Reumatyzm palindromiczny jest przewlekłą chorobą objawiającą się powtarzającymi się krótkotrwałymi atakami wędrującego zapalenia jednego lub więcej stawów bez zaburzenia ogólnego stanu zdrowia danej osoby. Zmiany zapalne mogą występować w dużych stawach, a więc stawy stóp i dłoni.
Rozpoznanie reumatyzmu palindromicznego opiera się na typowych objawach i cechach przebiegu choroby, a także na braku istotnych zmian w wynikach laboratoryjnych, badaniu USG i RTG stawów. Leczenie reumatyzmu palindromowego odbywa się za pomocą niesteroidowych leków przeciwzapalnych, kolchicyny, penicylaminy i preparatów złota. Jednak w większości przypadków w trakcie terapii nie można całkowicie zapobiec pojawieniu się nowych ataków reumatyzmu palindromicznego.
Wielu specjalistów uważa, że u około jednej trzeciej pacjentów z reumatyzmem palindromicznym powstaje reumatoidalne zapalenie stawów. Możliwy jest również rozwój innych chorób ogólnoustrojowych takich jak: choroba Sjogrena (choroba autoimmunologiczna cechująca niszczeniem przez krwinki białe zdrowych komórek tkankowych), toczeń rumieniowaty, choroba Whipple’a (infekcja bakteryjna powodująca ból stawów o cechach migrujących).
Reumatyzm palindromiczny – przyczyny
Czynniki wywołujące występowanie reumatyzmu palindromowego nadal nie są znane. Wywiad z pacjentem i gromadzenie badań nie ujawnia związku początku choroby z jakimkolwiek czynnikiem zakaźnym, traumatycznym lub innym. Wiadomo jedynie, że podstawą reumatyzmu palindromicznego jest przemijający niespecyficzny proces zapalny, który rozwija się w tkankach okołostawowych i błonie maziowej.
Reumatyzm palindromiczny – objawy
Typowy nagły i ostry początek reumatyzmu palindromicznego, najczęściej obserwuje się w godzinach południowych.
Występują szybko postępujące objawy zapalne takie jak:
- Zaczerwienienie
- Obrzęk,
- Podwyższona miejscowa temperatura
- Ból chorego stawu.
Oznaki te rosną w ciągu kilku godzin i osiągają maksymalną intensywność. Zespół bólu u różnych pacjentów z reumatyzmem palindromicznym waha się od łagodnego do ciężkiego i bolesnego, istnieje możliwość ograniczenia mobilności w stawie ze względu na obrzęk i bolesność.
Podczas ataku mogą wystąpić objawy reumatyzmu stawów wraz ze zmianami zapalnymi w tkankach okołostawowych:
- Tkliwość i obrzęk ścięgien w miejscach ich mocowania do stawu
- Duży obrzęk w okolicy wspólnych mięśni
- Obrzęk palców i pięty.
- Podskórne małe guzki reumatoidalne, znajdujące się wzdłuż ścięgien na dłoniach i stopach.
Atak reumatyzmu palindromicznego, odbywa się z udziałem jednego, co najmniej – dwóch stawów. Największą liczbę przypadków stanowi uszkodzenie stawu kolanowego.
Występują zmiany zapalne takich okolic jak:
- Bark
- Nadgarstek
- Staw skokowy
- Śródręcze
- Stawy skroniowo-żuchwowe
- Stawy stóp
- Kręgosłup szyjny.
Atak tego typu reumatyzmu może trwać kilka godzin, zwykle nie więcej niż 2-3 dni. Pomiędzy atakami reumatyzm palindromiczny może trwać od kilku dni do 2-3 miesięcy.
Diagnostyka reumatyzmu palindromicznego
Diagnoza reumatyzmu palindromicznego dokonywana jest przez reumatologa i opiera się przede wszystkim na typowych objawach choroby z nagłego i szybkiego powstawania ataków, migracji z jednego stawu do drugiego, a także przy braku jakichkolwiek objawów w okresie pomiędzy atakami. Badania kliniczne krwi i mazi stawowej, badanie chorego stawu nie dają konkretnych danych. Z drugiej strony sam brak zmian patologicznych w nich świadczy o rozpoznaniu reumatyzmu palindromicznego.
W okresie reumatyzmu palindromicznego lekarz może w badaniu krwi obserwować umiarkowany wzrost wartości ESR (miara stanu zapalnego). Podwyższone ESR utrzymujące się w okresie między atakami może być oznaką rozwoju reumatoidalnego zapalenia stawów. Biopsja błony maziowej dotkniętego stawu podczas ataku reumatyzmu ujawnia nieswoiste zmiany zapalne.
Podczas wykonywania RTG I USG stawów u chorej osoby z reumatyzmem palindromicznym mogą nie zostać stwierdzone żadne nieprawidłowości patologiczne. W niektórych przypadkach obraz rentgenowski wykazuje powiększenie tkanek okołostawowych, z powodu ich znacznej opuchlizny podczas ataku.
Rozpoznanie różnicowe reumatyzmu palindromicznego powinno być wykonywane z takimi schorzeniami jak:
- Reumatoidalne zapalenie stawów
- Dna moczanowa
- Artropatia hydroksyapatytowa (zmiany zapalne jednego lub więcej stawów, mające związek z gromadzeniem się w tkankach okołostawowych hydroksyapatytu wapnia).
- Przerywany hydrarthrosis (chroniczne schorzenie objawiające się zbyt dużą ilością produkowanego płynu maziowego i obrzękiem stawów).
- Seronegatywnego spondyloartretyzm (zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa).
Leczenie reumatyzmu palindromowego
Leczenie osób podczas ataku zapalenia palindromowego odbywa się za pomocą niesteroidowych leków przeciwzapalnych (ibuprofen, diklofenak, nimesulid, itp.). Skutecznie łagodzą ostre objawy choroby, ale nie zapobiegają pojawieniu się nowych ataków. W leczeniu reumatyzmu palindromowego stosuje się również zastrzyki soli złota, pernicillaminy, sulfasalazyny, kolchicyny, leki przeciwmalaryczne (hydroksychlorochina).
