Dyskopatia to termin określający dolegliwości obejmujące krążek międzykręgowy. Bardzo często stanowi preludium do choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Najnowsze badania wskazują, że na dokuczliwe bóle pleców narzeka co drugi Polak, co czyni dyskopatie chorobą społeczną. Głównym objawem choroby jest ból, który ma różnorodny charakter i przebieg; może być chroniczny, a także gwałtowny i ostry. Możemy doświadczać promieniującego bólu zlokalizowanego w zajętym chorobowo odcinku kręgosłupa, zaburzeń czucia, drętwienie, mrowienie, kłucie, niedowład lub porażenie mięśni.
Powszechnie mówi się, że dyskopatia to choroba siedzących i kojarzona jest z niezdrowym stylem życia. Człowiek z natury jest ewolucyjnie stworzony do ruchu, zatem spędzanie wielu godzin przed komputerem może w znacznym stopniu przyczynić się wystąpienia objawów dyskopatii. Równie znaczącą przyczyną dyskopatii jest nieodpowiednia dieta sprzyjająca nadwadze oraz życie w przewlekłym stresie.
Określeniem tym powszechnie określa się również przepuklinę jądra miażdżystego tarczy międzykręgowej kręgosłupa polegającą na uwypukleniu jądra miażdżystego, co powoduje ucisk i drażnienie korzeni rdzeniowych, rdzenia kręgowego oraz innych elementów kanału kręgowego. Odczucia bólowe powodowane są przez ucisk mechaniczny także niskie pH jądra miażdżystego.
Dyskopatia – diagnostyka
Aby potwierdzić dyskopatię szyjną należy udać się do lekarza ortopedy, który zleci badania obrazowe, gdyż jedynie ten typ badań jest w stanie stworzyć wiarygodny obraz choroby, jej przyczyny oraz pokazać dokładny stanu kręgosłupa. Lekarz może zlecić dodatkowo zdjęcie rentgenowskie, które pozwala oznaczyć stopień zmniejszenia odległości między kręgami objętymi zapaleniem. Po badaniach lekarz bada wyniki i diagnozuje stan.
Jeśli dyskopatia szyjna zostanie przez niego potwierdzona, dostępnych jest kilka opcji leczenia. W przypadku, gdy zmiany nie są jeszcze zaawansowane, zazwyczaj stosuje się leczenie zachowawcze i profilaktyczne. W bardziej zaawansowanych stadiach stosuje się leczenie farmakologiczne mające na celu złagodzenie bólu pacjenta. Lekarz może przepisać dwa rodzaje leków: niesteroidowe przeciwzapalne środki przeciwbólowe (paracetamol, diklofenak, ketoprofen lub nowsza generacja leków, takich jak celekoksyb lub rofekoksyb) oraz środki rozluźniające mięśnie (tetrazepan lub tolperyzon).
Dyskopatia – unieruchomienie
Bardzo często konieczne okazuje się unieruchomienie szyjnej części kręgosłupa za pomocą kołnierza ortopedycznego. Konieczne jest w tym wypadku wyraźne lekarza, nie należy zatem zakładać samodzielnie. Dość skuteczna metodą doraźną podczas ostrej fazy bólu jest odpoczynek w pozycji leżącej zalecanej przez fizjoterapeutów (terapia pozycjonująca z wykorzystaniem pozycji trzech zgięć ze stawami biodrowymi i kolanowymi). Zaleca się spanie zalecane ze specjalną poduszką, która podtrzymuje kręgosłup w odcinku szyjnym i zapewnia mu fizjologiczne położenie. Jako dodatkowe wsparcie można stosować gorące kompresy (np. termofor lub poduszka z wiśniowymi kamieniami).
Kiedy największy ból zniknie, można rozpocząć rehabilitację. Z uwagi na fakt, iż większość objawów jest wynikiem przeciążenia spowodowanego brakiem ruchu, nieprawidłową pozycją siedzącą lub nieprawidłową postawą powodującą nadmierne napięcie mięśni, stosowane są głównie ćwiczenia rozluźniające i wzmacniające mięśnie, co pomogą złagodzić ból i uniknąć jego ponownego pojawienia się. Umiejętnie przeprowadzona rehabilitacja, pod nadzorem fizjoterapeuty zwiększa świadomość pacjenta na pozycje, których należy unikać.
Dyskopatia – operacja
Niewielki odsetek przypadków dyskopatii szyjnej wymaga operacji. Zabiegi te przeprowadza się po przeprowadzeniu dokładnej diagnostyki i zawsze jest wykonywana przez lekarza neurochirurga. Najczęściej stosowaną metodą jest fenestracja polegająca na usuwaniu dysków. Chirurg wykonuje 1-3 cm nacięcie na poziomie dysku, wycina małe kwadraty (okna) z tylnej powierzchni kręgów i usuwa dyski objęte chorobą.
Jak chronić kręgosłup szyjny
Profilaktyka dyskopatii szyjnej jest podobna do profilaktyki dotyczącej całego kręgosłupa. Przede wszystkim należy dbać o ergonomię stanowiska pracy. Siedząc przy biurku, nie należy pochylać się do przodu i nie wypychać głowy do przodu. Ekran komputera powinien znajdować się dokładnie na wysokości oczu, tak żeby nie było konieczność przekręcania szyi.
Podczas podróży zaleca się używanie półksiężycowej poduszki do podpierania głowy. Należy pamiętać o zapinaniu pasów i używaniu zagłówków. W Specjalistycznych sklepach medycznych można nabyć ortopedyczną poduszkę korekcyjną, która pomaga utrzymać szyję we właściwej pozycji. Nigdy nie należy spać w pozycji siedzącej a podczas rozmów telefonicznych nie trzymać telefonu pomiędzy ramieniem a uchem.
Dyskopatia – fizjoterapia
Dość powszechnie stosowane są fizyczne stymulanty zmniejszające ból, napięcie mięśniowe i ograniczające tym samym stan zapalny. W przypadku dyskopatii fizjoterapeuci zalecają najczęściej:
- leczenie laserowe
- pola magnetyczne i elektromagnetyczne
- lampy sollux i Biotron
- ultradźwięki
- krioterapię
- gorące kompresy.
