Ostry atak rwy kulszowej to termin opisujący złożone objawy bólu kończyn dolnych obejmujące również krzyżowy odcinek pleców najczęściej przyjmujące postać mrowienia, drętwienia lub osłabienia. Wrażenia bólowe powstają w dolnej części pleców i przechodzą przez pośladek oraz w dół dużego nerwu kulszowego w tylnej części nóg.
Rwa kulszowa nie jest jednostką chorobową samą w sobie a objawem podstawowej choroby związanej z kręgosłupem. Najczęściej wynika z postępujących chorób, takich jak: przepuklina lędźwiowa, choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa lub zwężenie kręgosłupa.
Ostry atak rwy kulszowej – objawy
Rwa kulszowa najczęściej charakteryzuje się jednym lub kilkoma z następujących objawów:
- ciągły ból występujący tylko po jednej stronie pośladka lub nogi (rzadko w obu nogach)
- ból jest intensywniejszy podczas siedzenia
- ból nóg, który jest często opisywany jako pieczenie lub mrowienie
- osłabienie, drętwienie lub trudności w poruszaniu nogą, stopą i palcami
- ostry ból, który może utrudniać wstanie z łóżka lub chodzenie
- ból, który promieniuje w dół nogi i ewentualnie w stopę i palce stóp (rzadko występuje tylko w stopie)
Chociaż objawy mogą być bolesne i potencjalnie wyniszczające, rzadko zdarza się trwałe uszkodzenie nerwu kulszowego (uszkodzenie tkanki) lub zajęcie rdzenia kręgowego..
Nerw kulszowy a rwa kulszowa
Nerw kulszowy jest największym pojedynczym nerwem w ciele i składa się z pojedynczych korzeni nerwowych, które rozpoczynają się od odgałęzienia kręgosłupa w dolnej części pleców, a następnie łączą się, tworząc „nerw kulszowy”. Objawy rwy kulszowej pojawiają się, gdy duży nerw kulszowy jest podrażniony lub ściśnięty.
Nerw kulszowy zaczyna się w dolnej części pleców, zazwyczaj w odcinku lędźwiowym. Na każdym poziomie dolnego odcinka kręgosłupa korzeń nerwowy wychodzi z wnętrza kanału kręgowego, a każdy z tych korzeni nerwowych łączy się, tworząc duży nerw kulszowy. Części nerwu kulszowego rozgałęziają się w każdej nodze, aby unerwić inne części nogi – uda, łydki, stopy i palce.
Ostry atak rwy kulszowej – przebieg bólu rwy kulszowej
Rwa kulszowa rzadko występuje przed 20 rokiem życia i staje się bardziej powszechna w wieku średnim. Najczęściej rozwija się około 40 lub 50 roku życia. Być może dlatego, że termin „rwa kulszowa” jest często używany ogólnie w celu opisania bólu nóg schorzenie to jest bardzo rozpowszechnione. Niektórzy badania szacują, że około 43% populacji w pewnym okresie swojego życia doświadczy objawów związanych z rwą kulszową. Często jest ona wynikiem drobnego i na pozór niegroźnego urazu pleców, który po wielu latach objawia się właśnie w postaci rwy kulszowej.
Zdecydowana większość osób, u których występuje rwa kulszowa, odczuwa poprawę stanu zdrowia w ciągu kilku tygodni. Niemal pewną ulgę można zaobserwować jednak dopiero po leczeniu chirurgicznym, który zalecany jest w ekstremalnych przypadkach chorobowych. U niektórych chorych ból nóg spowodowany uciskiem nerwowym może być wyniszczający i wykluczający ich z wykonywania podstawowych aktywności życiowych.
Zaleca się konsultację z lekarzem w zakresie leczenia bólu rwy kulszowej, zarówno w celu jego opanowania, jak i zweryfikowania, jak poważne są zmiany chorobowe.
Ostry atak rwy kulszowej – pierwsza pomoc przy ataku
Ponieważ rwa kulszowa jest jedyne objawem choroby ukrytej, leczenie koncentruje się na usuwaniu przyczyn objawów, a nie tylko na objawach. Objawy bólowe mogą być minimalizowane poprzez przyjmowanie leków oraz zdyscyplinowanego stosowania się pacjenta do zaleceń lekarza.
Jeśli odczuwasz ostry ból, który jest nie do zniesienia, niewiele możesz zrobić, aby natychmiast uśmierzyć ból. Znalezienie ulgi w przypadku tak zaawansowanych ataków nie jest proste, jednak istnieją pewne wskazówki, które mogą pomóc:
- nie popadaj w panikę – stres emocjonalny z pewnością sprawia, że jakakolwiek czysto fizyczna dolegliwość objawowa będzie znacznie boleśniejsza i potrwa dłużej
- wysypiaj się – odpoczywaj, ale staraj się od czasu do czasu ostrożnie poruszać, aby utrzymać krążenie krwi w chorym miejscu
- nie nadużywaj mocnych leków na receptę – produkty farmaceutyczne są niebezpieczne i mogą powodować wiele problemów zdrowotnych. W tym wypadku zrobią naprawdę niewiele, aby przyspieszyć leczenie, ich działanie będzie jedynie przeciwbólowe, dlatego stosuj je wyłącznie w przypadku naprawdę silnego bólu
Jeśli ból nie ustępuje po kilku tygodniach lub jest większy j, należy udać się do lekarza w celu wykonania dokładniejszych badań wykluczających poważniejsze choroby kręgosłupa.
Przewlekła rwa kulszowa lub nawracające napady ostrego bólu mogą wskazywać na błędną diagnozę, co jest to znacznie częstsze, niż większość pacjentów może sobie wyobrazić. Ważne jest, aby odkryć faktyczne źródło bólu, ponieważ tylko to daje nadzieję na pokonanie go raz na zawsze.
Niektóre objawy rwy kulszowej, choć rzadkie, wymagają natychmiastowej interwencji medycznej i być może chirurgicznej. Obejmują one, między innymi, postępujące objawy neurologiczne (na przykład osłabienie nóg) i dysfunkcje jelit lub pęcherza. Zakażenia lub guzy kręgosłupa mogą również powodować rwę kulszową.