poprawić smak napoju poprzez pomieszanie go z melisą i rumiankiem.
Sok z pokrzywy
Przepis; należy przyrządzić ze świeżych łodyg i liści. Po dokładnym umyciu rośliny należy przepuścić ją przez sokowirówkę.
Napój pije się z kieliszków. Jeden dziennie w zupełności wystarczy.
Kąpiel dla stóp
Przepis; należy świeże pokrzywy (liście wraz z łodygami), oraz ich umyte korzenie w ilości dwóch pełnych dłoni wsypać no naczynia, a następnie zalać pięcioma litrami wody. Następnego dnia należy zagrzać aż do zagotowania. Każdy ma swoją własną tolerancję na gorącą wodę a w tym przypadku powinniśmy do moczenia stóp możliwie najgorętszego wywaru jaki tylko wytrzymamy. Kąpiel w pokrzywie powinna trwać około 20 minut.
Pokrzywa na włosy
Przepis: Do przygotowania naparu będziemy potrzebować około 8-10 pełnych garści suszonych lub świeżych pokrzyw, które następnie zalewamy wodą w garnku (najlepiej 5-cio litrowym). Na wolnym płomieniu podgrzewamy całość aż do momentu zagotowania. Następnie odstawiamy na pięć minut (aż naciągnie). Jeśli chcemy sporządzić wywar z korzeni, wówczas powinniśmy: wziąć cztery (pełne) garście korzeni z pokrzywy i zalać zimną wodą, a następnie zostawić na całą noc. Na drugi dzień podgrzewamy aż do zagotowania i odstawiamy na dziesięć minut (do naciągnięcia). Myjąc głowę pokrzywą powinniśmy unikać mieszania wywaru z kosmetykami. Najlepiej używać do mycia mydła do prania.
