Rozrusznik serca (zwany inaczej stymulatorem lub kardiostymulatorem serca) jest podstawowym, niewielkim „urządzeniem” medycznym, którego podstawową funkcją jest stymulowanie oraz koordynowanie prawidłowego rytmu pracy serca. Decyzję o wszczepieniu rozrusznika choremu, podejmuje lekarz kardiolog, w momencie gdy dochodzi do zaburzeń pracy serca w organizmie człowieka (np. na skutek różnego rodzaju schorzeń).
Co to jest rozrusznik serca? Rodzaje rozruszników serca
Rozrusznik serca (stymulator serca, kardiostymulator) to urządzenie, którego zadaniem jest pobudzanie pracy serca. Rozrusznik serca wszczepia się chorem.
Jak działa rozrusznik serca? – funkcje urządzenia.
Podstawowym zadaniem rozrusznika jest koordynowanie rytmu pracy serca oraz wytwarzanie i wysyłanie impulsów elektrycznych do jego prawidłowego funkcjonowania w organizmie. Istotnym jest, iż stymulator uaktywnia się dopiero w momencie, gdy zanika bicie serca chorego, przez co rytm serca oraz rytm nadany przez stymulator – w żaden sposób ze sobą nie kolidują. Rozrusznik w odpowiednim momencie przejmuje funkcję wytwarzania impulsów elektrycznych przez co dochodzi do procesu kurczenia się mięśnia sercowego.
Rozrusznik serca wyczuwa rytm serca chorego, a także wytwarza własne sygnały elektryczne, które dostosowuje do bicia serca chorego w określonym momencie. Stymulator włącza się do działania dopiero wtedy, gdy zanika własne bicie serca, aby dwa rytmy: chorego i stymulatora nie kolidowały ze sobą.
Kiedy wszczepienie rozrusznika serca jest konieczne ? – przyczyny
W medycynie występuje wiele różnych rodzajów schorzeń serca. Niektóre obligatoryjnie wymagają wszczepienia rozrusznika (m.in. bradykardia, blok przedsionkowo-komorowy III stopnia, czy też migotanie przedsionków z wolną akcją komór). Warto zaznaczyć, że niekiedy lekarze proponują wszczepienie rozrusznika, który pełni wówczas funkcję zapobiegawczą oraz kontrolną (np. bezobjawowy blok przedsionkowo-komorowy I stopnia u osób z niewydolnością krążenia lub też osoby po przeszczepie serca – objawowy blok I i II stopnia).
Jak wygląda zabieg wszczepienia stymulatora serca?
Zabieg wszczepienia rozrusznika serca wykonuje lekarz kardiolog. Polega na podskórnym umieszczeniu stymulatora pod lewym obojczykiem. Jest on wykonywany w znieczuleniu miejscowym. Lekarz kardiolog nacina skórę na ok. 4 cm i za pomocą przeznaczonego do tego urządzenia (tzw. prowadnika) wprowadza elektrodę (mającą ok. 50 cm) przez żyłę do serca człowieka.
Następnie wszczepione już elektrody zostają połączone ze stymulatorem i urządzenie zostaje zaprogramowane. Następnie lekarz zaszywa skórę oraz zakłada specjalny opatrunek. Zabieg trwa do ok. 2 godzin. Po przeprowadzonym zabiegu pacjent pozostaje jeszcze w szpitalu przez 1-2 dni,ponieważ konieczna jest obserwacja pracy rozrusznika oraz stanu zdrowia i samopoczucia pacjenta.
Kiedy należy wymienić stymulator ?
Rozrusznik serca to urządzenie wyposażone we własną baterię, przez co może działać tylko określoną ilość czasu. Najczęściej wynosi ona od 4 do 10 lat. W momencie wyczerpania baterii konieczna jest wymiana całego rozrusznika.
Życie po wszczepieniu stymulatora. Co można, a czego nie ?
Osoby, które mają wszczepiony rozrusznik serca nie mają z tego tytułu dużych ograniczeń. Powinny pamiętać jednak o przestrzeganiu kilku podstawowych zasad. Kluczową kwestią jest zachowanie bezpiecznej odległości od pola magnetycznego/elektromagnetycznego, ponieważ niezachowanie odpowiedniej odległości może skutkować uszkodzeniem urządzenia – a w rezultacie braku jego poprawnego funkcjonowania – co może nieść poważne konsekwencje dla zdrowia lub życia.
Należy również wspomnieć o telefonach komórkowych, które w dzisiejszej dobie stanowią nieodłączny element naszego życia. Istotnym jest aby pod żadnym pozorem nie nosić urządzeń wytwarzających pole magnetyczne/elektromagnetycznie w kieszonkach znajdujących się na piersi. Należy również pamiętać o tym, że w momencie prowadzenia rozmów telefonicznych, osoba mająca wszczepiony rozrusznik serca powinna trzymać telefon po przeciwnej stronie (tzn. mając wszczepiony rozrusznik z lewej strony, użytkownik powinien trzymać słuchawkę przy prawym uchu).
Warto wspomnieć również o bramkach w sklepach, na lotniskach, czy sądach. Należy przechodzić przez nie normalnie – nie zatrzymując się w momencie promieniowania. Niekiedy ruch osoby mającej rozrusznik może spowodować dźwięk bramki – w rezultacie należy wspomnieć o tym obsłudze sklepu, czy też ochronie. Jeżeli ochrona chce dokonać sprawdzenia tzw. ręcznym wykrywaczem metalu – koniecznym jest poinformowanie osoby przeprowadzającej kontrolę o posiadaniu stymulatora.
Zasadnym jest również poruszenie kwestii aktywności fizycznej, która ma niebagatelne znaczenie dla zdrowia każdego człowieka. Istotnym jest aby uprawiać sporty, które nie narażą chorego na możliwość bezpośredniego uszkodzenia okolic stymulatora. Należy zatem wykluczyć piłkę nożną, siatkową, czy też narty. Warto zatem pomyśleć o spacerach lub rowerku stacjonarnym.
