Migotanie przedsionków (tak zwane MP) jest bardzo groźną chorobą, której nie należy bagatelizować. Przedstawia się jako długotrwałe zaburzenie rytmu serca, czyli arytmii. Polega na bardzo szybkich i nieregularnych skurczach przedsionków serca przedstawiających się w przedziale 350–700/minutę.
W skrócie i dużym uproszczeniu opisuje się to tak, że w trakcie migotania przedsionek prawie nie kurczy się, znajdująca się w nim krew zalega, ma skłonność do tworzenia skrzepliny, kolejno ta może uruchomić się i płynąc z prądem krwi najczęściej wędruje do naczynia mózgowego, zatyka je i powoduje niedokrwienie i martwicę fragmentu mózgu. Szansa na jej pojawienie wzrasta wraz z wiekiem człowieka. Występuje u około 0,4-1% populacji. Rozpoznaje się ją na podstawie badań EKG. Wyróżniono trzy rodzaje opisywanej choroby:
- napadowe migotanie przedsionków – napady trwają nie dłużej niż 7 dni a potem ustępują samoistnie,
- przetrwałe migotanie przedsionków – napady trwają dłużej niż 7 dni i wymagają leczenia farmakologicznego lub kardiowersji,
- utrwalone migotanie przedsionków – powtarzające się napady, chroniczne.
Migotanie przedsionków – przyczyny
Główną przyczyna migotania przedsionków, jak zostało wyżej wspomniane, jest wiek człowieka. Im jesteśmy starsi, tym większe ryzyko zachorowania. Dalej są to osoby z wadami zastawkowymi serca lub chorobą mięśnia sercowego, chorobą układową, zwłóknienie, przedsionków, nadczynnością tarczycy, chorobą płuc, niewydolnością nerek. Wywołującym schorzenie elementem są również alkohol oraz wyroby tytoniowe spożywane w nadmiernych ilościach.
Kolejne warte uwagi przyczyny to wady zastawki mitralnej u osób młodych (czyli wyjątek od zasady wieku), nadciśnienie tętnicze, nadciśnienie płucne, zatorowość płucna, guzy wewnątrzsercowe, skrzepliny wewnątrzsercowe, zawał serca, niewydolność lewokomorowa serca (u ludzi starszych), zapalenie osierdzia, kofeina w nadmiarze, tlenek węgla, nowotwory. Co ciekawe szkodliwe mogą być nawet operacje przeprowadzone na sercu, płucach lub przełyku, a także praca powyżej 55 godzin tygodniowo. I oczywiście czynniki genetyczne, przekazywane z pokolenia na pokolenie.
Migotanie przedsionków – objawy
Migotanie przedsionków w większości przypadków przebiega bezobjawowo lub odczuwana jest w niskim stopniu, co jest bardzo niebezpieczne dla życia chorego. Wielu z nich skarży się na zmęczenie, osłabienie, duszności, nieregularne bicie serca, osłabienie, zawroty głowy, kołatania serca, omdlenia, zasłabnięcia lub dzwonienie w uszach. Wymienia się również ból w klatce piersiowej, łatwe męczenie się, poty, słaba bądź znikoma tolerancja wysiłku, nieuzasadnione poczucie lęku, wielomocz, a także nieregularne tętno.
Migotanie przedsionków – skutki
Nieleczone i niekontrolowane migotanie przedsionków powoduje nieprawidłowości w przepływie krwi w naszym organizmie, a co za tym idzie doprowadza do powstania skrzepów, a to do udaru mózgu. Gdy serce pracuje niewymiarowo, nasz organizm jest niedotleniony i również serce jest obciążone, ponieważ musi pracować ciężej. Dalej jako skutek wymienia się niewydolność serca, a także zgon.
Migotanie przedsionków – sposób leczenia
W leczeniu stosuje się zarówno metody farmakologiczne jak i operacyjne. Leki mają na celu kontrolować częstotliwość rytmu komór lub kontrolować rytm serca. Wiadomym jest, że leczenie jest inne dla każdej osoby, iż każdy przypadek jest indywidualny. Jedną z metod leczenia jest podawanie leków przeciwkrzepliwych, jak nazwa wskazuje, zapobiegają one powstawaniu skrzepów. Kolejną są leki zwalniające rytm serca.
Dalej kardiowersja, czyli elektryczne lub farmakologiczne pobudzanie mięśnia sercowego. Ważna jest profilaktyka, czyli regularne wizyty u lekarza i wykonywanie badań EKG. Nie trwa to długo, a może niekiedy uratować nam życie. Następne badania to echokardiografia, która umożliwia określenie wymiarów lewego przedsionka i lewej komory, grubości ścian i czynności lewej komory, maksymalnego ciśnienia w prawej komorze, a co z tego wynika wykrycie ewentualnej wady zastawkowej, choroby osierdzia lub stwierdzenie obecności skrzepliny.
Istotne są badania TEE. czyli echokardiografia przełykowa, dzięki której również wykrywa się obecność skrzepliny. Kolejne to RTG klatki piersiowej, które pokazuje nieprawidłowości w krążeniu krwi, próba wysiłkowa, holter, badania krwi. W przypadku napadowego migotania komór należy przede wszystkim wyeliminować czynniki przyczyniające się do zachorowalności, na przykład alkohol, czy papierosy.
U osób z migotaniem przedsionków opornym na leczenie należy rozważyć ablację przezskórną – izolację żył płucnych. Migotanie przedsionków dwukrotnie zwiększa umieralność w porównaniu do zdrowej części populacji. Pogarsza ono też jakość życia chorych. Przy braku leczenia przeciwkrzepliwego ryzyko udaru niedokrwiennego mózgu zwiększa się pięciokrotnie, a u osób z migotaniem przedsionków przyjmujących przewlekle kumarynę obserwuje się zwiększone ryzyko wystąpienia demencji.
Leczenia ma na celu kontrolę częstości rytmu komór, zapobieganie powikłaniom zakrzepowo-zatorowym, a finalnie przywrócenie rytmu zatokowego.