Rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe nazywane także zespołem DIC nie jest odrębną jednostką chorobową, a zespołem towarzyszącym wielu chorobom i stanom klinicznym. Zazwyczaj rozwija się podczas udaru cieplnego, odklejenia się łożyska, nowotworów lub po przeszczepie narządów. Może prowadzić do wstrząsu, niewydolności narządowej, a nawet śmierci. Zalicz się on do zespołu zakrzepowo-krwotocznego.
Dalej polega na aktywacji procesów krzepnięcia krwi z wytworzeniem dużej ilości fibryny, czyli włóknika, którym jest proste białko fibrylarne. Wytrąca się ono z osocza krwi podczas procesu jej krzepnięcia i tworzy tak zwane rusztowanie dla skrzepu. Powstaje z fibrynogenu tuż po działaniu na niego trombiny. Zatem w opisywanym schorzeniu przyczynia się do łączenia płytek krwi, co prowadzi do powstania skrzepów w drobnych naczyniach, a one z kolei blokują przepływ krwi i skutkują niedokrwieniem i finalnie niewydolnością wielu narządów.
Z drugiej jednak strony, co jest równie niebezpieczne, dochodzi do wielu krwawień, ponieważ fibryna przyczyniająca się do procesu krzepnięcia została wykorzystana w innym miejscu w organizmie.
PROCES KRZEPNIĘCIA
Krzepnięcie to nic innego jak wytrącanie się z rozpuszczalnego białka, wcześniej już wspomnianego osocza nazywanego fibrynogenem. Proces ten jest złożony i wymaga działania wielu enzymów i czynnych ciał występujących w osoczu i tkankach. Ma ono dla organizmu człowieka znaczenie obronne, które ma na celu zapobieganie utracie zbyt dużej ilości krwi po skaleczeniu.
Ważne są tu cztery główne składniki, a schemat przedstawia się w kolejności takiej, że wpierw z osocza wytraca się kawałek białka, nazwany fibrynogenem w postaci włóknika czyli fibryny. Reakcja zachodzi tylko wówczas, jeżeli we krwi pojawi się substancja zwana trombiną. Trombina ta znajduje się we krwi w postaci nieczynnej, która nazywa się protrombina.
Ta z kolei jest ciałem białkowym powstającym w wątrobie. A do syntezy protrombiny w niej konieczna jest witamina K. Protrombina ulega aktywacji, czyli przemianie na aktywna trombinę pod wpływem trombokinazy przy udziale jonów wapnia. Celem takiego procesu jest powstanie skrzepu, który hamuje nadmierny wylew krwi.
Rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe – przyczyny
Choroba nie jest zależna od wieku pacjentów, ani od ich płci. Zachorowania pojawiają się w takim samym stopniu u kobiet, mężczyzn oraz dzieci. Statystyki wskazują z niepokojem, że występuje w aż u jednej na tysiąc hospitalizowanych pacjentów. DIC rozwija się niekiedy przy przebiegu choroby jaką jest sepsa, dalej przy gorączce krwotocznej, udarze cieplnym, nowotworach, którego przykładem będzie białaczka.
W etiologii wskazuje się również na malformację naczyniową, czyli duże tętniaki aorty i drugie z kolei ogromne naczyniaki. Jednak do rozwoju tego zespołu zalicza się także rozległe urazy, uszkodzenia narządów, jak na przykład ostre zapalenie trzustki, kolejno ciężkie choroby wątroby. Jako inne występujące stany kliniczne medycy zaliczają takie jak powikłania położnicze, jak przedwczesne odklejenie się łożyska, zator płynem owodniowym, zespół martwego płodu.
Następne, już nie związane z powikłaniami położniczymi to ostre zatrucia, reakcje immunologiczne, jak reakcje poprzetoczeniowe, ukąszenia przez jadowite węże oraz reakcja odrzucenia przeszczepionego narządu.
Rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe – objawy
Rozsiane wykrzepienie wewnątrznaczyniowe o ostrym przebiegu ma objawy gwałtowne i również w takim szybkim tempie przebiega. Objawia się przede wszystkim jako skazy krwotocznej, która jest wynikiem zużycia płytek krwi, fibrynogenu i pozostałych czynników krzepnięcia w procesie tworzenia zakrzepów. Ukazuje się jako silne krwawienie z ran, przykładowo z ran, błon śluzowych, dróg rodnych, czy też miejsc po wkłuciach.
Wskazać w tym miejscu należało by także niewydolność narządów, która może być spowodowana ich niedokrwieniem. Jeżeli dotyczy to nerek będzie to bezmocz lub skąpomocz. W niewydolności płuc specyficzne są duszności, kaszel i krwioplucie. W niedokrwieniu mózgu na jaw wychodzą zaburzenia orientacji, a także problemy z koncentracją. Niekiedy też pojawią się objawy upośledzonego przepływu krwi przez mózg, poprzez takie czynniki pokazujące się jak drgawki, zaburzenia świadomości, a nawet śpiączki.
Drugą wymienia się rozsiane wykrzepienie wewnątrznaczyniowe o przebiegu łagodnym. Są to, jak sama nazwa wskazuje, lekko lub niezbyt nasilone objawy skazy krwotocznej. Dają się poznać poprzez nawracające krwawienia śluzówkowe, zazwyczaj z nosa lub jamy ustnej, jednak nie posiadają one cech niedokrwienia narządów. Dalej DIC odznacza się skłonnością do powstawania sińców. Co gorsze, nieraz przebiega bezobjawowo.
Rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe – diagnoza i leczenie
Zaburzenie diagnozuje się poprzez wykrycie choroby, przy której ono się rozwinęło i doszło do uogólnionej aktywacji krzepnięcia krwi. Wykonuje się parę testów laboratoryjnych z krwi.
W leczeniu zwalcza się chorobę przy której zespół rozwinął się. Dodatkowo powszechnie stosowanym jest leczenie substytucyjne, w którym podaje się koncentrat krwinek czerwonych, heparyny, aktywowanego białka C i niekiedy antyfibrynolityków.
