Rwa barkowa, zwana inaczej rwą ramienną lub neuralgią charakteryzuje się bólem lub mrowieniem karku, promieniującym do kończyny górnej. Ból może obejmować również łopatkę oraz przód klatki piersiowej. Pojawia się zaraz po przebudzeniu i nasila się przy każdej wykonywanej czynności.
Najczęstszy powód występowania rwy barkowej to uszkodzenie korzenia nerwowego kręgosłupa i ucisk w obrębie szyi. Dochodzi do tego poprzez zmiany zwyrodnieniowe w części krążka międzykręgowego oraz stawów międzykręgowych. Rwę barkową można leczyć farmakologicznie, poprzez rehabilitację lub operacyjnie.
Rwa barkowa – przyczyny
Ból w okolicy stawu barkowego to przypadłość u nawet więcej niż kilku procent populacji. Narażone na nią są nie tylko osoby wykonujące ciężką pracę fizyczną ale również spędzające dużo czasu przed komputerem w tej samej pozycji. Może wystąpić u osób młodych ale częściej dotyka osób starszych. Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa powodują zwężenie się otworów międzykręgowych, co staje się przyczyną ucisku korzeni nerwowych i powstawania stanów zapalnych. W miejscu objętym procesem chorobowym pojawia się ból, który często opisywany jest jako rwący. Rwa barkowa może występować jednocześnie z rwą kulszową, która także jest następstwem zmian zwyrodnieniowych w dolnym odcinku kręgosłupa.
Zwyrodnienie kręgosłupa w odcinku szyjnym spowodowane jest odwodnieniem krążka międzykręgowego, przez co staje się on mniej elastyczny i szybciej się zużywa. Z biegiem czasu krążki zaczynają trzeć o siebie i powstają uszkodzenia, tak zwane osteofity, które uciskają korzenie nerwowe. Inną przyczyną rwy barkowej może być również dyskopatia, polegająca na wybrzuszaniu i przemieszczaniu się krążka międzykręgowego, co również powoduje ucisk na nerw.
Częstymi przyczynami zwyrodnień kręgosłupa mogą być również: zaburzenia hormonalne i choroby nowotworowe.
Rwa barkowa – objawy
Rwa barkowa objawia się bólem jednostronnym, odczuwanym rano, zaraz po przebudzeniu. Uczucie bólu nasila się przy wykonywaniu prostych czynności a także w pozycji leżących, przez co może być bardzo dokuczliwy a czasem wręcz nieznośny. Oprócz dolegliwości bólowych chory może odczuwać także drętwienie, mrowienie czy zmianę temperatury kończyny górnej.
Chorzy skarżą się często również na uczucie tak zwanego „przebiegającego prądu”. W przypadku zaawansowanych stanów zapalnych może występować również niedowład i zanik mięśni. Odruch uciskania staje się wtedy coraz słabszy a utrzymanie przedmiotów w dłoni stanowi coraz większy problem.
Czas trwania dolegliwości to najczęściej okres od 6 do 12 tygodni. W przypadku bardzo dużych zmian zwyrodnieniowych objawy mogą utrzymywać się latami. Wtedy potrzebne jest specjalistyczne leczenie. Trzeba podkreślić, że samo ustąpienie bólu nie jest oznaką wyzdrowienia. Dolegliwości bólowe mogą powrócić w każdym momencie, po przeciążeniu lub przewianiu.
Rwa barkowa – rozpoznanie i leczenie
Zdiagnozować rwę barkową może lekarz ortopeda i neurolog. Chorzy zazwyczaj przed wystąpieniem objawów skarżą się na bolesność samego barku. Dopiero później ból przenosi się na rękę. Oprócz samego wywiadu lekarz zleca wykonanie zdjęcia RTG, wykonanie rezonansu magnetycznego lub tomografii komputerowej aby wykluczyć inne przyczyny bólu jak guz płuca lub rdzenia. Rwę ramienną powinno się również odróżnić od zespołu bolesnego barku, zespołu Pancoasta, występowaniem żebra szyjnego i zespołem mięśnia pochyłego przedniego.
Leczenie rwy barkowej ze względu na różnorodność przyczyn występowania jest dobierane indywidualnie. Przy łagodnych stanach zapalnych często wystarczają tylko leki farmakologiczne – przeciwzapalne, przeciwbólowe i zmniejszające napięcie mięśni. Bardzo pomocna w leczeniu rwy ramiennej jest także fizjoterapia jednak można ją wdrożyć dopiero gdy miną objawy bólowe czyli zlikwiduje się stan zapalny. W skład fizjoterapii wchodzą takie zabiegi jak: ultradźwięki, laseroterapia, krioterapia, różnego rodzaju masaże. W leczeniu rwy ramiennej stosuje się często pomoce ortopedyczne.
Chorym zaleca się noszenie kołnierza ortopedycznego, który odciąża mięśnie kręgosłupa szyjnego i podtrzymuje go w prawidłowym ułożeniu. Nową metodą, pomocną w leczeniu rwy barkowej jest kinestoaping, czyli oklejanie bolących miejsc specjalnymi plastrami, działającymi rozluźniająco i stabilizująco, podobnie jak kołnierz ale jest to metoda mniej uciążliwa dla pacjenta. Osoby, które zmagają się z rwą barkową powinny pamiętać również o oszczędzaniu kręgosłupa i gimnastyce, wzmacniającej mięśnie szyi.
Zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe w obrębie szyjnego odcinka kręgosłupa wymagają podania bardziej inwazyjnych leków. Są nimi zastrzyki nadtwardówkowe. Zabieg wykonywany w warunkach ambulatoryjnych polega na wprowadzeniu igły w miejsce ucisku nerwu i podania tam leku, który ma bardzo silne działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe. Ból ustępuje zazwyczaj już po 4 dniach od wykonania zabiegu. Najcięższe przypadki, ze stwierdzonym niedowładem kończyny górnej powinny zostać poddane leczeniu chirurgicznemu.
