Choroba Dupuytrena zwana także przykurczeniem zgięciowym palców jest schorzeniem wpływającym na ręce, gdzie palce stopniowo tracą zdolność do wyprostu. Czasami może wpływać na inne części ciała, ale ręce są najbardziej wrażliwe. Ta patologia jest ważna dla prawidłowej diagnozy, ponieważ ma objawy podobne do innych chorób, na przykład obrzęku rąk, zapalenie ścięgien.
Chory ma zwyrodnienie ścięgien, w wyniku, czego skracają się, normalna funkcjonalność rąk jest tracona, blizny pojawiają się na dłoniach. Palce rąk przestają się zginać, stają się mniej ruchliwe i nie mogą już w pełni funkcjonować.
Osobliwością tej choroby jest częste jej wykrywanie u mężczyzn i bardziej nasilony przebieg choroby w porównaniu z kobietami. Prawdopodobieństwo wystąpienia choroby wzrasta wraz z upływem lat, zwykle choroba dotyka męską populację w średnim wieku około 50 lat.
Choroba Dupuytrena – przyczyny
Dziś nie ma dokładnej wiedzy na temat przyczyn pojawienia się przykurczu Dupuytrena. Możliwe warunki powstania takiej patologii to:
- Dziedziczna predyspozycja
- Uszkodzenie nerwów, które przechodzą do palców
- Zapalenie więzadeł
- Zranienie rąk (palce, cała dłoń)
- Wiek powyżej 50 lat
- Zaburzony metabolizm, choroby endokrynologiczne.
Choroba Dupuytrena – objawy
O chorobie Dupuytrena może powiedzieć, gdy pojawił się na dłoni palców bezbolesny guzek. Zmiany skórne w postaci blizn najpierw wpływają na mały obszar jednej ręki, a następnie choroba zaczyna się rozwijać.
Jeśli pacjent nie skonsultuje się z lekarzem, ruchliwość jego palców zostanie szybko zmniejszona, dłoń będzie działać z ograniczeniem, a jej czułość będzie się zmniejszać. W większości przypadków jasne oznaki choroby pojawiają się zaledwie kilka lat po zachorowaniu.
Choroba Dupuytrena – podstawowe symptomy
- Pacjent zauważa sztywność poranną w palcach i drętwienie, jeśli przyjrzy się bliżej, może zobaczyć spłaszczenie fałd i zgrubienie skóry dłoni.
- Podczas badania palpacyjnego dłoni można znaleźć zgrubienie o średnicy 40-80 mm (do 1 cm). Na skórze pojawiają się zagłębienia. Po naciśnięciu dłoni może pojawić się ból. Zazwyczaj początkowy okres trwa około dwóch lat.
- Na dłoni można zobaczyć guzki, które pojawiają się pod skórą. Rozciągają się wzdłuż jednego lub kilku paliczków chorego palca. Elastyczne zdrowe ścięgno jest stopniowo zastępowane przez blizny i staje się krótsze. Palce zginają się pod kątem 90-100 stopni, nie można ich rozprostować.
- Palce są znacznie wygięte, mogą być ustawione względem siebie pod ostrym kątem. Powstaje zrost włóknisty. Tkanka podskórna jest w fazie zaniku i chory staje się niepełnosprawny i traci umiejętności samoobsługowe.
Choroba Dupuytrena rozwija się w kilku etapach, gdzie każdy z nich ma swoją własną charakterystykę:
1 etap. W dłoni pacjenta powstaje przykurcz w stawie śródręczno – paliczkowym, który nie zakłóca życia codziennego podczas wykonywania pracy. Istnieje ograniczenie w funkcjonowaniu palców do 30 °. Nie ma bólu, ruchy palców niewiele się zmieniają.
2 etap. W ręce występują bóle, upośledzona jest funkcjonalność rąk. Palce pozostają wygięte pod kątem 30-90 °.
3 etap. Istnieje pełne skrzywienie palców (kąt większy niż 90 °). Patologia wpływa na ścięgna ze stawami. Mogą się ze sobą łączyć. Dłoń jest zwężona, zwykle pojawia się ograniczenie przy wyprostowaniu palców.
