Płaskostopie – czy spotkałeś się kiedyś z pojęciem „płaskostopie”? Czym ono jest, jakie są przyczyny i objawy jego występowania i jak je leczyć? Ten artykuł odpowie Ci na wszystkie te pytania.
Co to jest płaskostopie?
Płaskostopie, z łacińskiego pes planus jest schorzeniem, w którym zaburzone jest naturalne prawidłowe ułożenie stopy do podłoża. Stopa prawidłowo powinna być wklęsła tzn. nie powinna stykać się w całości z płaszczyzną ziemi. Kości stopy fizjologicznie powinny być ułożone w delikatnym łuku, a w przypadku płaskostopia tak się nie dzieje – kości stopy u osoby z tym schorzeniem są ułożone na płasko.
Wyróżnia się dwa rodzaje płaskostopia:
- podłużne – występuje wzdłuż stopy, kiedy łuk pomiędzy piętą a palcami jest spłaszczony;
- poprzeczne – w tym przypadku ciężar ciała rozchodzi się na kości śródstopia, przez co dochodzi do ich rozejścia się, w wyniku czego przód stopy staje się szerszy.
Przyczyny płaskostopia
Ogólnie rzecz biorąc, przyczyną płaskostopia jest nieprawidłowa praca mięśni stopy oraz mięśni utrzymujących wysklepienie jej łuków (mięsień piszczelowy przedni i tylny i mięśnie strzałkowe). Do powstawania tego typu schorzenia przyczynia się również nadwaga, nieprawidłowy dobór obuwia, ale płaskostopie może być też po prostu wrodzone.
Częstą przyczyną może być też zbyt duże obciążenie stopy w przypadku wiotkości więzadeł i torebek stawowych. Ogromny wpływ ma również budowa kości stopy, jeżeli kości będą się „zapadać”, to w konsekwencji stopa też opadnie i będzie dotykać podłoża całą swoją powierzchnią. Duże znaczenie mają też urazy, długotrwałe unieruchomienia stopy oraz nieodpowiednia postawa ciała.
Objawy płaskostopia.
- ból stopy
- rogowacenie podeszwowej części stopy
- nasilone pocenie się stóp
- pieczenie
- nawracające infekcje grzybicze
- odciski i zaburzenia krążenia stopy
- deformacja stóp
- obrzęk stopy
- utrudnione chodzenie
- zmniejszenie sprawności i wytrzymałości fizycznej
- przewlekłe stany zapalne
Jakie są sposoby leczenia płaskostopia?
Zanim podejmiemy się leczenia płaskostopia, pierwszym krokiem jest dokładne zbadanie stopy, zdiagnozowanie i określenie jaki jest to rodzaj płaskostopia oraz ocena chodu pacjenta i jego możliwości stania na palcach.
Leczenie tego zaburzenia to przede wszystkim rehabilitacja, ćwiczenia wzmacniające mięśnie stopy i łydek, często stosowane są również masaże stóp. Dodatkowo stosuje się farmakologiczne środki wspomagające, niwelujące ból stóp, często zaleca się też środki przeciwzapalne z racji występowania stanów zapalnych skóry.
Bardzo ważną rzeczą w drodze do wyleczenia płaskostopia i doprowadzenia do prawidłowego ułożenia stopy jest również zmiana obuwia na odpowiednie, dostosowane do budowy stopy. Świetnym rozwiązaniem okazują się także wkładki ortopedyczne, które są wyprofilowane w taki sposób, by podtrzymywać stopę w fizjologicznym ułożeniu czyli w łuku.
Ogromne znaczenie w eliminowaniu płaskostopia ma również powierzchnia, po której się chodzi. Stąpanie po równej, płaskiej powierzchni przyczynia się w dużej mierze do powstawania płaskostopia, a więc należy takich powierzchni stanowczo unikać. Zaleca się zatem chodzenie np. po drogach wyłożonych wypukłymi kamieniami, wtedy stopa poddaje się, dopasowuje się kształtem do powierzchni kamieni i wyrabia się w niej łuk.
Od dawna stosowaną lecz jeszcze mało znaną metodą leczenia różnych zaburzeń układu ruchu, m.in. płaskostopia jest kinesiotaping. Co to takiego?
Ta metoda polega na oklejaniu plastrami części ciała, które wymagają leczenia. Plastry mają specjalną, specyficzną strukturę, dzięki czemu można swobodnie się poruszać, nie ma ograniczeń kinetycznych. Kinesiotaping wpływa pozytywnie na wszystkie struktury ciała. W dużej mierze wykorzystuje naturalne zdolności regeneracyjne organizmu. Ponadto pomaga uśmierzyć ból, wpływa na odpowiednie napięcie mięśni, poprawia krążenie a także zwiększa tzw. czucie głębokie.
Ten sposób leczenia ma bardzo szerokie zastosowanie w medycynie oraz fizjoterapii. Często stosowany jest w leczeniu kontuzji u sportowców, a także w przypadku zwyrodnień kręgosłupa czy stawów. Należy jednak zachować ostrożność, ponieważ istnieją pewne przeciwwskazania do stosowania tej metody. Należy zawsze skonsultować ze specjalistą wybór danej metody.
Ćwiczenia na płaskostopie:
- podkurczanie i prostowanie palców na przemian
- unoszenie wewnętrznych brzegów stóp wraz z kurczeniem palców jednocześnie
- wysokie unoszenie pięt
- podnoszenie woreczków stopami
- zataczanie woreczkami kółek po podłodze
- podawanie woreczka trzymanego palcami stopy do przeciwległej ręki
- turlanie po podłodze butelki napełnionej wodą
- stanie lub chodzenie po wypukłych kamieniach
Wyeliminowanie płaskostopia naprawdę jest możliwe. Wystarczą tylko chęci, cierpliwość i czas. Regularne ćwiczenia wykonywane w zaciszu domowym, przestrzeganie zaleceń specjalistów i konsekwentne uczęszczanie na zajęcia rehabilitacyjne przyniosą z pewnością oczekiwane efekty. Należy również zmienić nawyki żywieniowe, by nie doprowadzać do nadwagi a co za tym idzie zwiększenia obciążenia stawów. Pamiętaj także o prawidłowym doborze obuwia.
