Przęśl dwukłosowa (Ephedra distachya) to roślina najczęściej spotykana na Kaukazie, w Azji Środkowej, na Syberii, w południowej strefie europejskiej części. Preferuje ona suche wzgórza stepowe, rośnie również na glebach piaszczystych i marglistych. Często można ją znaleźć na kamienistych i żwirowych stokach.
Przęśl dwukłosowa jest rośliną dwupienna, wyprostowaną, czasami rozłożoną, o wysokości 15-40 cm. Kłącze ma pełzające. Korzeń jasnozielony, silnie rozgałęziony. Liście zredukowane, 0,15-0, 2 cm długości, brązowo-żółte. Kwitnie w maju-czerwcu. Owoce 0, 6 cm długości, jajowate-podłużne, gdy są dojrzałe, przypominają jagody, bardzo soczyste, ceglaste.
Do celów leczniczych stosuje się ziele, które zbiera się pod koniec lata. Zebrane surowce są suszone w miejscach osłoniętych przed słońcem i przechowywane w grubych opakowaniach lub szklanych pojemnikach w suchym, wentylowanym miejscu.
Przęśl dwukłosowa – właściwości lecznicze
Przęśl dwukłosowa zawiera efedrynę, kwas benzoesowy, metyloefedrynę, pseudoefedrynę, katechol, garbniki i inne składniki. Zielone gałęzie zawierają alkaloidy, efedrynę i d-pseudoefedrynę ich całkowita ilość wynosi 0,25-1,7%, w tym efedryny do 65%, garbniki, pirokatechol, flobbafen znaleziono we wszystkich organach rośliny, w szyszynkach kwas askorbinowy.
W medycynie przęśl dwukłosowa jest używana do wytwarzania preparatów chlorowodorku efedryny i d-efedryny, stosowanych w astmie oskrzelowej, katarze siennym, pokrzywce, niedociśnieniu, przewlekłym zapaleniu oskrzeli, rozedmie płuc. Chlorowodorek efedryny i d-efedryna są częścią kompleksowych preparatów teopedryny, escodolu, solutanu, które powiększają światło oskrzeli, a także są używane, jako środki przeciwastmatyczne.
Roślina wywiera pobudzający wpływ na centralny układ nerwowy, podnosi ciśnienie krwi, nieznacznie zwiększa zawartość cukru we krwi. W przeciwieństwie do epinefryny, efedryna będąca składnikiem tej rośliny ma bardziej trwały efekt. Jest stosowana w przypadkach zatrucia lekami z grupy opium, skopolaminą. Roślina ma właściwości napotne, łagodzące, przeciwbólowe, moczopędne i przeciwgorączkowe.
Właściwości farmakologiczne
- Zwiększa ciśnienie krwi
- Wzmacnia i przyspiesza skurcze serca
- Poprawia ukrwienie
- Rozszerza oskrzela
- Zwiększa wydzielanie moczu i potu
- Obniża temperaturę ciała
- Zmniejsza ból.
Przęśl dwukłosowa – zastosowanie
W starożytnych Chinach, w leczeniu astmy oskrzelowej, krztuśca, gruźlicy płuc, zioło to służyło jako środek przeciwkaszlowy.
Przęśl dwukłosowa posiada takie działanie jak:
- Pobudza krążenie
- Obkurcza naczynia krwionośne
- Stymuluje centralny układ nerwowy
- Rozluźnia mięśnie gładkie oskrzeli i innych narządów,
Ponadto redukuje ból i obniża temperaturę ciała, gdy występują choroby z gorączką, pobudza wydalanie moczu i potu. Wywar leczniczy z przęśli dwukłosowej jest wytwarzany na bazie ziela tej rośliny. Jest on najbardziej skuteczny w leczeniu:
- Astmy oskrzelowej
- Gruźlicy i kokluszu
- Chorobach serca
- Dny moczanowej
- Choroby wrzodowej żołądka
- Reumatyzmu i malarii
- Infekcjach wirusowych lub bakteryjnych
- Katarze siennym.
Przęśl dwukłosowa ze względu na charakter działania jest zbliżona do adrenaliny, ale ma mniejszą aktywność i dłuższy czas działania. Łagodzi skurcze mięśni gładkich klatki piersiowej i brzucha, powoduje zmniejszenie ślinianek, gruczołu przewodu pokarmowego, w mieszaninie z innymi lekami, powszechnie stosowanymi w leczeniu zapaści naczyniowej, przewlekłej niewydolność serca, leczeniu astmy, przewlekłego zapalenia błony śluzowej nosa, przyczynia się do rozszerzenia źrenic. Zawartość efedryny w przęśli dwukłosowej jest niewielka (około 0,2%).
Przęśl dwukłosowa posiada działanie pobudzające w sferze doznań seksualnych, wpływa na szybszy i silniejszy wzwód penisa oraz wydłuża trwanie erekcji. Istnieją potwierdzone doniesienia o działaniu odchudzającym, dzięki pozytywnemu wpływaniu na szybszy metabolizm dochodzi do redukcji tkanki tłuszczowej. Przęśl dwukłosowa zmniejsza odczuwanie głodu a w procesie termogenezy powoduje utratę wagi.
Przęśl dwukłosowa jest jednym z najlepszych środków medycyny ludowej przy leczeniu ostrego reumatyzmu, zapalenia stawów, zapalenia wielostawowego. Zielarze uważają, że roślina ta jest doskonałym lekiem przy dermatozach alergicznych, rozedmie płuc, krwawieniu z nosa, zwęża naczynia zarówno w nieżycie nosa i gardła.
Przęśl dwukłosowa – sposób użycia
Najczęstszym lekarstwem jest wywar: 1 łyżeczkę ziół zalać 2 szklankami wrzątku, następnie gotować do czasu aż objętość wywaru zmniejszy się o połowę. Następnie trzeba przecedzić. Przyjmowanie wywaru powinno wynosić jedną łyżką stołową 3 razy dziennie.
Napar: wziąć 1 łyżkę suchej przęśli dwukłosowej, zalać 1 szklankę wrzącej wody, zaparzać przez 10 minut. Przyjmować 1 łyżkę rano i wieczorem przed posiłkami. Pomaga w reumatyzmie i dnie moczanowej.
Nalewka alkoholowa
2 łyżki ziół zalać 0,5 litra alkoholu, następnie przechowywać w ciemnym miejscu przez 6 dni. Następnie przecedzić. Zewnętrznie alkoholowe nalewki z rośliny stosowane są w reumatyzmie, posiadają efekt znieczulający.