Guzki Boucharda są objawem choroby zwyrodnieniowej, obejmującej drobne stawy rąk, objawiającej się powstawaniem na stawach palców dłoni włóknistych narośli kostnych. Zmiany najczęściej dotyczą palców prawej dłoni. Pacjenci z guzkami Boucharda skarżą się na bóle dłoni, nadgarstka oraz sztywność palców. Guzki Boucharda powstają w stawach międzypaliczkowych bliższych i zniekształcają palce dłoni. Choroba najczęściej występuje u kobiet. Guzki Boucharda zwykle występują po 55 roku życia.
GUZKI Boucharda – przyczyny
PRZYCZYNY powstawania GUZKÓW BOUCHARDA nie są do końca znane. Wiadomo, że tak jak w chorobie zwyrodnieniowej innych stawów dochodzi do zaburzenia równowago między procesem tworzenia a degradacji chrząstki stawowej, co w efekcie prowadzi do zmian chrzęstnych lub kostnych między II a V placem dłoni. Inne przyczyny, jakie mogą być powodem zachorowania na guzki Boucharda, to:
- czynniki genetyczne
- praca manualna, która powoduje częste, powtarzające się napięcia przyczepów ścięgien zginaczy głębokich palców
- częste mikrourazy rąk, występujące na przykład przy uprawianiu sportu lub w wykonywanej pracy
- wady wrodzone układu kostno-stawowego
- reumatoidalne zapalenie stawów RZS, łuszczycowe zapalenie stawów i inne choroby reumatyczne, atakujące stawy nadgarstkowe i drobne stawy dłoni.
GUZKI Boucharda – objawy
Zaczyna się niewinnie, od bolących stawów, problemów z ich poruszaniem. Następnie pojawia się stan zapalny, który wynika z obcierania się powierzchni stawowych, co prowadzi do zniekształcenia stawów. Guzki najczęściej występują w palcach prawej dłoni, ale według badań większy stopień zaawansowania zmian poczynionych przez guzki Boucharda dotyczy dłoni lewej. Najczęściej guzki atakują II palec dłoni, najrzadziej IV, ale bywa i tak, że guzki Boucharda obejmują całą rękę. Dla prawidłowej diagnozy guzków Boucharda lekarz musi przeprowadzić bardzo dokładny wywiad, a pacjent musi spełniać wiele wymogów klasyfikacyjnych:
- ból lub sztywność, które dokuczają niemal codziennie.
- zgrubienie co najmniej dwóch stawów, także części kostnych stawów międzypaliczkowych dalszych.
- obrzęk stawów śródręczno-paliczkowych, również zniekształcenie stawów dłoni.
GUZKI Boucharda – leczenie
Niestety, guzki Boucharda, to zmiany na stawach palców, które zostają do końca życia. Osoby cierpiące na tą przypadłość szukają różnych form leczenia. Według badań na spowolnienie tworzenia się guzków Boucharda mogą przyczynić się leki zawierające siarczan i polisiarczan chondroityny. W razie nasilenia się bólu, lekarz może zastosować miejscowe ostrzyknięcia stawu kortykosteroidami. Niemniej jednak, w przypadku guzków Boucharda bardzo ważna jest codzienna gimnastyka palców dłoni, unikanie prac manualnych, które przyczyniają się do powstawania bólu. Choremu pacjentowi doradza się, aby nie dźwigał ciężkich przedmiotów, czy zakupów.
Ważna jest też fizykoterapia, zwłaszcza stosowanie zabiegów wywołujących ciepło stawów, jak lampa Sollux, ultradźwięki i okłady z ciepłej parafiny, okłady z borowiny. Te zabiegi powinny być stosowane regularnie, aby ulżyć choremu w bólu.
Chory z guzkami Boucharda sam też może sobie pomóc, masując zaatakowane stawy, nie doprowadzając do wyziębienia. Ćwiczenia muszą być wykonywane codziennie, dla zachowania funkcjonalności ręki. Nawet przy stosowaniu leków przeciwbólowych trzeba aktywnie uruchamiać stawy, inaczej staną się całkiem sztywne.
Bez odpowiednich ćwiczeń, ręka może zostać tak zdeformowana, że przywrócenie jej ruchomości nie będzie już nigdy możliwe. Choć ważny jest też odpoczynek dla chorej ręki w ostrej fazie choroby, odpowiednie jej ułożenie, kiedy nic nie robimy, żeby guzki Boucharda zbytnio nie dokuczały. Dobre ułożenie ręki sprawia, że stawy nie są nadmiernie obciążone, relaksują się.
W skrajnych przypadkach lekarz może zaproponować endoprotezoplastykę, czyli wymianę zniszczonego stawu na sztuczny. Trzeba jednak pamiętać, że zamiana na staw sztuczny nie wyleczy z choroby pozostałych zaatakowanych guzkami Boucharda stawów.
Ponadto temat guzków Boucharda w bardzo przystępny sposób opisuje artykuł z 2010 roku „Epidemiologiczna i kliniczna ocena guzków Heberdena i Boucharda” autorstwa: Paweł Piędel i Leszek Szczepański. W ich artykule opisano precyzyjnie wyniki badań przeprowadzonych w celu oceny występowania guzków Boucharda w polskiej populacji. Analizowano zależność występowania zmian chorobowych od płci i wieku, rozmieszczenie zmian na palcach rąk, stopień ich zaawansowania, towarzyszące objawy kliniczne i dotychczasowe potrzeby leczenia guzków Boucharda.
Badano 100 osób, 50 kobiet i 50 mężczyzn, w wieku od 45 do 87 lat( średnio 64 lata), kolejno zgłaszających się do punktu w Rudniku n. Sanem Centrum Pielęgniarstwa Środowiskowo-Rodzinnego w Nisku (woj. podkarpackie).
Zastosowano 5stopniową skalę oceny:
- 0 – bez guzków
- 1 – guzki wyczuwalne palpacyjnie, ale niewidoczne,
- 2 – guzki widoczne, małe,
- 3 – guzki średnie i duże, niezaburzające osi palca,
- 4 – guzki duże, zaburzające oś palca.
Guzki Boucharda na palcach II – IV wykryto u 27% badanych – 36% kobiet i 18% mężczyzn.
Skargi na bóle rąk zgłosiło 42% ankietowanych – 64% kobiet i 36% mężczyzn.
Guzki Boucharda dostrzeżono na 42 palcach II obu rąk (21% zajętych palców), 33 – III (17%), 17 – IV (9%) i 23 – V 12%.
Spośród ankietowanych osób 32 informowały, że wcześniej zmiany stawów palców rąk poddawane były różnym formom leczenia: 42% stosowało farmakoterapię, 32% fizykoterapię, a 26% kinezyterapię.
Zachęcam do zapoznania się z wymienionym artykułem, jest dość długi, ale posiada wyczerpujące informacje na temat guzków Boucharda.
