Zastoinowa niewydolność serca – zaczynając od podstaw, niewydolność serca to sytuacja, gdzie nieodpowiednia struktura lub funkcjonowanie serca uniemożliwia wystarczający przepływ krwi, tak aby zaspokoić potrzeby organizmu. Wyróżnia się między innymi: niewydolność serca lewo komorową, nieokreśloną oraz niewydolność serca zastoinową.
Zastoinowa niewydolność serca – czym jest?
Zastoinowa niewydolność serca jest jedną z wielu odmian niewydolności serca a wiąże się z gromadzeniem płynu w organizmie i jest to przyczyną nieprzyjemnych oraz nieustających objawów. Nagromadzenie owego płynu sprawia, że serce nie pracuje efektywnie, w skutek czego nie dostarcza wystarczającej ilości krwi do organizmu. W łańcuchu przyczynowo-skutkowym kolejnym ogniwem jest słabe zaopatrywanie organizmu w substancje odżywcze i tlen.
Przyczyny zastoinowej niewydolności serca
W przypadku, gdy proces pompowania krwi do żywych komórek nie przebiega prawidłowo, cały organizm przestaje działać jak należy. Najczęściej przyczyny upatruje się w nadciśnieniu tętniczym i chorobie wieńcowej. O nadciśnieniu mówimy, gdy podwyższone ciśnienie tętnicze skurczowe jak i rozkurczowe utrzymuje się przez dłuższy czas lub występuje okresowo.
Schorzenie nieleczone znacznie wpływa na spadek jakości funkcji kurczliwości serca, tym samym wzrasta sztywność mięśnia lewej komory serca, przy czym jednocześnie występują patologie jego napełniania podczas rozkurczu. Natomiast choroba wieńcowa to zespół chorobowy, którego cechą charakterystyczną jest nieodpowiednie ukrwienie mięśnia sercowego, czyli słabe zaopatrywanie komórek ciała w tlen i substancje odżywcze, poprzez zwężenie lub zamknięcie światła tętnic wieńcowych, które służą zaopatrywaniu serca w substancje odżywcze.
Jej wpływ na zastoinową niewydolność serca jest tak samo duży jak przy nadciśnieniu. Organizm osoby, która przeszła chorobę wieńcową serca, np. zawał, charakteryzuje się osłabioną kurczliwością obszarów zaatakowanych przez chorobę, przez co następuje patologia kurczliwości całej lewej komory.
Oprócz tego, wśród przyczyn, można wyróżnić: migotanie przedsionków, kardiomiopatie, inne wady serca, pierwotne lub wrodzone. Zdecydowanie rzadziej, ale podłożem zastoinowej niewydolności serca, mogą być również diabetyzm, choroby tarczycy, niedokrwistość, przewlekła choroba płuc. Dodatkowo, warto zaznaczyć, że ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem. Najbardziej narażone na zastoinową niewydolność serca są osoby, które ukończyły 60. rok życia.
Wszystkie wymienione schorzenia prowadzą do zmniejszenie efektywności pracy serca, a co za tym idzie, mięsień sercowy musi wykonywać większą pracę przy zwykłych czynnościach. Zmuszanie go do zbytniej pracy, przy przeszkodzie jaką jest zbierający się płyn w organizmie, skutkuje powstaniem zastoinowej niewydolności serca.
Zastoinowa niewydolność serca – objawy
Bardzo często bagatelizuje się objawy zastoinowej niewydolności serca, ze względu na to, że nie są one charakterystyczne dla tego określonego schorzenia. W większości przypadków objawy mają źródło w innych układach organizmu i nie dotyczą bezpośrednio bólu w mięśniu sercowym. Najczęściej występują: duszności, najczęściej występujące w pozycji leżącej, zwiększona podatność na zmęczenie, obrzęki, zwłaszcza wokół kostek, częstsze oddawanie moczu, zazwyczaj w nocy, bóle brzucha i towarzyszące jemu powiększenie wątroby, zaburzenie łaknienia, obrzęk płuc lub zatrzymanie w nich krwi. W zaawansowanym etapie choroby u pacjenta może występować obrzęk w postaci zwiększenia obwodu brzucha.
Zastoinowa niewydolność serca – leczenie
W leczeniu zastoinowej niewydolności serca wyróżnia się dwa rodzaje leczenia: objawowe oraz przyczynowe.
W przypadku leczenia objawowego, stawia się dwa zasadnicze cele. Pierwszym z nich jest pozbycie się nadmiaru wody z organizmu. Podstawowe leki jakie przyjmuje pacjent na tym etapie to diuretyki. Są to leki moczopędne, zwiększające objętość oddawanego moczu. Drugim celem jest polepszenie działania serca poprzez zwiększenie zdolności skurczowych i rozkurczowych jak również ustabilizowanie pracy mięśnia sercowego.
W tym przypadku chory na za zastoinową niewydolność serca przyjmuje głównie leki z grupy beta-blokerów, których celem jest przyłączenie się cząsteczki zażytego leku do receptorów i tym samym zatrzymanie działania układu adrenergicznego. Dodatkowo leczy się także choroby występujące w tym samym czasie co zastoinowa niewydolność serca, na przykład: nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, choroby tarczycy, niwelując tym samym przyczyny tego schorzenia.
Leczenie przyczynowe polega na wyeliminowaniu przyczyny wywołującej niewydolność serca. Na usuwanie tych czynników składa się między innymi: operacyjna ingerencja w celu poprawy wad anatomicznych serca, w tym zastawkowych, niwelowanie źródeł dysfunkcji rytmu pracy mięśnia sercowego jak również rewitalizacja ukrwienia serca po przejściu choroby wieńcowej.
Oprócz ingerencji służby zdrowia, istnieją metody farmakologiczne leczenia zastoinowej niewydolności serca. W większości przypadków duży wpływ na występowanie choroby ma dotychczasowy styl życia. Pacjenci, w czasie leczenia, powinni uważać na ilość spożywania sodu jak również spożywać większe ilości płynów.
W czasie rekonwalescencji osobie chorej nie wolno spożywać alkoholu, zaleca się regularną, optymalną aktywność fizyczną oraz unikanie leków kardio toksycznych. Regularne ważenie również daje możliwość szybkiego wykrycia zmian chorobowych, ponieważ nagromadzenie wody w organizmie powoduje szybki wzrost masy ciała, nawet o kilka kilogramów w ciągu doby.
Zastoinowa niewydolność serca – profilaktyka
Osoby z podwyższonym ryzykiem możliwości wystąpienia zastoinowej niewydolności serca powinny dodatkowo zadbać o swoje zdrowie, szczególnie gdy w rodzinie występowały zachorowania związane z niedokrwieniem serca. Podstawą jest odwyk nikotynowy, dbanie o dietę oraz poziom wagi swojego ciała, w miarę możliwości spokojny tryb życia, wdrożenie aktywności fizycznej do planu dnia, jak również bogatej we wszystkie składniki diety.
Dodatkowo czynnikiem profilaktycznym są regularne badania, szczególnie ciśnienia tętniczego jak również cholesterolu oraz glukozy we krwi. Okresowe badania oraz dbanie o siebie i swoje zdrowie, w większości przypadków, pomaga uniknąć zastoinowej niewydolności serca.