Melisa lekarska to charakterystyczne zioło, które charakteryzuje się wieloletnością. Jego wysokość dochodzi do 0,8 metra wysokości. Melisa posiada dość sztywną budowę, czterograniastą, pokryta jest niewielkimi, szarymi włoskami. Już w Starożytnej Grecji melisa lekarska wykorzystywana była jako roślina miododajna. Stąd wzięła się jej nazwa. Z greckiego melitta oznacza pszczoła, a w łacinie mel oznacza miód.
Posiada dość szczególny wygląd wyróżniający ja spośród innych roślin. Liście melisy mają sercowaty kształt, ząbkowane krawędzie i karbowaną fakturę. Z wierzchniej strony mają intensywną zieloną barwę, a od spodniej strony nieco jaśniejszą. Po zmięciu świeżych liści uwalnia się odświeżający olejek zapachowy o cytrynowym aromacie.
Melisa swoim zapachem przyciągają szereg owadów, w szczególności zaś pszczoły i owady, które chętnie zbierają pyłek na miód. Warto dodać, że w Polsce funkcjonuje także nazwa rojownik i pszczelnik. Kwiaty kwitną od czerwca do września. Melisa lekarska posiada nasiona w postaci brunatnej rozłupki.
Melisa lekarska – zastosowanie
Melisa lekarska to także roślina lecznicza, surowcem zielarskim jest liść melisy – Folium Melissae, zawierający przede wszystkim olejek eteryczny, w skład którego wchodzi m.in. geraniol, linalol i cytronelol oraz garbniki, żywice, goryczki i niewielkie ilości glikozydów, kwasy organiczne, śluzy i witaminy.
Melisa lekarska zawiera znaczne ilości olejków eterycznych, które nadają jej przyjemny cytrynowy zapach. Pozostałymi substancjami czynnymi są garbniki, fenolokwasy (kawowy, rozmarynowy i felurolowy) i goryczce, a także związki triterpenowe, śluzy, flawonoidy i kwasy organiczne. Melisa jest również bogatym źródłem witaminy C i soli mineralnych.
Jako surowiec lekarski wykorzystuje się całe pędy melisy. Zbioru można dokonywać tuż przed kwitnieniem, na początku czerwca, lub pod koniec sierpnia. W jaki sposób należy się do tego zabrać? Otóż pędy ścina się kilka centymetrów nad ziemią, pozostawiając nasadę pędu, z której wyrosną kolejne przyrosty. Pojedyncze liście można zbierać wielokrotnie, przez cały sezon wegetacyjny, w miarę ich przyrastania.
Kiedy zaleca się w szczególności zbiór melisy lekarskiej? Najbardziej wskazane są zbiory w suche, słoneczne dni, w godzinach popołudniowych. Dlaczego? Ponieważ właśnie wtedy rośliny zawierają najwięcej olejków eterycznych i są najbardziej aromatyczne.
Zaleca się suszenie liści w ocienionym, suchym i przewiewnym miejscu, w temperaturze nie wyższej niż 40 st.C, tak, aby blaszki liściowe pozostały zielone, miały zapach cytryny i nieco gorzkawy smak.
Melisa lekarska – właściwości lecznicze
Zastosowanie melisy lekarskiej jest bardzo szeroki, dlatego wykorzystuje się ją w walce z wieloma niedogodnościami zdrowotnymi.
Wśród najbardziej charakterystycznych cech melisy wskazuje się na:
– łagodząco w stanach nadmierne pobudzenia układu nerwowego,
– zalecany w depresji,
– usprawnia pracę układu pokarmowego,
– wzmaga trawienie,
– pobudza apetyt,
– zalecany w postaci okładów łagodzących urazy,
– łagodząco w obrzękach,
– stosowana u osób cierpiących na bezsenność,
– odprężająco,
– rozluźniająco w naczyniach krwionośnych,
– zmniejsza wzdęcia,
– eliminuje i w znacznym stopniu ogranicza gazy,
– reguluje prace żołądka itp.
Lista zalet melisy lekarskiej jest bardzo szeroka dlatego trudno jest wymienić je wszystkie. Warto wskazać także na możliwości melisy o działaniu zmniejszającym napięcie w całym jelicie grubym oraz rozkurczenia mięśni gładkich w jelitach. Dzięki melisie trawienie zostaje bardziej pobudzone, wydziela się także więcej soku żołądkowego, regulując poziom metabolizmu.
Badania nad melisą lekarską potwierdzają jej ogromny wpływ na łagodzenie objawów alergii oraz astmy. Dlatego osobom cierpiącym na z powodu alergii zaleca się w szczególności wykonywanie inhalacji co powoduje łagodzenie ataków tych chorób i działają profilaktycznie.
Bardzo ważna jest informacja iż melisa jest całkowicie bezpieczna dla kobiety w ciąży dlatego mogą one bez przeszkód pić melisę. Dzięki temu znacznej redukcji powinny uleć mdłości o poranku, ponadto melisa lekarska ma działanie uspokajające, dzięki czemu pomoże nam w wyciszeniu się, a także przy relaksie po ciężkim dniu.
Znane jest także działanie melisy przeciwbakteryjnie oraz przeciwwirusowe. Ze względu na swoje szeroki zastosowanie melisa stosowana jest także do użytku zewnętrznego. W szczególności zaleca się ją do wykorzystania w łagodzeniu zranień oraz ukąszeń owadów.
Melisa lekarska – sposób użycia
HERBATKA MNICHÓW
Przepis; należy dodać 200g świeżych liści melisy do brandy w proporcjach 1l 30% brandy. Następnie
Dokładnie zakorkować butelkę szczelnie i pozostawić na 10 dni. Po upływie zalecanego czasu należy odcedzić zioła przez bawełnianą ściereczkę. Herbatka ta przeznaczona jest wyłącznie dla osób dorosłych ze względu na zawartość alkoholu. Dawkowanie: nie więcej jak 10-20 kropli na dzień.
HERBATKA Z MELISY LEKARSKIEJ
Przepis; należy wymieszać dokładnie 2 szklanki suszonych liści melisy wraz w z 1 szklanką pączków róży oraz 1 szklanką kwiatów najlepiej pomarańczy. Następnie zalec się wymieszanie wszystkich składników i stosować po 2 łyżeczki od herbaty zmieszanych ziół do przyrządzenia 1 szklanki herbaty.
