Kłębuszkowe zapalenie nerek jest zapaleniem kłębuszków nerkowych, które są strukturami w nerkach, które składają się z drobnych naczyń krwionośnych. Te węzły naczyń pomagają filtrować krew i usuwać nadmiar płynów. Jeśli kłębuszki nerkowe zostaną uszkodzone, nerki przestaną działać prawidłowo i może dojść nawet do niewydolności nerek.
Kłębuszkowe zapalenie nerek jest poważną chorobą, która może zagrażać życiu i wymaga natychmiastowego leczenia. Kłębuszkowe zapalenie nerek może być zarówno ostre, jak i nagłe, przewlekłe lub długotrwałe. Ten stan jest także znany jako choroba Brighta.
Kłębuszkowe zapalenie nerek – przyczyny
Przyczyny zależą od tego, czy choroba ma przebieg ostry czy przewlekły. Kłębuszkowe zapalenie nerek może być odpowiedzią na infekcję taką jak angina czy zgrubienie zęba . Może być spowodowany problemami z układem odpornościowym, który tak właśnie reaguje na infekcję. Choroba w niektórych przypadkach może zniknąć sama bez leczenia. Jeśli jednak tak się nie stanie, konieczne jest natychmiastowe leczenie, aby zapobiec długotrwałym uszkodzeniom nerek.
Kłębuszkowe zapalenie nerek – leczenie
Zbyt długie stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, takich jak ibuprofen i naproksen może również być czynnikiem ryzyka. Nie należy przekraczać dawki i długości leczenia wymienionej w ulotce na opakowaniu bez zasięgnięcia porady lekarza.
Precyzyjna częstotliwość występowania kłębuszkowych zapaleń nerek nie jest wiadoma, albowiem wiele przypadków jest nierozpoznana z uwagi na brak oznak klinicznych . Generalnie na kłębuszkowe zapalenie nerek częściej zapadają mężczyźni. Natomiast ostre kłębuszkowe zapalenie nerek trafia się głównie u dzieci i młodzieży.
Kłębuszkowe zapalenie nerek – objawy
Kłębuszkowe zapalenie nerek często nie wykazuje żadnych przypadłości, jednak zawsze jest powodem wadliwych wyników badania moczu. Często to właśnie zły wynik badania moczu zrobionego z zupełnie innego powodu (np. badanie okresowe w pracy, przebadanie z powodu nadciśnienia) sugeruje występowanie choroby nerek. Badanie moczu pokazuje obecność białka, krwi (erytrocytów) oraz wałeczków. Pacjent może powiedzieć, że mocz pieni się (jeżeli ilość białka w moczu jest za wysoka) lub jest wadliwego koloru (różowy, czerwony lub brunatny, gdy ma w swoim składzie za dużo erytrocytów). Może pojawiać się także ból w okolicy nerek.
Jeżeli zdarza się wtórne kłębuszkowe zapalenie nerek, to na ogół występują jednocześnie oznaki choroby, która jest przyczyną zapalenia nerek. W razie ostrego kłębuszkowego zapalenia nerek oznaki choroby nerek często pojawiają się po 3 tygodniach od zachorowania na zapalenie gardła lub zakażenia skóry.
Kłębuszkowe zapalenie nerek – diagnostyka
Na podstawie sygnalizowanych przez pacjenta dolegliwości, niesprawności w badaniu fizykalnym oraz występowania w moczu białka i erytrocytów (czasem jednocześnie wałeczków) lekarz przedwstępnie rozpoznaje chorobę nerek, pierwotną lub wtórną.
Przydatne jest wykonanie kolejnych badań z próbek krwi, aby ocenić, czy nie doszło do niewydolności nerek (stężenie kreatyniny i mocznika), uszkodzeń metabolicznych (stężenie sodu, potasu, glukozy, itp.) oraz w celu możliwie wysoce dokładnego określenia gatunku choroby (różne badania immunologiczne). Zawsze odbywa się badanie obrazowe (na ogół USG), aby wyeliminować inne schorzenia nerek i dróg moczowych.
Mimo przeprowadzenia wszystkich wyżej wskazanych badań, postawione na ich podstawie rozpoznanie kłębuszkowego zapalenia nerek nie jest nigdy jednoznaczne, ale tylko mniej lub bardziej prawdopodobne. Jedynie zbadanie urywka nerki różnymi technikami mikroskopowymi umożliwi pewne zdiagnozowanie kłębuszkowego zapalenia nerek, a w szczególności na stwierdzenie – z jakiego rodzajem kłębuszkowego zapalenia nerek mamy do czynienia u danego badanego pacjenta.
Kłębuszkowe zapalenie nerek – leczenie
Metody leczenia kłębuszkowego zapalenia nerek są uzależnione od tego, czy jest to zapalenie ostre, czy chroniczne, od czynnika w przypadku zapalenia wtórnego, wagi choroby oraz obecności komplikacji.
Poważne znaczenie w tym schorzeniu ma leczenie nadciśnienia tętniczego, które często towarzyszy chorobom nerek. Jeżeli nie ma przeszkód, najbardziej zadowalające są leki z grupy inhibitorów konwertazy angiotensyny lub blokery receptora angiotensynowego.
W razie ostrego kłębuszkowego zapalenia nerek, które jest wynikiem zapalenia gardła, skóry lub innego stanu zapalnego, leczenie polega na usunięciu zakażenia, unormowaniu ciśnienia krwi, ograniczeniu soli w diecie oraz unikaniu nadmiernego zmęczenia fizycznego. W trakcie terapii należy systematycznie wykonywać kontrolne badania moczu oraz krwi.
Kiedy zapalenie kłębuszków ma charakter wtórny, jego terapia opiera się na leczeniu przyczyny (stanu zapalnego, nowotworu, białaczki, choroby autoimmunologicznej) lub jej usunięciu (rezygnacja z przyjmowania leków). U niektórych chorych chroniczne kłębuszkowe zapalenie ma przebieg łagodny i powolny, a zmiany w moczu są nieduże. Na ogół leczenie polega wtedy na eliminowaniu nadciśnienia i periodycznym wykonywaniu badań moczu i krwi.
Niektóre typy kłębuszkowego zapalenia nerek mają trudniejszy przebieg, ilość białka w moczu jest spora, a praca nerek się pogarsza. W takich przypadkach niezbędne może się okazać leczenie immunosupresyjne (łagodzące układ odpornościowy), z początku na ogół przy użyciu steroidów.