Ból karku jest często występującym objawem wskazującym na procesy chorobowe toczące się obrębie odcinka szyjnego kręgosłupa. Bardzo często towarzyszą mu dolegliwości jednej z kończyn górnych, jak uczucie mrowienia, drętwienia itd.
Ból karku najczęściej przybiera formę przewlekłą i jest spowodowany złą pozycją ciała oraz nadmiernym napięciem w obrębie mięśnia czworobocznego.
Jakie są możliwe przyczyny bólu karku?
Bardzo dużo o przyczynie bólu mówi jego charakter, promieniowanie, nasilenie oraz czas trwania. W zależności z jakim typem bólu mamy do czynienia w szukaniu powodu jego powstawania warto brać pod uwagę:
- zmiany zwyrodnieniowe odcinka szyjnego (odc. C) kręgosłupa
- wypadnięcie jądra miażdżystego
- zapalenie krążka międzykręgowego
- przerzut nowotworowy
- ból rzutowany – mogący świadczyć o chorobie tarczycy, czy nawet chorobie niedokrwiennej serca
- uraz/złamanie w odcinku szyjnym kręgosłupa
W przypadku, gdy ból karku jest ostry najczęściej jest spowodowany przez wypadnięciem jądra miażdżystego, zapaleniem oraz urazem. Charakteryzuje się on szybkim początkiem, silnymi dolegliwościami oraz czasem przebiega z gorączką i uczuciem osłabienia. Jest on łatwy do diagnozowania i zależnie od przyczyny leczy się stosunkowo szybko i łatwo.
Przewlekły ból karu narasta natomiast stopniowo, czasem niezauważalnie przez lata, co opóźnia decyzję o wizycie u specjalisty. Gdy dolegliwości stają się na tyle silne, że uniemożliwiają pacjentowi normalne funkcjonowanie, zmiany destrukcyjne są już na tyle zaawansowane, że jedynym sposobem leczenia jest zabieg operacyjny. Długoletnie bóle karku są najczęściej spowodowane zmianami zwyrodnieniowymi oraz rosnącymi przerzutami nowotworowymi.
Do czego prowadzą nieleczone bóle karku?
Ból karku sam w sobie nie jest chorobą, lecz objawem/sygnałem, który informuje o konieczności znalezienia przyczyny i podjęcia leczenia. Niestety część pacjentów z różnych powodów, wybiera terapię objawową przyjmując przez wiele lat niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Doprowadza to do wielu niekorzystnych zmian w organizmie, jak choroba wrzodowa żołądka, czy choroby nerek i wątroby. Dodatkowo nieleczona pierwotna przyczyna doprowadza do nieodwracalnej destrukcji w obrębie kręgosłupa szyjnego. Dlatego tak ważne w przypadku wystąpienia pierwszych dolegliwości bólowych karku, jest udanie się do specjalisty i podjęcie odpowiedniego leczenia.
Nieleczone bóle karku z czasem mogą dawać objawy ze strony jednej z kończyn górnych. Początkowo są to mrowienia oraz drętwienia najczęściej pojawiające się w nocy oraz po wysiłku fizycznym. W dalszej kolejności dochodzi do osłabienia siły mięśniowej w obrębie kończyny górnej oraz zniesienia czucia w obszarze unerwienia. Powyższe dolegliwości mogą być na tyle silne, że uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie. Osoby takie cierpią na bezsenność, osłabienie siły chwytu oraz ograniczenia ruchomości w obrębie stawów kończyny górnej.
Bardzo uciążliwą dla pacjentów z nieleczonymi bólami karku, dolegliwością jest ból głowy połączony niejednokrotnie z zawrotami głowy. Postępujące zmiany zwyrodnieniowe w kręgosłupie szyjnym doprowadzają do ucisku na korzenie nerwowe i na tętnice kręgowe, doprowadzające krew do mózgu. Powstałe zwężenie uniemożliwia prawidłowe krążenie, co może doprowadzać do niedokrwienia mózgu, które objawia się jako zawroty, uczucie dezorientacji oraz nagłe omdlenia.
Jak są diagnozowane i leczone bóle karku?
Diagnoza opiera się w pierwszej kolejności na ocenie lordozy szyjnej. Zniesiona lub zauważalnie zmniejszona świadczy o wzroście napięcia mięśni karku oraz o spondylozie szyjnej. Pomocne jest także badanie palpacyjne odcinka szyjnego kręgosłupa. Uciskiem możliwe jest określenie wzmożonego napięcia mięśni i miejsca występowania punktów spustowych. Dodatkowo tkliwość bólowa, zaczerwienienie i nadmierne ucieplenie skóry może świadczyć o toczącym się procesie zapalnym w obrębie kręgosłupa.
W dalszej kolejności decydujące w postawieniu diagnozy pozostają badania obrazowe.
- Zdjęcie rentgenowskie charakteryzuje się bardzo wysoką czułością w wykrywaniu zmian zwyrodnieniowych i zniszczenia kręgów w kręgosłupie szyjnym.
- Scyntygra kości pozwala na wykrycie początkowych zmian zapalnych oraz nowotworowych w obrębie kręgów
- Rezonans magnetyczny
- Tomografia komputerowa – niezwykle pomocna przy diagnozowaniu chorób rdzenia kręgowego szyjnego i korzeni nerwowych
W szukaniu przyczyny zapalnej przydatna jest również morfologia krwi (podwyższone OB, CRP oraz liczba białych krwinek).
Ból karku – leczenie:
Terapia bólu karku powinna w pierwszej kolejności dotyczyć pierwotnej przyczyny jego powstawania. Wyeliminowanie czynnika odpowiednio wcześnie powoduje ustąpienie wszelkich dolegliwości bólowych w tym obszarze.
W początkowych zmianach zwyrodnieniowych bardzo dobre efekty przynosi rehabilitacja, która obejmuje ćwiczenia (kinezyterapia) oraz zabiegi fizykalne, jak laser, pole magnetyczne, lampy Sollux itp. (fizykoterapia).
W najbardziej zaawansowanych zmianach w kręgosłupie szyjnym jedynym skutecznym leczeniem pozostaje zabieg neurochirurgiczny.