Majeranek ogrodowy – jest to roślina jednoroczna o charakterystycznej wzniosłej łodydze, rozgałęzionej. Liście są naprzeciwległe i jajowate. Pochodzi z klimatu śródziemnomorskiego, dlatego nie potrzebuje wysokich temperatur i można go wysiewać już w kwietniu. Do Polski majeranek przywędrował już w średniowieczu i bardzo łatwo się tu zadomowił. Stał się powszechnie znana i cenioną przyprawą do różnych potraw. Dziś trudno sobie wyobrazić bez niego schab czy grochówkę. Nadaje on potrawom specyficzny smak oraz zapach.
Majeranek ogrodowy – zastosowanie
Majeranek ogrodowy ze względu na swój silny, korzenny smak oraz aromat, stał się cennym zielem przyprawowym. Zawarte w nim substancje takie jak olejki eteryczne, garbniki, rutyna, poprawiają trawienie oraz zapobiegają wzdęciom, dlatego chętnie wykorzystuje się go do przyprawiania tłustych i ciężkostrawnych potraw.
Majeranek ogrodowy osiąga 30–40 cm wysokości zaś cała roślina pokryta jest delikatnymi włoskami, które nadają jej lekko szarawe zabarwienie. Zimą, po nastaniu silnych mrozów, roślina zamiera.
Specyficzny aromat majeranku bardzo podnosi smak dań z grochu i fasoli oraz niektórych zup (np. grochówki, żurku). Majeranek ogrodowy zakwita w czerwcu i kwitnie do pierwszych przymrozków. Kwiaty są drobne, niepozorne, białe lub różowawe, zebrane w kwiatostany na szczytach łodyg. W naszych warunkach klimatycznych nie wszystkie rośliny zdążą zawiązać owoce i wydać nasiona przed zimą.
Majeranek ogrodowy najlepiej rośnie na słonecznych, umiarkowanie wilgotnych stanowiskach. Wymaga lżejszych, ale żyznych, przepuszczalnych, ciepłych i dobrze spulchnionych gleb, zasobnych w wapń, na którego niedobór roślina ta jest bardzo wrażliwa.
Suszone ziele jest też ważnym składnikiem pasztetów i kiełbas. Można nim również przyprawiać dania z drobiu (np. pieczone udka kurczaka) , tłuste pieczenie (np. wieprzowina, baranina), sosy i farsze mięsne.
Majeranek ogrodowy jest bardzo użytecznym ziołem, gdyż zachowuje swój smak nawet po pełnym zasuszeniu. By wysuszyć majeranek należy zebrać liście po pojawieniu się pęczków kwiatów, ale przed otwarciem samego kwiatu. Należy zebrać co najwyżej 1/3 wszystkich liści w pojedynczym zbiorze. Kiedy liście wyschną należy oddzielić je od łodygi. Ponowny zbiór należy rozpocząć kiedy pączki kwiatów pojawia się ponownie, później w tym samym sezonie.
Majeranek ogrodowy – właściwości lecznicze
Majeranek jest skutecznym środkiem przeciw zaburzeniom trawienia, ponieważ pobudza wytwarzanie soków żołądkowych, zaostrza apetyt oraz działa wiatropędnie. Działa uspokajająco na układ nerwowy w przypadku zaburzeń neurowegetatywnych i skurczów.
Wewnętrznie zalecany także w szczególności w zaburzeniach łaknienia, przeziębień i innych infekcji dróg oddechowych. Herbatka z ziela ma działanie uspokajające. Majeranek ogrodowy powszechnie wykorzystany jako przyprawa. W ludowej medycynie bywał stosowany przy bólach głowy, skurczach, kaszlu, migrenie, problemach z trawieniem, a nawet lekkich schorzeniach nerwowych.
Największą popularność oraz najszersze zastosowanie majeranek uzyskał w przemyśle spożywczym oraz kulinarnym. Jest niezastąpioną przyprawą w kuchni. W wielu najlepszych restauracjach uprawiany jest wraz z innymi ziołami i wykorzystywany bezpośrednio do potraw. Dzięki swojemu niezwykłemu zapachowi, nadaje niezwykły i cudowny aromat mięsom, wędlinom, rybom, a także zupom.
Z ziela majeranku otrzymuje się cenny olejek majerankowy który jest wykorzystywany wspomagająco w problemach z górnymi drogami oddechowymi.
Istnieje możliwość zastosowania zewnętrznego majeranku np. w postaci maści majerankowej która jest bardzo dobrym środkiem na katar, szczególnie u dzieci. Kąpiele lecznicze w celu wzmocnienia układu nerwowego, odkażania skóry.
Majeranek ogrodowy – sposób użycia
Odwar z majeranku
Przepis; należy połączyć jedną łyżeczkę ziela z jedną filiżanką przegotowanej wody. Następnie odstawić do wystygnięcia i pełnego uzyskania smaku na około 10 min. Zaleca się picie średnio 2 szklanki dziennie.
Nalewka
Przepis; należy 2 dag świeżych ulistnionych łodyżek majeranku włożyć do słoiczka i zalać 300 ml etanolu (z apteki). Słoik szczelnie zamknąć, zostawić przez 7-10 dni w ciemnym miejscu w temperaturze pokojowej. Wstrząsać od czasu do czasu. Przecedzić przez sitko z nałożoną czystą gazą, wycisnąć pozostałości ręką. Nalewkę z majeranku przechowywać w ciemnym pojemniku. Zażywać po 30-40 kropli 3-4 razy dziennie, na 30 minut przed posiłkiem.
Nalewka z majeranku zalecana jest w szczególności na bezsenność, histerię, przewlekły stres i przy miażdżycy
Napar z majeranku na bezsenność
Przepis; należy łyżkę suszonego majeranku zalać szklanką wrzącej wody, przykryć i pozostawić na godzinę. Przecedzić i popijać po 1/4 szklanki trzy razy dziennie na 20 minut przed posiłkiem.
Napar z majeranku na zgagę i nudności
Przepis; należy płaską łyżeczkę suszonych liści majeranku zalać szklanką wrzącej wody. Wymieszać, przykryć i zaparzać przez kilka minut. Zaleca się pić powoli.
Napar z majeranku na poprawę trawienia
Przepis; należy 3 łyżeczki świeżych ulistnionych łodyżek majeranku zalać 0,5 l wrzącej wody, przykryć i zaparzać przez 15 minut. Przecedzić. Pić 3 razy dziennie po 150 ml.