4 etap. Objawy z poprzednich etapów nasilają się i dochodzi do bliznowacenia więzadła.
Choroba Dupuytrena – diagnostyka
Wstępna diagnoza opiera się na badaniu i przeprowadzeniu wywiadu z pacjentem, stwierdzeniu obecności takich anomalii u krewnych. Określany jest stopień deformacji i zdolność ręki do wykonywania czynności, kąt wydłużenia palców i obecność guzków w strefie ścięgien dłoni.
Metodą diagnozowania przykurczu Dupuytrena jest radiografia. Pozwala wykluczyć choroby nowotworowe i patologię zapalną ścięgien. Przebieg choroby jest bardzo indywidualny. Czasami na pewnym etapie przykurcz pozostaje przez lata, w innych przypadkach postępuje bardzo szybko, a nawet prowadzi do bliznowacenia stawów.
Choroba Dupuytrena – leczenie
W zależności od stadium przykurcz Dupuytrena traktowany jest zachowawczo lub chirurgicznie. Metodę leczenia wybiera traumatolog ortopeda po zbadaniu pacjenta i rozpoznaniu. Szybka konsultacja lekarska na I etapie choroby gwarantuje wyleczenie bez operacji, przy użyciu wyłącznie konserwatywnych metod leczenia. Polegają one na przeprowadzeniu masażu, fizjoterapii i gimnastyki medycznej.
Możliwe jest mocowanie palców na szynach, wykonywanie bandaży z gipsu, jak również ciepłych kąpieli i zastrzyków z leków kortykosteroidowych. Ortopedzi mogą zaproponować również wstrzyknięcie kolagenazy do zmienionej chorobowo tkanki, kolejnego dnia delikatnie porusza się danym stawem, aby doprowadzić do rozerwania tkanki.
Choroba Dupuytrena – interwencja chirurgiczna
W celu wyleczenia etapu 2, 3 i 4 operacje wykonuje się wycinając powięź dłoniową i włókniste pasma. Na dwóch etapach choroby stosuje się metodę radykalną polegającą na wprowadzeniu podskórnie igły (Fasciotomia igłowa), która ma przeciąć pasma i pozwala palcom powrócić do pełnej mobilności. Dermofasciotomia natomiast związana jest z usunięciem pogrubiałej tkanki odpowiadającej za przykurcz, łącznie ze skórą. Radioterapia polega na naświetlaniu guzków, dzięki czemu ulegają zmniejszeniu a postęp choroby zostaje znacznie spowolniony.
Na 3 etapie nawet interwencja chirurgiczna nie gwarantuje całkowitego wyleczenia. W przypadku ostatniego stadium choroby możliwe jest jedynie leczenie operacyjne metodą radykalną. Wycięcie naczyniowe jest złożonym zabiegiem, w którym patologiczne tkanki są usuwane, bez uszkadzania nerwów i dopływu krwi do ręki, z plastycznością uszkodzeń skóry.
Jeśli pacjent szuka pomocy medycznej w odpowiednim czasie, korektę patologii można przeprowadzić bez interwencji chirurgicznej. Stosuje się ćwiczenia mające na celu utrzymanie mobilności palców i dłoni mięśni rozciągających. Często zaleca się nosić specjalną szynę, która obsługuje palce w prostym położeniu i nie pozwala im się odkształcać. Jest to szczególnie ważne w godzinach, gdy dłoń jest zrelaksowana np.podczas snu w nocy.
Wskazane są również masaże, terapia falą uderzeniową i leczenie ultradźwiękami. W przypadku zespołu bólowego zaleca się wstrzykiwanie steroidów. Leczenie zachowawcze zapewnia spowolnienie postępu choroby, ale prędzej czy później mobilność staje się tak ograniczone, że wymaga opieki chirurgicznej. Podczas operacji usuwa się blizny. W bardzo zaniedbanych sytuacjach trzeba uciekać się do amputacji palca.