Pięciornik kurze ziele – właściwości lecznicze, sposób użycia

Pięciornik kurze ziele – Potentilla pochodzi od łacińskiego potens, czyli „potężny” i odnosi się do właściwości leczniczych rośliny. Pięciornik w formie naturalnej występuje w Azji i Europie, natomiast rozprzestrzenił się w Ameryce Północnej. W Polsce jest pospolity, można go znaleźć na całym obszarze kraju, zarówno na łąkach, torfowiskach oraz lasach.

Należy do roślin wieloletnich, wysoka do 30 cm. Nazwa kurzyślad pochodzi od charakterystycznego wyglądu liści, których kształt przypomina kurzą „stopkę”, charakteryzuje się trójdzielnymi listkami, opatrzonymi dwoma dużymi przylistkami(kształt kurzego śladu).

Kwiaty pięciornika mają po 4 żółte płatki, każdy z czerwoną plamką. Łodyga rozgałęziona, ulistniona. Kłącze ciemnobrązowe, wewnątrz czerwone.

Pięciornik kurze ziele – zastosowanie

Pięciornik posiada szerokie zastosowanie w lecznictwie. W celach leczniczych zbiera się kłącza, które aby odpowiednio przygotować należy przekroić na pół. Zaleca się suszenie na siatkach  w miejscu przewiewnym  lub suszarni w temperaturze maksymalnej 40 C. Kłącza wykopuje się w jesieni, wiosną lub przed kwitnięciem rośliny.

W surowcach znajdują się garbniki katechinowe – do 15%, kw. elagowy, glukozyd – tormentiozyd, kw. chinowy, tormantol, termentylina, flobafeny, żywice, woski, gumy roślinne, flawonoidy, sole, witaminy.

Kłącze to element o bardzo silnym działaniu ściągającym, przeciwkrwotocznym i przeciwbiegunkowym. Skondensowane składniki tego surowca działają wyraźnie przeciwbakteryjnie, słabo przeciwwirusowo, przeciwdziałając także powstawaniu stanów zapalnych.

Pięciornik kurze ziele – właściwości lecznicze

Kłącze pięciornika ma bardzo dużo zastosowań. W szczególności wskazuje się na  działanie przeciwbakteryjne i dzięki dużej zawartości garbików- ściągające i przeciwbiegunkowe. Dzięki tym właściwościom kłącze pięciornika stosuje się także w czerwonce, duże brzusznym, krwawieniach jelita grubego i odbytnicy oraz stanach zapalnych żołądka i jelit.

Właściwości lecznicze mają głównie kłącza zioła, które zawierają garbniki, to właśnie dzięki nim pięciornik powstrzymuje biegunkę.  Ale to nie koniec dobrodziejstw tej rośliny. Kurzyślad pomoże zwalczyć nieżyt przewodu pokarmowego, stany zapalne dziąseł, zajady, zapalenie gardła, stany zapalne jelit i żołądka, stany zapalne układu płciowego, odparzenia, zapalenie spojówek i powiek, nadżerki w jamie ustnej, długo gojące się rany, swędzenie odbytu. Pięciornik kurze ziele przyniesie ulgę w następujących chorobach: zespole jelita drażliwego, jelicie i odbytnicy, nowotworze żołądka, hemoroidach.

Pięciornik czteropłatkowy łagodzi zmiany skórne: wypryski, trądzik różowaty, rozszerzone pory, jest wskazany do pielęgnacji skóry łojotokowej.

Zewnętrznie można stosować napar z kłącza pięciornika w przypadku zapalenia jamy ustnej i gardła. Wśród innych wskazań wymienia się miedzy innymi chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy, hemoroidy, paradontozę, trudno gojące się rany, zapalenie spojówek i powiek,  nadmierne łzawienie.

Odwar warto stosować do płukania włosów przetłuszczających się – nadaje im połysk i delikatny brązowy odcień.

Kłącza stanowią składnik mieszanek ziołowych pomocniczych w leczeniu cukrzycy. Zewnętrznie stosowane są w postaci kataplazmów  i maści przeciw wypryskom skórnym z wysiękiem i przeciw oparzeniom.

Nalewka i odwar są dobrym środkiem do płukania gardła w przypadku zapalenia migdałków lub jamy ustnej.

W medycynie weterynaryjnej kłącza pięciornika kurzego ziela służą do leczenia biegunek, krwawień i ran u zwierząt.

Pięciornik kurze ziele – sposób użycia

Napar

Przepis; należy jedną łyżkę posiekanego korzenia, zalej 300 ml wrzątku, po 20 minutach odcedź. Pij jedną lub dwie łyżki – trzy razy w ciągu dnia. Sproszkowane kłącze warto spożywać przy biegunkach – 3 razy dziennie po pół grama.

Przy pozostałych schorzeniach w postaci naparu: jedna łyżka rozdrobnionego korzenia na 1,5 szklanki wrzątku. Odstawić na 15-20 minut, następnie przecedzić i zażywać po 1-2 łyżki kilka razy dziennie.

Zewnętrznie pięciornik stosuje się do płukania w zapaleniu dziąseł, jamy ustnej i gardła oraz do pędzlowania i płukanek w pryszczykowym zapaleniu jamy ustnej, jak również do okładów i kompresów na owrzodzenia, czyraki, obrażenia skórne w postaci odwaru.

Odwar

Przepis; należy 15-20 g surowca zalać 1 szklanką wody, gotować 15 minut. Odstawić do ostudzenia, odcedzić i stosować tylko zewnętrznie do okładów i pędzlowania. Bez rozcieńczenia.

Do płukanek można użyć roztworu

Przepis; należy  10 kropli nalewki na 1/4 szklanki letniej wody.
Zmielone kłącze wchodzi w skład proszku do zębów.

Wewnętrznie przyjmuje się w postaci sproszkowanego kłącza (od 0,5 do 3 g) głównie jako lek przeciwbiegunkowy. Przy pozostałych schorzeniach w postaci naparu: jedna łyżka rozdrobnionego korzenia na 1,5 szklanki wrzątku. Odstawić na 15-20 minut, następnie przecedzić i zażywać po 1-2 łyżki kilka razy dziennie.

Nalewka

Przepis; należy 50 g rozdrobnionych kłączy zalać 500 ml alkoholu 40% i macerować przez 2 tygodnie, często wstrząsając. Następnie przecedzić, kłącza wycisnąć, a płyn przelać do ciemnej butelki. Przechowywać w  lodówce. Pić 3 razy dziennie po 1 łyżce w dolegliwościach trawiennych, w stanach zapalnych żołądka i jelit, w biegunkach i drobnych krwawieniach wewnętrznych.