Zrośnięte wargi sromowe – wydawać by się mogło, że problemy intymne dotykają raczej dojrzałych kobiet, tymczasem wśród malutkich dziewczynek może wystąpić tzw. synechia, czyli sklejenie lub zrośnięcie warg sromowych. Na szczęście nie jest to powszechna dolegliwość – występuje mniej więcej u 1% małych dziewczynek i niemowląt płci żeńskiej.
Najczęściej jest diagnozowana u dziewczynek w wieku około 3 lat, ale zdarzają się pacjentki zarówno młodsze jak i nieco starsze. Niestety, w ostatnich latach notuje się niewielki wzrost przypadków synechii, dlatego warto wiedzieć w czym jest rzecz.
Zrośnięte wargi sromowe – przyczyny powstawania zrostów na wargach sromowych
Noworodki tuż po porodzie – niezależnie od płci, dostają na wyposażeniu z życia płodowego spore ilości kobiecego estrogenu, który między innymi chroni delikatne narządy intymne. Z upływem tygodni jego poziom stale maleje. To powoduje, że początkowo dobrze nawilżone wargi sromowe u dziewczynek stają się bardziej suche i delikatne.
Cieniutki nabłonek łatwo ulega uszkodzeniu, odsłaniając błonę śluzową znajdującą się pod spodem. W procesie gojenia nabłonka dochodzi do zlepienia błon śluzowych obu stykających się przez większość czasu warg sromowych. Z czasem zlepienie może wytworzyć delikatny zrost w tym miejscu, czyli pojedynczy nabłonek, który jest częścią wspólną obu warg sromowych mniejszych.
Przyczyną powstawania podrażnień mogących doprowadzić do synechii są najczęściej:
- długotrwały kontakt z moczem i kałem u małych dziewczynek noszących pieluszki, bądź u tych nieco starszych, które jeszcze nie w pełni opanowały umiejętności kontroli mikcji defekacji;
- podrażnienie mechaniczne przez źle dobraną lub nieprawidłowo założoną pieluszkę;
- podrażnienia chemiczne wywołane alergiami na preparaty kosmetyczne lub podrażnieniami wywołanymi nadużywaniem ich;
- nadmierne wysuszenie wskutek niewłaściwej higieny okolic intymnych – nadużywanie mokrych chusteczek zamiast mycia wodą oraz brak natłuszczania okolic intymnych lub intensywne stosowanie zasypek i pudrów;
- infekcje dróg rodnych lub moczowych.
U starszych dziewczynek – sporadycznie – może to być objaw molestowania.
Przyczyn wzrostu ilości przypadków synechii upatruje się w odejściu od pieluszek tetrowych, które wymuszały częste zmiany i higienę okolic intymnych oraz nadużywaniu syntetycznych środków pielęgnacyjnych.
Zrośnięte wargi sromowe – objawy synechii
Dość często zdarza się, że rodzice nie zauważają początków tego schorzenia, bowiem często przebiega ono bez szczególnych dolegliwości. Kiedy jednak pojawi się:
- zmiana kierunku wypływania moczu;
- dyskomfort podczas oddawania moczu;
- pozorne objawy moczenia – spowodowane zaleganiem moczu w zachyłkach zrostów i powolnym wypływaniem wskutek zmian pozycji ciała;
- świąd i ból w okolicach intymnych
- należy niezwłocznie udać się na konsultację lekarską. Można zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu albo do ginekologa dziecięcego.
Zrośnięte wargi sromowe – postępowanie lecznicze w przypadku sklejonych warg sromowych
W przypadkach delikatnego sklejenia niewielkiego fragmentu warg sromowych lekarz może zalecić jedynie smarowanie okolicy zlepienia maścią estrogenową lub sterydową i staranną pielęgnację okolic intymnych. Takie leczenie pomaga w około 90 % przypadków i powinno przynieść efekty w ciągu 1-1,5 miesiąca. W razie braku poprawy należy przerwać smarowanie, bowiem zbyt długie stosowanie tego typu maści niesie ryzyko reakcji ubocznych.
Kolejny krok to manualne rozdzielenie warg sromowych w znieczuleniu miejscowym – niegroźny zabieg, zwykle nie powodujący większego dyskomfortu u dziecka i szybko przynoszący poprawę. W przypadku dużych i mocnych zrostów konieczny jest zabieg chirurgiczny w znieczuleniu ogólnym – to bardzo rzadko stosowane rozwiązanie.