Mniszek lekarski jest rośliną pospolitą szczególnie na terenie Polski. Występuje na całym niżu i w niższych położeniach górskich. Surowcem leczniczym jest cała roślina, czyli kwiaty, korzenie i liście. Korzeń mniszka lekarskiego zawiera duże ilości inuliny, fitosteroli i garbników. Jest cennym źródłem łatwo przyswajalnych soli mineralnych, a w szczególności potasu.
Posiada charakterystyczne liście ułożone w rozetę, intensywnie żółte kwiaty, które po przekwitnięciu zamieniają się w puszyste kule. Mniszek, zwany również mleczem lub dmuchawcem, należy do najbardziej znanych i cenionych ziół leczniczych.
Mniszek lekarski – zastosowanie
Mniszek lekarski jest skarbnicą cennych substancji, do których zaliczamy: witaminy C, D, A oraz witaminy z grupy B, garbniki, flawonoidy, potas, magnez, krzem, żelazo, związki triterpenowe o działaniu przeciwzapalnym, przeciwwirusowym, antyoksydacyjnym i przeciwmiażdżycowym, inulina, karotenoidy, laktony seskwiterpenowe o działaniu przeciwbakteryjnym, przeciwwirusowym, przeciwgrzybiczym i antyoksydacyjnym, kwasy polifenolowe (kwas chlorogenowy, kawowy, cykoriowy), cholina i asparagina – warunkują prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
Korzenie najlepiej wykopywać późną jesienią oraz wczesną wiosną. Korzenie wykopujemy w całości długim nożem lub ostrą łopatą, uważamy, aby nie uszkodzić długiego palowego systemu korzeniowego. Po zbiorze usuwamy część nadziemną rośliny, korzenie dokładnie myjemy, a następnie suszymy.
Kwiaty, a właściwie koszyczki kwiatowe zbieramy bez szypułek. Najlepszym terminem zbioru jest początek kwitnienia. Zbieramy kwiaty lekko rozwinięte, gdyż te zebrane w pełnym rozkwicie, mogą podczas suszenia wykształcić nasiona. Kwiaty mogą być używane zarówno jako świeży surowiec, jak i po wysuszeniu.
Ziele mniszka zbieramy wczesną wiosną, gdy liście są najbardziej soczyste, a kwiaty jeszcze w pąkach. Do suszenia najlepiej ścinać całe rozety liściowe, jednak do świeżego spożycia lepiej zbierać najmłodsze, kilkucentymetrowe liście, gdyż mają one mniej gorzki smak .
Mniszek lekarski – właściwości lecznicze
Mniszek lekarski to skarbnica witamin które maja szereg zbawiennych zalet dla naszego organizmu. Wśród najbardziej znanych zaliczamy miedzy innymi:
– wspomagają leczenie infekcji dróg moczowych,
– działanie moczopędne,
– łagodzą schorzenia pęcherza,
– pomocniczo w leczeniu nerek i kamicy moczowej,
– wzmacnia układ odpornościowy,
– oczyszcza organizm z toksyn,
– wspomaga układ oddechowy podczas infekcji,
– działa przeciwwirusowo,
– przeciwbakteryjnie,
– wspomaga układ pokarmowy,
– zapobiega miażdżycy,
– przyśpiesza gojenie się ran.
Korzenie mniszka działają żółciopędnie, żółciotwórczo, moczopędnie, poprawiają pracę układu pokarmowego, obniżają poziom cukru i poziom cholesterolu we krwi. Zaleca się je przy dolegliwościach wątroby.
Mniszek lekarski – sposób użycia
Odwar
Przepis; należy łyżkę rozdrobnionych korzeni zalać szklanką wrzątku, gotować na wolnym ogniu przez 20 minut, odcedzić. Pić 3 razy dziennie po pół szklanki przy dolegliwościach wątroby, nerek i pęcherza i przy zaparciach.
Mniszkowe mleczko na wątrobę
Przepis; należy łyżkę drobno pokrojonego, umytego korzenia mniszka zalać gorącym mlekiem, podgrzewać na maleńkim ogniu przez 5 minut, przecedzić, dodać łyżeczkę miodu. Pić przed snem. Łagodzi dolegliwości wątroby, łagodnie uspokaja.
Syrop odpornościowy
Przepis; należy zebrać 400 dobrze rozwiniętych kwiatów mlecza (same główki), przygotować 1 cytrynę, 1 litr wody, 1 kg cukru. Następnie zebrane w suchy i słoneczny dzień główki kwiatów mlecza najpierw należy rozłożyć tak aby pozbyć się owadów. Po ok pół godzinie zaleca się włożenie ich do możliwie największego garnka i zalanie wrzącą wodą. Gotować na wolnym ogniu przez ok. 15 minut. Pod koniec gotowania dodajemy wyparzoną i dobrze wyszorowaną cytrynę pokrojoną na plastry. Zamieszaj, lekko ugnieć i przykryj pokrywką. Odstaw na co najmniej 12 godzin. Następnie odcedzić przez gazę i do wywaru dodaj cukier. Wymieszać i gotować na bardzo małym ogniu, aż cukier całkowicie się rozpuści. Uzyskasz konsystencję lejącego miodu. Taki gorący syrop od razu umieszczamy w dobrze umytych i wyparzonych, osuszonych słoiczkach. Jeszcze gorące zawiń w koc na 2-3 godziny (sucha pasteryzacja). Następnie wyjmij je z koca, ustaw do góry dnem i zostaw do ostygnięcia. Odwróć je dopiero wtedy, gdy będą zupełnie zimne. Tak przygotowany syrop możesz przechowywać w chłodnym i ciemnym pomieszczeniu przez kilka miesięcy, a nawet lat.
Mniszek dla dorosłych
Przepis; należy sok wyciśnięty z korzeni mniszka połączyć ze spirytusem w proporcjach 4 części soku i 1 część spirytusu bądź miodu. Przed użyciem potrząsać butelką. Zażywać 30 do 60 kropli trzy razy dziennie. Eliksir ten w znacznym stopniu obniża poziom cholesterolu, pomaga również przy problemach naczyniowych, dodaje sił witalnych.
Miód z mniszkiem na poprawę odporności
Przepis; należy wymieszać sok z korzeni mniszka pół na pół z miodem. Zaleca się przyjmowanie tego soku średnio po dwie łyżki trzy razy dziennie. Jakie ma działanie? Otóż nie tylko wzmocni to organizm, ale i poprawi sprawność umysłu. Zastosowanie mniszka jest bardzo szerokie dlatego warto rozejrzeć się w maju za tą bardzo pożyteczną rośliną.
