Macierzanka piaskowa to niewielka roślina o pięknych, drobnych purpurowo-fioletowych kwiatkach. Zaliczana jest do roślin zimozielonych, równocześnie wieloletnich. Dorasta często do 20 cm wysokości, więc jak widać nie należy do najwyższych i szerokości około 50 cm. W Polsce występuje na całym obszarze niżu, szczególnie upodobała sobie miejsca słoneczne oraz suche lasach. W nazewnictwie spotykamy ją pod postacią różnych nazw, takich jak; cząberek, macierzanka pospolita, dzięcielnica.
Charakteryzuje się intensywnym ziołowym zapachem. Ma zastosowanie zarówno w kuchni jako przyprawa oraz w medycynie naturalnej.
Macierzanka piaskowa – zastosowanie
Macierzanka piaskowa przez wielu uważana jest za roślinę niezwykle dekoracyjną. Wygląd ma bardzo efektowny, pędy drewniejące, płożące się, pokryte pachnącymi, jaskrawozielonymi listkami. Występuje w widnych lasach sosnowych i brzozowych. Często spotykana na wrzosowiskach. Posiada charakterystyczne małe liście o barwie ciemnozielonej, mocno aromatyczne. Jest to roślina bardzo dekoracyjna, o purpurowo-różowych kwiatach.
Macierzanka jako zioło jest znana do dziś z swoich licznych właściwości których nie jest w stanie zastąpić nawet najznakomitszy lek. Macierzanka zwana jako „kochanka słońca” posiada między innymi bardzo silne właściwości rozgrzewające. Dlatego macierzanka jest ziołem o bardzo szerokim zastosowaniu. Jej właściwości były wykorzystywane już przez starożytnych. Z jej mocy korzystała także medycyna ludowa.
Jej różowawe kwiaty doskonale prezentują się na tle drobnych, lancetowatych do eliptycznych liści. Jej wysokość, zmienna od 5 do nawet 30 cm. Pędy płożące się, a także wzniesione. Kwitnie od końca maja do października. Gatunek rodzimy w pełni mrozoodporny. Doskonała na skalniaki, rabaty, skarpy, obwódki a także do ziołowych zakątków.
Ziele macierzanki należy zbierać w czasie kwitnienia, ścinając młode, niezdrewniałe pędy. Suszyć w cieniu rozkładając cienką warstwą. Przechowywać w szczelnie zamkniętych pudełkach.
Dzięki jej składnikom można ją stosować m.in. przy problemach z górnymi oddechowymi, układem moczowym, przy kłopotach żołądkowych. Jest także środkiem silnie dezynfekującym i antybakteryjnym.
Macierzanka piaskowa – właściwości lecznicze
Macierzanka piaskowa to ceniona bylina ze względu na swoje właściwości lecznicze, a także dekoracyjność, dzięki czemu chętnie wykorzystywana jest w kuracjach na różne choroby.
Znane jest jej dobroczynne działanie między innymi w:
– w nieżytach jamy ustnej,
– stanach zapalnych gardła,
– dysfunkcjach krtani,
– zapaleniu oskrzeli,
– stosowana jako środek wykrztuśny,
– posiada silne działanie rozkurczające,
– pomocniczo w nieżycie żołądka i jelit,
– praktykowana także w nadmiernej fermentacji,
– wspomagająco we wzdęciach oraz niedokwaśności,
– poprawia trawienie,
– hamuje rozwój drobnoustrojów jelitowych,
– posiada działanie dezynfekujące,
– wspomaga skórę trądzikową,
– łagodzi stany zapalne.
Nie sposób wymienić wszelkich właściwości macierzanki. To znakomity napój dla pracujących umysłowo, dla uczniów i studentów, dla wszystkich, którzy muszą mieć dobrą koncentrację i jasność umysłu. Dlatego zalecana jest w szczególności na zmęczenie, przygnębienie. Zioło to rozświetla umysł, wzmacnia nerwy i daje taką siłę, żeby problemy można było rozwiązać, a życiu nadać odpowiedni sens. Dzięki macierzance świat stanie się bardziej przyjazny i mniej skomplikowany.
Macierzankę można przyjmować pod różna postacią, miedzy innymi odwarów, syropów i kropli. Wyciągi z macierzanki są dobrym lekiem wykrztuśnym stosowanym na kaszel, koklusz, oraz cennym zielem dla palaczy tytoniu i chorych na przewlekłe nieżyty oskrzeli.
Zewnętrznie macierzanka piaskowa wykorzystywana jest do płukania jamy ustnej i gardła, irygacji, okładów na skórę (uszkodzenie naskórka, świąd skóry, ukłucia owadów, drobne zranienia, oparzenia).
Okłady stosuje się w leczeniu oparzeń, drobnych skaleczeń, a także w przypadkach użądleń przez owady.
Macierzanka piaskowa – sposób użycia
Kąpiel z ziela macierzanki
Przepis; należy 200g ziela zalać ok. 3 litrami wrzącej wody. Parzyć pod przykryciem 20-30 minut. Przecedzić do wanny z wodą (temp. ok. 37 stopni Celsjusza). Po relaksującej kąpieli należy okręcić się ręcznikiem, nie wycierając się. Kładziemy się do łóżka.
Wino z macierzanki
Przepis; należy wymieszać 4 łyżki macierzanki i 4 łyżki babki lancetowatej wrzucić do garnka, wlać 6 szklanek wina czerwonego, gronowego, wytrawnego, zagotować, na małym ogniu. Podgotować około 15 minut, przecedzić. Dodać laseczkę cynamonu, laseczkę wanilii, 4 łyżki octu jabłkowego własnej produkcji, litr miodu. Ogrzewać około 10 minut, rozlać do butelek. Popijać w razie przeziębienia kilka razy dziennie po 2–3 łyżki, najlepiej rozcieńczyć ciepłą wodą.
Napar z macierzanki
Przepis; należy łyżkę ususzonego ziela zalać szklanką wrzątku i parzyć pod przykryciem 10-15 minut. Pół szklanki naparu pijemy 2 razy dziennie. W przypadku schorzeń górnych dróg oddechowych dodajemy łyżkę miodu. Stosujemy w przypadku nieżytu górnych dróg oddechowych, grypy, anginie, kaszlu, kokluszu, zatruciu pokarmowym.
Stężony napar do stosowania zewnętrznego
Przepis; należy 2,5 łyżki macierzanki zalewamy 1,5 szklanki gorącej wody. Podgrzewamy pod przykryciem do zagotowania. Odstawiamy na 15 minut aż naciągnie, przecedzamy. Stosujemy do obmywań ran i kompresów na zapalone miejsca skóry, do płukania ust.