Nawłoć – wspaniały, przeciwzapalny syrop z nawłoci

Nawłoć pospolita – Złota rózga, złota dziewica – to bylina o łodydze rozgałęzionej, wniesionych liściach naprzemianległych, eliptycznych. Można ją spotkać na pastwiskach, brzegach pól, w lasach i zaroślach, w okolicy zabudowań.

Łodyga dorasta do wysokości od 30 do 100 cm, pokryta jest nielicznymi zaostrzonymi listkami. Liście przyziemne mają kształt jajowaty. Kwiaty są barwy żółtej i na szczycie tworzą wiechę, zajmującą ok. 1/3 długości pędu.

Gatunek ten występuje w szczególności w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Co ciekawe już ludy nordyckie wykorzystywały go jako środek wspomagający i leczący układ moczowy.
Surowcem jest ziele nawłoci pospolitej zbierane w okresie kwitnienia od lipca do września, przy czyn ścina się tyko wierzchołki rośliny długości do 30 cm.
Na świecie jest kilkaset odmian nawłoci, jednak nas będą interesować w tym poście trzy: nawłoć właściwa, nawłoć kanadyjska, nawłoć gigant.
Nawłoć właściwa jest taką „podstawową” nawłocią jeśli chodzi o zastosowania lecznicze – prawdopodobnie to właśnie tę nawłoć stosowali Rzymianie.
Nawłoć kanadyjska jest nawłocią bardzo ekspansywną i to właśnie ona zarasta duże tereny Stanów oraz naszego pięknego kraju – stąd też piszę post korzystając właśnie z nawłoci kanadyjskiej jako surowca.
Nawłoć gigantyczna: gigantea również występuje dość często.

Nawłoć pospolita – zastosowanie

W Ameryce Północnej, natywni mieszkańcy stosowali ją nieco podobnie jak bergamotkę – jako środek do dezynfekcji, przeciwzapalny, do opatrywania ran. Wydaje się, że gdzieś pomiędzy Starożytnością i Renesansem w Europie pamięć o nawłoci i jej zastosowaniach się zatarła – w XVI wieku opisano pierwszy raz jej właściwości diuretyczne. Królowa Elżbieta sprowadziła również z Ameryki suszoną nawłoć jako środek leczniczy.

Ziele nawłoci pospolitej zawiera flawonoidy (głównie rutynę i kwercetynę), saponiny triterpenowe, olejek eteryczny z seskwiterpenami, substancje śluzowe, garbniki, kwasy organiczne. Istnieje szereg zastosowań tego zioła.

Ziele nawłoci pospolitej zbiera się w pełni kwitnienia podczas słonecznej pogody. Zaleca się suszenie głównie na siatkach  lub też zawieszone w pęczkach  w bardzo przewiewnym miejscu. Dlaczego? Otóż tylko dzięki tej metodzie ziele zachowa  swoją barwę oraz zapach.  Zaleca się suszenie w temperaturze która nie przekracza 40 C.

Nawłoć pospolita – właściwości lecznicze

Nawłoć pospolita posiada szerokie zastosowanie, miedzy innymi działa:
– ściągająco,
– przeciwzapalnie,
– przeciwgośćcowo
– moczopędnie,
– uszczelnia naczynia krwionośne,
– posiada właściwości przeciwzakrzepowe.

Surowiec nieznacznie uspokaja i wchodzi w skład mieszanek wzmacniających serce. Ze względu na gorycze odwar pobudza wydzielanie soków trawiennych oraz żółci i wspomaga leczenie zaburzeń trawienia: gazów, wzdęć, niestrawności, czy nieżytu żołądka i jelit. Garbniki hamują drobne krwawienia z przewodu pokarmowego.

Gotowym odwarem można przemywać zmiany skórne, drobne rany i podrażnione miejsca. Odkaża je, ściąga, zmniejsza krwawienia i przyspiesza gojenie. Nadaje się także do płukania jamy ustnej i gardła.

Dzięki obecności flawonoidów i saponiny surowiec nawłoci działa moczopędnie, a ze względu na obecność dużej ilości garbników i częściowo fenolokwasów działa ściągająco na błony śluzowe przewodu pokarmowego, a także przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie, a nawet przeciwkrwotocznie zapobiegając nadmiernej łamliwości naczyń włosowatych. Stany zapalne łagodzą również seskwiterpeny, garbniki i substancje śluzowe.

Ponadto surowiec ma zastosowanie w nieżytach przewodu pokarmowego, nadmiernej fermentacji jelitowej, drobnych krwawieniach w przewodzie pokarmowym i biegunkach, zwłaszcza u dzieci.

Napar z nawłoci może posłużyć do przemywania skóry łojotokowej, z trądzikiem młodzieńczym, zapaleniem mieszków włosowych, trądzikiem różowatym i z mokrymi wypryskami. Zmniejsza i oczyszcza pory. Rozjaśnia cerę. Posiada właściwości antyseptyczne, przeciwzapalne, osuszające i ściągające.

W praktyce wykorzystywany jest w postaci naparu przy schorzeniach nerek, dróg moczowych, kolce nerkowej, przy nieżytach przewodu pokarmowego i dolegliwościach stawowych. U dzieci przy nieżytach jelitowych i biegunkach Zewnętrznie – na rany, wrzody, wykwity skórne, schorzenia jamy ustnej i gardła.

Działa skutecznie w przypadku chronicznego nieżytu oskrzeli, kaszlu i ataków astmy.

Nawłoć pospolita – sposób użycia

Odwar

Przepis; należy  1 lub 2 łyżki surowca zalać szklanką wody i gotować przez 15 minut pod przykryciem. Następnie odcedzić i pić przy problemach z nerkami takich jak: bakteryjne zakażenia, stany zapalne nerek, piasek nerkowy oraz reumatyzm.

Zastosowanie w kuchni

Najczęściej używaną częścią rośliny są liście. Można zaparzać je pod przykryciem jak herbatę. Istnieją doniesienia o objawach zatrucia zwierząt po spożyciu ziela nawłoci. Jednak używanie w dawkach zalecanych poza alergią nie powinno wywołać żadnego poważnego negatywnego skutku.

Sok z nawłoci i maść na świeżym zielu z masłem (ucierać) stosowane były dawniej w leczeniu wyprysków, ran i oparzeń.

Przygotowanie naparu z nawłoci:

Przepis; należy łyżkę ziela nawłoci zalewamy szklanką wrzącej wody i odstawiamy pod przykryciem na 15-20 minut.

Kąpiel z dodatkiem nawłoci działa wzmacniająco , jest polecana na zwiotczałe mięśnie i skórę.