Stan przedzawałowy – wistocie termin „stan przedzawałowy” nie istnieje, natomiast jest używany przez lekarzy w przypadku określenia stanu, gdzie zawał jeszcze nie występuje aczkolwiek obecny stan do niego prowadzi. Jest to swoisty alarm naszego organizmu o rozwoju miażdżycy. Jest to choroba dotykająca wszystkich, bez względu na płeć, przebyte choroby czy nawet wiek.
Obecnie u bardzo dużej ilości młodych ludzi zachodzi stan przedzawałowy. Stan ten określa się jako chorobę cywilizacyjną, w której dochodzi do odkładania się złogów cholesterolu w tętnicach wieńcowych, które dostarczają krew sercu.
Stan przedzawałowy ma miejsce, gdy w naczyniach krwionośnych zalegnie duża ilość cholesterolu, dojdzie do zwężania światła naczyń, a w następnym etapie do ich zamknięcia, co skutkuje niedokrwieniem mięśnia sercowego. Jeżeli proces ten zajdzie zbyt gwałtownie, można zaobserwować dokonany zawał serca. Stan przedzawałowy to ostatni dzwonek aby sprawdzić stan naszego organizmu.
Objawy stanu przedzawałowego
Najbardziej charakterystycznym objawem stanu zawałowego jest silny ból w klatce piersiowej rozchodzący się do ramion, szyi, żuchwy lub pleców. W tym przypadku osoba dotknięta tym schorzeniem odczuwa ucisk, gniecenie lub rozpieranie za mostkiem. Zdecydowanie częściej występują duszności, nudności, ból brzucha, nie należy natomiast bagatelizować tych objawów. Warto zaznaczyć, że w wielu przypadkach objawy stanu przedzawałowego u kobiet różnią się od tych u mężczyzn.
Najczęściej wyżej wymienione objawy stanu przedzawałowego występują w czasie wysiłku fizycznego, ze względu na większe zapotrzebowanie tlenu i energii we krwi, której tętnice nie transportują w odpowiedniej ilości. Rzadziej stan przedzawałowy występuje w fazie spoczynku, ponieważ naczynia są w stanie dostarczyć prawidłową ilość krwi z potrzebnymi składnikami, ze względu na to, że nie muszą powiększać swojej średnicy.
Ból w klatce piersiowej może również wystąpić w stresowych sytuacjach, lub wtedy, gdy serce musi wykonać większą pracę. W sytuacji, gdy ból nie przechodzi należy niezwłocznie wezwać pomoc medyczną.
Różnice między zawałem a stanem przedzawałowym
Bólu w klatce piersiowej nie należy w żadnym wypadku bagatelizować, ponieważ różnicę między zawałem a stanem przed zawałowym może rozpoznać lekarz. Rozbieżność między tymi dwoma stanami jest zazwyczaj nieznaczna i różni się głównie dynamiką rozwoju. Przy zawale serca naczynia zostają całkowicie zablokowane, natomiast w przypadku stanu przedzawałowego są one częściowo zablokowane i tylko utrudniają przepływ krwi, a nie zupełnie zatrzymują drogę przepływu.
Zazwyczaj przy stanie przedzawałowym objawy ustają po kilku minutach lub po przyjęciu nitrogliceryny, która rozszerza naczynia krwionośne. W przypadku zawału ucisk w klatce piersiowej utrzymuje się przez dłuższy czas i może towarzyszyć mu uczucie lęku i niepokoju, duszenia się, niemożność złapania oddechu, szybkie i nagłe osłabienie, w skutek którego może nastąpić upadek.
Jeżeli zauważymy u siebie wyżej wymienione objawy należy natychmiast zgłosić się do lekarz, ponieważ nieodpowiedzialnym jest bagatelizowanie chorób serca. Niemożliwym jest także odróżnienie tych dwóch stanów w warunkach domowych, ponieważ konieczne jest wykonanie dodatkowych badań, takich jak EKG lub oznaczenie troponin.
Leczenie stanu przedzawałowego
Stan przedzawałowy podlega leczeniu, podlega farmakoterapii oraz obowiązkowym zmianie życia na zdrowszy. Choremu podaje się leki, które zapobiegają powstawaniu zakrzepów, obniżające ilość złego cholesterolu we krwi jak również leki, na celu których jest rozszerzenie średnicy naczyń krwionośnych oraz stabilizujące ciśnienie krwi. W przypadku, gdy dotychczasowa terapia jest nieskuteczna konieczna jest angioplastyka lub założenie bypasów.
Oprócz leczenia farmakologicznego należy zmienić dotychczasowy styl życia. Konieczna jest zmiana diety na ubogą w tłuszcze zwierzęce, sole i sód. Należy wdrożyć do codziennego jadłospisu dania bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe, pieczywo pełnoziarniste, ryby, warzywa, owoce. Dodatkowo warto rozpocząć aktywność fizyczną, nienasiloną.
Prowadzenie zdrowego trybu życia oraz ruch jest najlepszym środkiem profilaktycznym zapobiegającym stanowi przedzawałowemu.
Najczęstsze przyczyny stanu przedzawałowego
Choroby niedokrwienne serca na ogół mogą dotknąć każdego. Na przestrzeni lat, w drodze badań, zauważono jednak pewne schematy, które pozwalają na zidentyfikowanie czynników, które wpływają na stan przedzawałowy.
Najczęściej mężczyźni cierpią na stan przedzawałowy. Kobiety znacznie radziej doświadczają chorób serca. Dodatkowo u kobiet schorzenie to przebiega w sposób mniej szablonowy lub bezobjawowo. Zauważono również aspekt genetyczny. Osoby, których krewni cierpieli na choroby niedokrwienne serca są częściej narażone na stan przedzawałowy, niż te, u których nie wykryto wcześniejszego zachorowania na jakąkolwiek chorobę serca.
Dodatkowo zwiększają się szansę na wystąpienie stanu przedzawałowego w przypadku palenia papierosów, niezdrowego stylu życia prowadzącego do otyłości lub nadwagi, nadciśnienia tętniczego lub cukrzycy.
Stan przedzawałowy jest swego rodzaju informacją organizmu o nieprawidłowym działaniu naczyń krwionośnych a w konsekwencji też serca. Jest on równie niebezpieczny co zawał, dlatego powinno się niezwłocznie zgłosić do lekarza pierwszego kontaktu w celu ustalenia przyczyn oraz zidentyfikowania czy jest to stan przedzawałowy czy już zawał.
