Kolka nerkowa to reakcja bólowa organizmu na obecność w drogach moczowych kamieni. Ból może pojawić się w dowolnym miejscu układu moczowego a więc obszaru obejmującego odcinek od nerek aż do moczowodów i cewki moczowej. Kamienie rozrastają się jakimkolwiek miejscu w obrębie tego obszaru i mogą znacznie różnić się wielkością. Spora część kamieni powstaje w wyniku nagromadzenia minerałów i szkodliwych substancji jak na przykład kwas moczowy, który dodatkowo posiada twardą strukturę.
Objawy kolki nerkowej
Objawy kolki nerkowej mogą przybierać różne postaci oraz umiejscawiać się w różnych lokalizacjach układu moczowego. Niektóre małe kamienie powodują tylko łagodną kolkę nerkową. Tym samym, dany pacjent może pozbywać się ich bez najmniejszego dyskomfortu. Większe kamienie mogą powodować rozdzierający ból, szczególnie gdy utkną i zablokują się w drogach moczowych. Takim newralgicznym i dość utrudniającym miejscem jest odcinek między nerką a pęcherzem moczowym.
Najczęstszym objawem kolki nerkowej jest ból, który pojawia się po uszkodzonej stronie ciała między dolnymi żebrami a biodrem, który promieniuje do dolnej części brzucha i pachwiny. Tego rodzaju ból ma tendencje do cyklicznego pojawiania się. Zwykle trwa od 20 do 60 minut.
Kolka nerkowa jest tylko jednym z wielu występujących objawów obecności kamieni nerkowych. Inne objawy, które zwykle występują obok kolki nerkowej to:
- ból lub występujące trudności podczas oddawania moczu,
- pojawiająca się krew w moczu, która może nadać mu różowawy, czerwony lub brązowy kolor,
- brzydko pachnący mocz,
- nudności,
- wymioty,
- pojawienie się małych elementów w moczu,
- odczuwanie stałej i pilnej potrzeby oddawania moczu,
- mętny mocz.
Niestety, w niektórych przypadkach występowania kolki nerkowej może dojść do zakażenia dróg moczowych. Wtedy też, prócz wyżej wymienionych symptomów, zwykle pojawia się wysoka gorączka, dreszcze i zimny pot. Uzewnętrznienie się takich objawów wymaga natychmiastowej interwencji medycznej. W radykalnych przypadkach może dojść do całkowitej niezdolności oddawania moczu, niekontrolowanym wymiotom oraz bardzo wysokiej temperatury ciała przekraczającej standardową skalę.
Przyczyny kolki nerkowej
Kolka nerkowa jest wywołana utknięciem kamienia w drogach moczowych pacjenta. Zwykle ta blokada występuje w moczowodzie, gdzie kamień rozciąga otaczający obszar tkanki podczas próby przejścia. Skutkami ubocznymi pojawienia się kamieni nerkowych jest zapalenie oraz trudności z przepływem moczu. Kamienie moczowe mogą składać się z wielu chemikaliów i minerałów, które znajdują się w tym, a nie innym miejscu, ze względu na sposobność pacjenta do odkładania się niebezpiecznych składników. Ponadto, pewne czynniki ryzyka są częstsze, zwłaszcza gdy:
- pojawiają się dodatkowe ilości wapnia w moczu,
- pacjent ma skłonność do chorób przewodu żołądkowo-jelitowego, takich jak wrzodziejące zapalenie okrężnicy bądź choroba Chrona-Leśniewskiego,
- pacjent ma problemy z tzw. dna moczanowa,
- przyjmowane są zbyt duże ilości leków,
- pacjent cierpi na otyłość,
- w niedawnym czasie została wykonana operacja w przewodzie pokarmowym, takie jak operacja pomostowania żołądka,
- organizm pacjenta jest odwodniony,
- aktywują się czynniki genetyczne.
Leczenie kolki nerkowej
Leczenie kolki nerkowej jest zależne od kilku aspektów. Jedynym, najważniejszym jest rodzaj występującego kamienia. Związku z tym, istnieją różne rodzaje kamieni, w tym:
- Kamienie wapniowe są najczęstszymi rodzajami kamieni i składają się ze szczawianu wapnia,
- Kamienie kwasu moczowego, które powstają, gdy kwas moczowy koncentruje się w moczu,
- Kamienie bakteryjne, które są rzadszymi kamieniami powodowanymi przez niektóre bakterie w drogach moczowych.
Większość małych kamieni samoistnie jest usuwana przez organizm. Takie kamienie to około 80% wszystkich przypadków. Dobrym posunięciem jest prawidłowe nawodnienie organizmy oraz stosowanie środków przeciwbólowych, które pomagają pacjentowi poradzić sobie z narastającym bólem. Ponadto, istnieje szereg procedur, które pomagąją usunąć większe kamienie i złagodzić kolkę nerkową. Obejmują one:
- Badanie ekstrakcji kamienia prowadzonego metodą moczopłciową: to inwazyjna procedura chirurgiczna, w której lekarz wprowadza cienką rurkę i kamerę przez przewód moczowy, aby zlokalizować kamień i usunąć go.
- Litotrypsja falą uderzeniową pozaustrojową: Nieinwazyjna terapia, która jest procesem kierowania małych fal dźwiękowych w nerkach. Tym samym dochodzi do rozbicia kamieni na drobne części.
- Przezskórna nefrolitotomia: jest zwykle wykonywana w znieczuleniu ogólnym. To proces wchodzenia do nerki przez mały nacięcie w plecach i używanie oświetlonego teleskopu i małych instrumentów do usuwania kamienia.
- Umieszczenie stentu: stosowane w celu szybkiego usunięcia kamienia i pozbycia się kolki nerkowej.
- Operacja otwarta: podczas zabiegu dochodzi do bezpośredniego usunięcia kamieni z moczowodu.
Kolka nerkowa – jak zapobiegać?
Zapobieganie rozwojowi kolki nerkowej jest dość trudnym działaniem. Przede wszystkim trzeba pamiętać o nie dopuszczeniu do powstania kamieni nerkowych, które są głównym źródłem kolki nerkowej. Ponadto, osoby, które są bardziej podatne na rozwój kamieni, lekarze mogą zalecić zwiększenie spożycia płynów oraz zmniejszenie spożycia sodu. Istotne jest również przestrzeganie zdrowej diety, bogatej w różnorodne produkty pełnoziarniste, warzywa, owoce i chude białka. Czasem zaleca się zalecić zwiększenie spożycia owoców cytrusowych.
