Konwalia majowa Convallaria majalis L. – jest rośliną mało wymagającą. Zazwyczaj możemy ją spotkać w miejscach słonecznych jak i zacienionych. Nie posiada szczególnych upodobań hodowlanych, dlatego właśnie gleba może być przeciętna, lekka, próchniczna i średnio wilgotna. Konwalia majowa zaliczana jest do roślin długowiecznych, ozdobnych oraz leczniczych.
W wierzeniach ludowych uznawano konwalię jako znak szczęścia, symbol młodości i pomyślności. Znana była już w średniowieczu gdzie wykorzystywano ją do przyozdobienia obrazów świętych, gdyż symbolizowała wiedzę i sztukę lekarską.
Konwalię w stanie naturalnym znaleźć możemy w wilgotnych lasach mieszanych w całej Europie, w Azji w strefie klimatu umiarkowanego oraz Ameryce Północnej. W Polsce konwalia jest pod częściową ochroną.
Konwalia majowa – zastosowanie
Konwalię majowa szczególnie w Polsce występuje w lasach liściastych, zwyczajowo w stanie dzikim. Konwalia jest postrzegana i uznawana za jeden z najpiękniejszych gatunków kwiatów o silnym i jednocześnie bardzo subtelnym i delikatnym zapachu. Czy można ją zrywać napotkaną np. w lesie? Otóż nie, ponieważ jest ona pod częściową ochroną. Swoim rozmiarem sięga maksymalnie 25 cm wysokości.
Konwalia majowa nie posiada zbyt rozbudowanego systemu korzeniowego, korzenie są płytko osadzone, maksymalnie 14 cm głębokości. Natomiast łodyga jest naga oraz posiada długoogonkowe nagie liście, które rosną parami i mają wydłużony kształt.
Konwalia majowa zawiera glikozydy kardenolidowe( konwalatoksol, konwalozyd, konwalotoksyna), które działają 10 razy silniej niż digitoksyna w naparstnicach, olejek eteryczny (z fernezolem), flawonoidy (pochodne kwercetyny, izoramnetyny), , kwas jabłkowy, kwas chelidonowy (do 1,5%), kwas acetydyno-2-karboksylowy, kwas cytrynowy. Glikozydy kardenolidowe działają wzmacniająco na osłabione serce.
Okres kwitnięcia kowali majowej przypada na czas od maja do czerwca. Owocami konwalii są czerwone jagody, które zawierają błękitne nasiona i są roznoszone przez zwierzęta. Jagody pozostają do następnej wiosny, można je rozsadzać poprzez sadzonki kłączowe.
Do celów leczniczych ścina się w końcu maja lub w czerwcu, w czasie suchej pogody i po obeschnięciu rosy, rozkwitające kwiatostany wraz z dwoma, trzema otaczającymi liśćmi z okazów dziko rosnących lub uprawianych i suszy w cieniu i przewiewnym miejscu. Surowcem leczniczym jest ziele konwalii (Herba Convallariae).
Konwalia majowa – właściwości lecznicze
Konwalia majowa stosowana w nieodpowiedni sposób może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Jeśli jednak podawana i dawkowana jest w odpowiedni sposób posiada szereg właściwości leczniczych. Wśród najbardziej charakterystycznych cech konwalii majowej wskazuje się na:
– działanie moczopędne,
– jako lek nasercowy,
– posiada silne działanie tonizujące,
– wspomagająco w zaburzeniach rytmu i prawokomórkowej niewydolności krążenia,
– w leczeniu obrzęków wywołanych zaburzeniami krążenia,
– przy trudnościach z oddychaniem wynikających z niewydolności serca,
– w początkowych stadiach prawokomorowej niewydolności krążenia.
Wyciągi z konwalii wchodzą w skład wielu popularnych leków nasercowych w tym regulują czynność tego narządu, łagodzą kołatania serca, zwalniają zbyt szybki puls, w wadach serca. Są też zalecane osobom z dolegliwościami tzw. serca starczego i nadwrażliwych na glikozydy naparstnicy. Konwalia jest cennym lekiem nasercowym. Ma tonizujący, zwiększający siłę skurczu, wpływ na serce. Ponadto działa uspokajająco i słabo moczopędnie. Może być stosowana wtedy, gdy serce wykazuje nadwrażliwość na preparaty naparstnicy czy cebuli morskiej. Jest korzystna w przypadkach ostrej niewydolności serca, w wadach serca, a szczególnie w zwężeniu zastawki dwudzielnej.
Wskazaniem do stosowania tego ziela jest tzw. serce płucne, czyli uszkodzenie lub przeciążenie serca z powodu chorób płuc, np. rozedmy, a także napady szybkiego bicia, kołatania serca, skłonność do obrzęków i nadciśnienie tętnicze, przy którym wykorzystywany jest głównie jej efekt moczopędny. Konwalia jest dobrze tolerowana przez ludzi w wieku podeszłym.
Konwalia majowa – sposób użycia
Proszek konwaliowy
Przepis; należy ziele, ziele nie kwiat, konwalii zmielić na drobny proszek. Zaleca się w szczególności zażywać 2-3 razy dz. po 500 mg. Nie należy przekraczać maksymalnej dawki dobowej która wynosi 1500 mg. Sproszkowane liście przed zażyciem można wymieszać z miodem; czynność ta uniemożliwia dostanie się proszku do tchawicy; dobrze popić.
Odwar
Przepis; należy susz gotować lekko przez 5 minut , następnie po przestudzeniu nie pić częściej niż dwa razy dziennie w zależności od stężenia odwaru.
Uwaga
Istnieją przeciwskazania i bezwzględny zakaż spożywania owoców konwalii . Przetwory z konwalii zaleca się dlatego trzymać w miejscu niedostępnym dla dzieci gdyż w przypadku zjedzenia mogą one stanowić śmiertelne niebezpieczeństwo. Osoby mające małe dzieci nie powinny trzymać kwiatów konwalii w wazonach, gdyż ich skonsumowanie czy wypicie wody w której stały grozi śmiertelnym zatruciem ! Lista objawów jest długa zatrucia to miedzy innymi zaburzenia żołądkowo-jelitowe, ból brzucha, biegunka, nudności i wymioty, osłabienie i senność lub pobudzenie, zaburzenia widzenia, zamazany obraz, aureola biała, żółta lub zielona wokół przedmiotów, ból głowy.
