Fiołek trójbarwny to zioło jednoroczne lub dwuletnie o kwiatach zazwyczaj żółto-fioletowych. Osiąga wysokość 10-30cm. Zioło to produkuje wiele nasion, które szybko kiełkują, dając wrażenie, że fiołek trójbarwny jest rośliną wieloletnią. Posiada charakterystyczna łodygę która jest dość kanciasta, nieco rozesłana, jednocześnie podnosząca się i ulistniona naprzemiennie.
Kwiaty fiołka trójbarwnego osiągają długość od 1cm do 2.5 cm w kolorach fioletu, białego oraz żółtego. Trzy płatki dolne fiołka trójbarwnego są jasne – żółte, białe, kremowe, zaś dwa górne – ciemne, fioletowe lub niebieskawe.
Herbata o gorzkim smaku sporządzona ze świeżych lub suszonych kwiatów fiołka trójbarwnego była używana na wiele dolegliwości zdrowotnych od wielu lat. Pierwsze wzmianki odnotowano w zielniku z 1597 roku zielarz John Gerard. Udowadniał on bowiem iż fiołek jest efektywny w leczeniu konwulsji u niemowląt, a także znakomitym środkiem leczniczym w czasie infekcji płuc, oraz pisał o skuteczności zioła w leczeniu strupów, swędzenia, wrzodów.
Okres kwitnienia fiołka trójbarwnego przypada od maja do września.
Fiołek trójbarwny – zastosowanie
W celach leczniczych zbiera się ziele, które zaleca się ścinać ręcznie szczególnie w dni pogodne a następnie suszy się na siatkach w miejscu cienistym, przewiewnym lub w suszarni w temperaturze nie przekraczającej 40 stopni. Ziele bratka zawiera flawonoidy w tym rutynę, saponiny (najwięcej w korzeniu), garbniki, śluzy, sole mineralne (magnez), witaminę C, karoten, cukry i niewielkie ilości olejku eterycznego oraz kwasy organiczne (salicylowy).
Rutyna zawarta w fiołku bierze udział w czyszczeniu krwi i przemianie materii, działa bowiem moczopędnie. Rutyna ułatwia również przyswajanie witaminy C, przedłuża jej działanie w tkankach organizmu, powoduje zmniejszenie przepuszczalności ścian włoskowatych naczyń krwionośnych przeciwdziałając ich łamliwości. W pewnych okolicznościach związki flawonoidowe obniżają poziom cholesterolu w osoczu krwi, dzięki czemu opóźniają proces rozwoju miażdżycy w naczyniach.
Fiołek i jego zbawienne właściwości były znane od wielu setek lat. Herbatka ziołowa z fiołka trójbarwnego była na porządku dziennym w medycynie ludowej. Za pomocą tej herbatki obniżano gorączkę. Zioła tego używano jako środka przeczyszczającego, wykrztuśnego, uspokajającego. Wyciągiem z fiołka trójbarwnego płukano jamę ustną oraz gardło. Fiołka trójbarwnego używano do oczyszczania krwi lub jako środka skutecznego w pozbywaniu się wszelkich substancji toksycznych z organizmu.
Fiołek trójbarwny – właściwości lecznicze
Fiołek trójbarwny posiada bardzo szerokie pole zastosowania zarówno w przemyśle farmaceutycznym jak i leczeniu domowym. Wśród najbardziej charakterystycznych właściwości fioła wskazuje się między innymi na:
– właściwości moczopędne,
– oczyszczające organizm,
– odtruwające,
– wspomagająco w złej przemianie materii,
– kamicy nerkowej,
– napotnie,
– wykrztuśnie,
– zapobiegawczo w chorobach dróg oddechowych,
– w obrzękach,
– skąpomoczu,
– w miażdżycy,
– osłabieniu mięśnia sercowego,
– podwyższonym ciśnieniu krwi.
Posiada także szerokie zastosowanie zewnętrzne w tym przy wypryskach, trądziku młodzieńczym, wysypkach wywołanych uczuleniem na leki i pokarmy.
Fiołek trójbarwny – sposób użycia
Odwar
Przepis; należy 2 łyżki ziela fiołka trójbarwnego zalać 2 szklankami letniej wody. Ogrzewać do wrzenia i gotować pod przykryciem 5 minut. Następnie zaleca się odstawić na 10 minut i przecedzić. Pić 2-3 razy dziennie po 0,5-1 szklanki po posiłkach.
Herbatka
Przepis; należy zalać kwiaty bratka gorącą wodą i pozostawić na około 5 min. Następnie należy pić 2-3 razy dziennie po posiłku. Efekty działania leczniczego tej rośliny można zauważyć średnio po miesiącu codziennego picia. Pierwszym objawem jest wysyp krostek, który utrzymuje się do momentu oczyszczenia krwi z toksyn i trwa zazwyczaj 1-2 tygodni.
Napar
Przepis; należy zalać 2 saszetki (lub 1 dużą garść) suszonego ziela wrzącą wodą i nachylić twarz nad miską oraz przykryć głowę ręcznikiem. Zabieg należy przeprowadza ok. 10-15 minut. Nie stosować w wypadku posiadania pękających naczynek.
Zioła przeciw egzemie i trądzikowi
Zmieszać po 20 g bratków i kwiatów tarniny oraz po 10 g kory kruszyny, korzeni wilżyny i lukrecji oraz ziela skrzypu. Zalać 2 łyżki ziół w termosie 2,5 szklankami wrzącej wody i pozostawić pod zamknięciem na godzinę. Pić po 1/2-2/3 szklanki 3-4 razy dziennie w egzemie, trądziku, wyprzeniu, świądzie skóry i skłonności do czyraków.
Zioła w skazie limfatycznej
Zmieszać po 20 g ziela bratków, korzeni łopianu i mniszka oraz po 10 g liści orzecha włoskiego, korzeni mydlnicy, kłączy perzu i ziela skrzypu. Zalać 2 łyżki ziół 2 szklankami ciepłej wody i pozostawić do spęcznienia na 2-3 godziny. Następnie ogrzewać do wrzenia i gotowac pod przykryciem 5 minut. Odstawić na 5 minut i przecedzić do termosu. Pić po pół szklanki 3 razy dziennie między posiłkami. Podawać dzieciom wątłym, bladym, ze zmianami zapalnymi skóry i węzłów chłonnych oraz nieżytem błon śluzowych i obrzękami.
