Zapalenie stawów jest terminem często używanym dla określenia każdego zaburzenia, które dotyczy stawów. Objawy zazwyczaj obejmują ból stawów i ich sztywność. Inne objawy mogą obejmować zaczerwienienie, ciepło, obrzęk i zmniejszony zakres ruchów dotkniętych chorobowo stawów. W niektórych przypadkach dotyczy to również innych narządów. Termin ten jest używany do opisania około 200 stanów chorobowych, które wpływają na stawy, tkanki otaczające staw i inne tkanki łącznej.
Jest to co do zasady stan reumatyczny. Objawy zapalenia stawów zwykle rozwijają się stopniowo z czasem, ale mogą również pojawić się nagle. Zapalenie stawów występuje najczęściej u osób dorosłych w wieku powyżej 65 lat, ale może również rozwinąć się u dzieci, nastolatków i młodszych dorosłych. Zapalenie stawów występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn oraz u osób z nadwagą.
Zapalenie stawów – przyczyny
Najczęstszą postacią zapalenia stawów jest choroba zwyrodnieniowa stawów. Inne typowe choroby reumatyczne związane z zapaleniem stawów obejmują dnę moczanową , fibromialgię i reumatoidalne zapalenie stawów.
Zapalenie stawów – objawy
Schorzenia reumatyczne zwykle obejmują ból, sztywność i obrzęk wokół jednego lub więcej stawów. Objawy mogą rozwijać się stopniowo lub nagle. Niektóre schorzenia reumatyczne mogą również obejmować układ odpornościowy i różne narządy wewnętrzne organizmu. Niektóre formy zapalenia stawów, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów i toczeń mogą wpływać na wiele narządów i powodować rozległe objawy.
Ból, który może mieć różny stopień nasilenia, jest częstym objawem w praktycznie wszystkich typach zapalenia stawów. Inne objawy obejmują obrzęk , sztywność stawów i ból wokół stawu (stawów). Artretyczne zaburzenia, takie jak toczeń i reumatoidalne zapalenie stawów, mogą wpływać na inne narządy w ciele, prowadząc do różnych objawów, które mogą obejmować:
- Niemożność użycia ręki lub chodzenia
- Sztywność, która bardziej odczuwalna jest rano
- Złe samopoczucie i zmęczenie
- Utrata masy ciała
- Problemy ze snem
- Bóle mięśni
- Nadwrażliwość na dotyk
- Trudności w poruszaniu stawem
W zaawansowanym zapaleniu stawów często występuje znaczna wtórna zmiana. Na przykład objawy artretyczne mogą utrudniać poruszanie się lub ćwiczenie, co może prowadzić do efektów ubocznych, takich jak:
- Słabość mięśni
- Utrata elastyczności
- Zmniejszona sprawność aerobowa
Te zmiany, oprócz podstawowych objawów, mogą mieć ogromny wpływ na jakość życia.
Zapalenie stawów – diagnostyka
Diagnozę przeprowadza się na podstawie badania klinicznego przeprowadzonego przez odpowiedniego pracownika służby zdrowia i można ją poprzeć innymi testami, takimi jak radiologia i badania krwi, w zależności od rodzaju podejrzewanego zapalenia stawów. Schematy bólu mogą się różnić w zależności od rodzaju zapalenia i lokalizacji. Reumatoidalne zapalenie stawów jest ogólnie bardziej odczuwalne rano i wiąże się ze sztywnością trwającą ponad 30 minut.
Jednak we wczesnym stadium pacjenci mogą nie odczuwać żadnych objawów lub objawy te ustępują po ciepłym prysznicu. Zapalenie kości i stawów jest kojarzona ze sztywnością poranną, która stosunkowo szybko się zmniejsza wraz z ruchem ciała i ćwiczeniami. U osób młodych i dzieci ból może nie być główną cechą sygnalizująca chorobę.
Ważnymi cechami są szybkość i czas wystąpienia bólu, zakres zajęcia stawów, symetria objawów, sztywność stawów o poranku, tkliwość oraz inne objawy ogólnoustrojowe. Badanie lekarskie może potwierdzić rozpoznanie lub może wskazywać na chorobę ogólnoustrojową. Radiogramy są często używane do śledzenia postępu lub oceny sanu pacjenta.
Badania krwi i zdjęcia rentgenowskie dotkniętych stawów często wykonywane są w celu postawienia pewnej diagnozy. Badania przesiewowe krwi są również wskazane, jeśli podejrzewa się zapalenie stawów. Mogą one obejmować: czynnik reumatoidalny , przeciwciał przeciwjądrowe, poziom ekstrakcji antygenu jądrowego i specyficznych przeciwciał.
Zapalenie stawów – leczenie
Leczenie może obejmować odpoczynek stawu i naprzemienne stosowanie lodu i ciepła. Utrata masy ciała i ćwiczenia fizyczne mogą być również przydatne. Można stosować leki przeciwbólowe, takie jak ibuprofen i paracetamol (acetaminofen). W niektórych przypadkach przydatna może być wymiana stawu. Nie ma znanego leku na reumatoidalne zapalenie kości i stawów. Możliwości leczenia różnią się w zależności od rodzaju artretyzmu i obejmują fizykoterapię , zmianę stylu życia (w tym ćwiczenia fizyczne i kontrolę masy ciała), zabiegi ortodontyczne i leki.
W przypadku erozji stawów może być wymagana operacja wymiany stawu. Leki mogą pomóc zmniejszyć stan zapalny w stawie oraz spowolnić postęp choroby. Badania wykazały, że wysiłek fizyczny dotkniętego stawu może znacznie poprawić długotrwałe złagodzenie bólu. Ponadto zachęca się do wykonywania stałego ruchu stawu artretycznego, aby utrzymać jak najdłużej jego zdrowie.
Osoby z zapaleniem stawów mogą skorzystać zarówno z terapii fizycznej, jak i psycholgicznej. W artretyżmie stawy stają się sztywne, a zakres ruchów może być ograniczony. Wykazano, że terapia fizyczna znacznie poprawia funkcje, zmniejsza ból i opóźnia potrzebę interwencji chirurgicznej w zaawansowanych przypadkach
