Krwawnik pospolity (Achillea millefolium) jest to roślina, którą można znaleźć na całym świecie a w szczególności w Polsce. Uznawana jest za uniwersalny środek leczniczy, stosowany zarówno zewnętrznie jak i wewnętrznie. Krwawnik, nazywany niekiedy kaszką, w Polsce spotyka się go najczęściej na miedzach, suchych łąkach i pastwiskach, gdzie tworzy gęste darnie. Jest dość wysoką, silnie rozrastającą się byliną, która w początkowym okresie rozwoju tworzy gęstą rozetę pierzastych liści złożonych z wielu lancetowatych listków.
Łacińska nazwa krwawnika pospolitego wywodzi się od nazwy wojownika Achillesa który to podobno używał ziela do gojenia się ran. Obecnie w ziołolecznictwie wykorzystuje się ziele i kwiaty. Krwawnik stosowany w nowoczesnej fitoterapii jest uprawiany na plantacjach.
Krwawnik pospolity – zastosowanie
Leczniczo wykorzystywane jest samo ziele, czyli ulistnione wierzchołki pędów z kwiatami lub same kwiatostany w początkowym okresie kwitnienia. Zaleca się ścinanie samych pędów szczególnie w pogodne dni. Suszenie powinno odbywać się w pogodne dni, w przewiewnym miejscu, w temperaturze nieprzekraczającej 35 stopni C. Po dokładnym osuszeniu ziele ociera się na sitach, odrzucając części zdrewniałe.
W skład krwawnika pospolitego wchodzą miedzy innymi gorzkie seskwiterpeny (gwajakolidy, eudesmanolidy) i flawonoidy (glikozydy apigeniny, luteoliny, kwercetyny); achilleina (gorzki glikozyd) pomaga w hamowaniu krwawienia, procyjanidyny, garbniki (taniny), kumaryny, alkaloidy, żywice, kwas salicylowy, chlorogenowy i inne kwasy oraz sole mineralne (magnezu, cynku).
Drobne, białe lub jasnoróżowe koszyczki kwiatowe krwawnika zakwitają na szczytach pędów zebrane w baldachogrona. Owocem jest drobna niełupka. Wszystkie części rośliny mają silny, korzenny, balsamiczny zapach i gorzkawy smak. Krwawnik pospolity osiąga wysokość 50–80 cm. Czasem tworzy niewielkie kępy. Cała roślina jest miękko owłosiona. Ma ciemnozielone liście i jasne, drobne kwiaty. Kolor naturalny kwiatów to biały lub różowy z żółtawym środkiem. Kwitnie od lipca do października.
Krwawnik pospolity – właściwości lecznicze
Krwawnik pospolity posiada bardzo szerokie zastosowanie w lecznictwie. Znany już był wiele lat temu i wykorzystywany do hamowania krwawienia. Jego praktyczne zastosowanie miało miejsce w czasach wojennych gdzie rozgniecione ziele przykładano na rany, zaś naparem obmywano skaleczenia.
Ziele krwawnika ma aromatyczny zapach i korzenny, gorzki smak. Dzięki związkom azulenowym, cholinie, flawonoidom, garbnikom, kwasom mrówkowym, octowym, izowalerianowym oraz solom mineralnym krwawnik pospolity wykazuje zbawienne właściwości dla naszego organizmu.
Wśród najpopularniejszych właściwości leczniczych krwawnika pospolitego wskazuje się na:
– działanie przeciwzapalne,
– właściwości przeciwkrwotoczne,
– bakteriostatyczne,
– pomocniczo w zaburzeniach żołądkowo-jelitowych,
– niestrawności,
– wzdęciach,
– kolkach,
– spadku apetytu,
– kurczliwości jelit,
– wspomaga metabolizm,
– zwiększa wydzielanie żółci.
Istnieje możliwość zastosowania krwawnika pospolitego do celów zewnętrznych głównie w celu gojenia ran lub stanów zapalnych skóry. W tym celu wykorzystuje się napary, maseczki oraz papki.
Swoją bardzo duża popularność krwawnik zyskał w obrębie układu oddechowego, jego właściwości powodujące poty zostały wykorzystane w czasie gryp oraz przeziębień. Ale to nie koniec, zioło może być używane na alergie, np. gorączkę sienną, przebytej grypie lub przeziębieniu, zanikach apetytu, jako środek odżywczy wzmagający trawienie. Układ sercowo-naczyniowy – jego właściwości przeciwskurczowe oraz lekko moczopędne stały się cenne w obniżaniu wysokiego ciśnienia krwi, oraz w poprawieniu krążenia żylnego. Układ rozrodczy – tu krwawnik pospolity znany jest jako czynnik regulujący menstruacje, co również idzie w parze z redukowaniem obfitego krwawienia menstruacyjnego. I odwrotnie, krwawnik może spowodować menstruacje.
Krwawnik pospolity – sposób użycia
Napar z ziela
Przepis; należy wymieszać 1 łyżkę ziela krwawnika zalewamy szklanką wrzątku. Po 20 minutach przecedzamy. Pijemy 2 razy dziennie po pół szklanki.
Sok
Przepis; należy świeże ziele krwawnika lub same liście, umyć dokładnie oraz zmiksować. Następnie przeciskamy przez gazę. Sok przechowujemy w lodówce i należy go zużyć w przeciągu 3 dni. Pijemy go 2-4 razy dziennie przed posiłkami w dawkach po10-15 ml.
Stosuje się go w kuracji oczyszczającej organizm, a także w przypadku krwawiących wrzodów żołądka, jelit, innych krwawień wewnętrznych i w anemii.
Maseczka oczyszczająca
Przepis; należy przygotować 2 łyżeczki suszonego kwiatu krwawnika. Kwiaty zalewamy niewielką ilością wrzątku – tak, aby powstała papka. Kiedy przestygnie nakładamy na umytą twarz. Po 15 minutach zmywamy maseczkę ciepłą wodą jednocześnie masując skórę.
Przed zastosowaniem maseczki upewnijmy się, czy nie wywołuje u nas reakcji alergicznej. Przy skórze bardzo wrażliwej i skłonnej do podrażnień nie powinno się używać krwawnika.
W aptece dostępne są również herbatki z krwawnika, które poprawiają ogólny stan organizmu oraz wspomagają leczenie przeziębienia lub problemów żołądkowych. Amatorzy krwawnika przyrządzają wina ziołowe i nalewki z krwawnika, które można spożywać zaraz po posiłku na poprawę trawienia. Krwawnik jest również znany jako korzenna przyprawa, np. do zup lub sosów.
