Skaza krwotoczna jest szczególną podatnością na krwawienia i krwotoki wynika defektu układu krzepnięcia organizmu. Wyróżnia się kilka typów skazy krwotocznej – od łagodnego po śmiertelny. Skaza krwotoczna może być spowodowana przez osłabienie warstw skóry lub osłabione gojenie się ran.
Skaza krwotoczna – przyczyny
Chociaż istnieje kilka potencjalnych przyczyn, generalnie skazę krwotoczną powoduj brak krzepliwości krwi.
Do nabytych przyczyn skazy krwotocznej należy leczenie przeciwzakrzepowe z użyciem warfaryny, niewydolność wątroby, niedobór witaminy K i rozsianego krzepnięcia wewnątrznaczyniowego. Białaczka może również powodować tą chorobę. Co więcej, wiadomo, że mukowiscydoza powoduje skazę krwotoczną, zwłaszcza u niemowląt, z powodu złego wchłaniania witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, takich jak witamina K.
Autoimmunologiczne przyczyny nabytych zaburzeń krzepnięcia obejmują nabyte uwarunkowania przeciwko czynnikom krzepnięcia, określane jako inhibitory koagulacji. Główny inhibitor skierowany jest przeciwko krzepnięciu czynnika VIII. Innym przykładem jest zespół antyfosfolipidowy o autoimmunizacyjnym, nadkrzepliwym stanie.
Przyczyny inne niż koagulacja mogą być również spowodowane przez upośledzone gojenie się ran (np. szkorbutem) lub przez nadmierne ścieńczenie skóry, np. w zespole Cushinga
Skaza krwotoczna – genetyczne
Niektórym ludziom brakuje genów, które zazwyczaj wytwarzają białkowe czynniki krzepnięcia, które umożliwiają normalne krzepnięcie. Różne typy hemofilii i von Willebranda choroby są poważne zaburzenia genetyczne związane z przykładami coagulopathy.Rare to zespół Bernard-Soulier , zespół Wiskotta-Aldricha i Trombastenia Glanzmanna .
Skaza krwotoczna – objawy
U chorych dotkniętych skazą krwotoczną można zauważyć nieduże, pojedyncze, zaczerwienione plamki o wielkości od 1 do 5 milimetrów, które kumulując się w swego rodzaju wysypkę. Mutacje te są spowodowane niedużymi krwawieniami podskórnymi. Pokaźniejsze krwawienia występujące pod skórą stwarzają zasinienia. Jak poznać, że odkryte plamki są przejawem skazy krwotocznej, a nie opuchniętych naczyń krwionośnych?
Wystarczy nacisnąć skórę w punkcie zmiany. Jeśli przyczyną plamki jest powiększenie naczyń krwionośnych, czerwony kolor przejściowo ustępuje. W przypadku skazy krwotocznej plamki nie przyblakną pod zastosowaniu ucisku. Zmiany specyficzne dla tej przypadłości na ogół pojawiają się i nikną w przeciągu tygodnia. Plamki mogą tworzyć się na jakiejkolwiek części ciała, ale najczęściej występują na goleni.
Skaza krwotoczna – leczenie
Skazy krwotoczne naczyniowe (ang. vascular purpura) są związane z wadliwym działaniem naczyń krwionośnych w trakcie hemostazy. Skazy te można dzielić na wrodzone i nabyte.
Najczęściej diagnozowaną postacią wrodzonej skazy krwotocznej naczyniowej są naczyniaki (ang. hemangiomas). Zdarzają się one nawet niemowląt, ale z czasem przechodzą. Dotykają dużo częściej dziewczynek niż chłopców. Są to niezłośliwe przeobrażania nowotworowe, które budzą częściowe niewłaściwe działanie naczyń. Wyglądają one jak czerwone punkty pod skórą, które znajdują się na ogół na skórze szyi i głowy. W przypadku gdy nie znikną biologicznie i naturalnie we wczesnym dzieciństwie, można zastanowić się nad ich usunięcie laserem lub ostrzykiwaniem sterydami, na które są nieodporne. Specyficzną cechą naczyniaka jest znacząco silne krwawienie w przypadku wystąpienia mechanicznego zaburzenia.
O małopłytkowości (ang. thrombocytopenia) wspomina się, kiedy ilość trombocytów jest poniżej normy, czyli 150 000/ul, natomiast charakterystyczne oznaki skazy krwotocznej występują przy ich liczbie mniejszej niż 30 000/ul. Małopłytkowość sama w sobie również ma wiele przyczyn.
Skaza krwotoczna, jaką jest małopłytkowość centralna zdarza się jednak najczęściej wtórnie, czyli jest wynikiem działania pewnych bodźców środowiskowych lub komplikacji innych zaburzeń. Źródłem może być niedokrwistość aplastyczna (ang. aplastic anaemia), w procesie której dochodzi do niewydolności szpiku kostnego wskutek jego powtórnej aplazji lub hipoplazji (zaburzenia, powodującego dysfunkcję). Dochodzi do zaburzenia lub zniszczenia wielu potencjalnych komórek macierzystych, które w naturalnych sytuacjach dają początek wszystkim gatunkom krwinek w szpiku.
Ten rodzaj skazy krwotocznej spowodowany może być rozmaitymi bodźcami środowiskowymi, takimi jak emisja promieni jonizujących, radioterapia, trwałe działanie trujących środków chemicznych czy przyjmowanie pewnych medykamentów. Analogiczną przyczyną wtórnej małopłytkowości centralnej jest selektywna aplazja megakariocytowa, gdzie dochodzi do niedowładu funkcji szpiku jedynie w zakresie produkcji trombocytów.
Źródła tej skazy krwotocznej są w głównej mierze środowiskowe, porównywalne do anemii aplastycznej. Ponadto wywoływać ją mogą niektóre endotoksyny oraz choroby o podłożu autoimmunologicznym. Wyodrębnia się także małopłytkowość niesystematyczną, gdzie liczba płytek krwi ogranicza się sama i powraca do fizjologicznej normy w okresach trwających około 30 dni. Najczęściej można ją zaobserwować u młodych dziewcząt, ale może dotknąć jednocześnie kobiet po przekwitaniu oraz mężczyzn po 50. roku życia.
