Rak trzustki to nowotwór o szczególnie dużym wskaźniku śmiertelności, współczynnik średniego 5-letniego przeżycia jest najniższy ze wszystkich nowotworów układu pokarmowego. Rak trzustki nazywany jest „cichym zabójcą”. Niestety w większości przypadków wykrywany jest za późno. Utrudnia to w znacznym stopniu leczenie a niekiedy wprost uniemożliwia. Podjęcie skutecznego leczenia raka trzustki uwarunkowane jest przede wszystkim rozpoznaniem choroby nowotworowej w jej jak najwcześniejszym stadium.
Co to jest trzustka i za co odpowiada w organizmie?
Trzustka odpowiada za niezwykle ważne i istotne czynności, a dolegliwości spowodowane jej chorobami mają wpływ na funkcjonowanie całego organizmu.
Trzustka pełni bardzo ważną rolę a mianowicie wytwarza hormony oraz produkuje sok trzustkowy, zawierający enzymy biorące udział w trawieniu pokarmów. W tym zakresie odpowiada ona za właściwą przemianę materii w organizmie uczestnicząc w rozkładzie białek, tłuszczów oraz cukrów. Nie jest to jej jedyna funkcja, gdyż dodatkowo neutralizuje kwaśną treść żołądkową i wspomaga utrzymanie prawidłowej gospodarki kwasowo-zasadowej organizmu.
Rak trzustki rozwija się w tkankach budujących trzustkę.
Rak trzustki cechuje się złym rokowaniem, nawet przy wczesnym jego rozpoznaniu. W przebiegu raka trzustki najczęściej dochodzi do szybkiego rozsiania choroby oraz późnego wykrycia zmiany, wszystko to sprawia, że rak ten często prowadzi do śmierci. Objawy raka mogą być niezauważalne nawet w zaawansowanych stadiach, kiedy radykalna operacja chirurgiczna jest już niemożliwa.
Najczęstsze choroby trzustki to:
– cukrzyca,
– rak trzustki.
Podwyższone ryzyko wystąpienia raka trzustki spowodowane jest:
– predyspozycjami genetycznymi,
– paleniem tytoniu,
– nadmierną otyłością,
– brakiem aktywności fizycznej,
– cukrzyca.
Rak trzustki – przyczyny
Nieznane są bezpośrednie przyczyny choroby raka trzustki. Zwiększone ryzyko jej wystąpienia jest wywołane przez palenie tytoniu, otyłość, brak aktywności fizycznej, udowodniona jest także rola czynników genetycznych.
Statystycznie rak trzustki rzadziej występuje u osób poniżej 30 roku życia, główna grupa zachorowań obejmuje osoby pomiędzy 50 a 60 rokiem życia. Przyjmuje się że rak trzustki częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn, a roczna liczba zachorowań na świecie to ok. 200 000.
Objawy – rak trzustki
Pomimo rozwoju medycyny i postępu w dziedzinach leczenia niestety nadal medycyna nie potrafi jednoznacznie zinterpretować objawów towarzyszących rakowi trzustki. Prawdopodobnie wynika to z tego iż pierwsze objawy są bardzo charakterystyczne także dla wielu innych schorzeń i dlatego ostateczne rozpoznanie i diagnoza zazwyczaj jest zbyt późna.
Pierwsze oznaki raka trzustki często są bagatelizowane przez samych pacjentów. Do najczęściej w występujących możemy zaliczyć:
– niestrawność,
– biegunka,
– niewielki spadek wagi ciała.
Należy pamiętać aby nie bagatelizować żadnych dziwnych zachowań organizmu gdyż nic nie dzieje się w nim bez przyczyny. Szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na:
– nawracające bóle brzucha o różnym nasileniu,
– biegunki tłuszczowe wynikające z zaburzenia trawienia pokarmów,
– chudnięcie,
– żółtaczka,
– cukrzyca.
Statystyki mówią, że 10% chorych umiera z powodu ciężkich powikłań ostrego zapalenia trzustki.
Leczenie raka trzustki
W celu szczegółowego rozpoznania raka trzustki konieczne jest wykonanie takich badań jak:
– badanie krwi,
– moczu,
– ultrasonografia jamy brzusznej,
– tomografia komputerowa,
– rezonans magnetyczny.
Bardzo istotną rolę w diagnostyce raka trzustki odgrywa czas. Im wcześniej wykryte zmiany chorobowe tym istnieją większe realne szanse na zahamowanie choroby lub zminimalizowanie jej objawów.
Ostre zapalenie trzustki może prowadzić do wielu groźnych zaburzeń, a w przypadku rozwoju ciężkich powikłań obarczone jest znaczną śmiertelnością. Dlatego też chorzy zawsze powinni być leczeni w szpitalu.
Terapia rak trzustki polega na:
– stosowaniu odpowiedniej diety – szczególnie ważna jest tutaj odpowiednio duża podaż płynów,
– podawanie leków przeciwbólowych,
– antybiotykoterapia,
– stosowaniu leków hamujących wydzielanie soku żołądkowego,
– podawaniu insuliny (w przypadku wystąpienia cukrzycy),
Nieraz konieczna jest operacja w celu usunięcia martwiczych i zakażonych tkanek trzustki, bądź pęcherzyka żółciowego, czy kamieni z przewodu żółciowego.
Wczesne wykrycie nowotworu oraz dokładna ocena stopnia zaawansowania klinicznego umożliwiają podjęcie decyzji o wyborze właściwego sposobu terapii.
Leczenie raka trzustki polega na chirurgicznym wycięciu guza, a rodzaj i zakres zabiegu zależą od lokalizacji zmiany nowotworowej i stopnia zaawansowania procesu.
Ponadto stosuje się chemioterapię, leczenie objawowe (tj. stosowanie leków łagodzących objawy choroby) oraz ogólnie wzmacniające i wspierające upośledzoną czynność hormonalną trzustki.
Rozwój medycyny podpowiada nowe, coraz skuteczniejsze metody podejmowane w walce z rakiem trzustki. Na całym świecie pojawiło się wiele nowych sposobów chirurgicznego leczenia raka trzustki, np. z wykorzystaniem robotów, czy innowacyjnych technologii, które stwarzają szanse leczenia chorym z zaawansowanymi, nieresekcyjnymi nowotworami trzustki.
Pamiętaj! Wczesne rozpoznanie to szansa dla ciebie ale także dla lekarza który może ukierunkować leczenie na największy efekt.