Zęby, to jeden z elementów naszej jamy ustnej. Umieszczone są w żuchwie i szczęce. Dorosły człowiek posiadający wszystkie stałe zęby, ma ich łącznie 32, natomiast dziecko z pełnym mlecznym uzębieniem łącznie 20. Wiadome jest, że każdy człowiek posiada inne linie papilarne, tak samo sprawa wygląda z odciskiem naszych zębów, każdy z nas posiada inny.
Stanowią element układu trawienia, służą nam do odgryzania i rozdrabniania pożywienia. Bez nich nie moglibyśmy spożywać tak wielu różnorodnych pokarmów. Są one niezbędne w naszym codziennym, ale mimo to skrywają przed nami wiele ciekawostek, których zapewne wiele osób nie zna.
Rodzaje zębów
W naszej jamie ustnej posiadamy kilka rodzajów zębów. Różnią się one nie tylko wyglądem, ale także pełnionymi przez nie funkcjami. Wśród nich wyróżniamy: siekacze, kły, zęby przedtrzonowe i zęby trzonowe. Siekacze służą do odgryzania kęsów, posiadamy ich 8. Kłów mamy dwa razy mniej, używamy ich do chwytania, przytrzymywania i rozrywania pokarmu. Trzonowce i przedtrzonowce miażdżą i rozcierają pożywienie, zębów przedtrzonowych mamy 8, a trzonowych 12. U dzieci zęby przedtrzonowe nie występują wcale, a zębów trzonowych jest 8.
Budowa anatomiczna zębów
Ząb człowieka tworzą dwa podstawowe elementy: korona zęba i korzeń zęba, oprócz nich występuje także szyjka zęba.
Korona jest częścią zęba, która widoczna jest ponad dziąsłem. Pokryta jest szkliwem, czyli najtwardszą tkanką w organizmie człowieka. Pozwala nam odróżniać od siebie poszczególne grupy zębowe, gdyż ich powierzchnia w poszczególnych grupach jest bardzo zróżnicowana.
Szyjka jest miejscem połączenia korony i korzenia.
Korzeń umocowany jest w zębodole i stanowi podporę dla każdego naszego zęba. Jego długość wpływa na stabilność zęba w zębodole. Im korzeń dłuższy, tym mocniej umocowany jest ząb. Każdy z nich ma od 1 do 4 korzeni w zależności od swojego rodzaju, zdarzają się też takie, które posiadają ich więcej.
Budowa histologiczna zębów
Budowa histologiczna określa, z jakich tkanek wykonany jest ząb. Nasze zbudowane są z: wspomnianego wyżej szkliwa, zębiny, miazgi oraz cementu korzeniowego. Szkliwo jest najbardziej uzewnętrznioną tkanką, nie posiada komórek, jest nieunerwione i nieunaczynione, dlatego jego ścieranie nie powoduje bólu. Pod nim znajduje się zębina.
Jest dużo bardziej wrażliwa niż szkliwo, dlatego łatwiej dochodzi tutaj do rozwoju próchnicy. Zawiera włókna nerwowe, dzięki czemu podczas usuwania próchnicy możemy odczuwać ból. Jeszcze głębiej znajduje się miazga, wypełniona komórkami, naczyniami krwionośnymi i nerwami. Występujące w niej procesy zapalne powodują silny ból, który nie ustępuje bez leczenia stomatologicznego.
Czy zęby są naturalnie białe?
Nie, nie są. Ich zabarwienie dzieli się na: niebieskawobiałe i żółtawobiałe. Prawidłowe zęby wbrew wszelkim reklamom, nie mają śnieżnej, białej barwy. Przybierają za to różne odcienie, podchodzące nawet pod brązowy. Wpływ na barwę naszych zębów mogą mieć też niektóre leki takie jak antybiotyki z grupy tetracyklin. Przyjmowane przez dzieci takich antybiotyków może powodować ciemne zabarwienie szkliwa. Plamy na szkliwie mogą wystąpić także od nadmiaru fluoru.
Zapobiegać czy leczyć?
Odpowiedź jest bardzo prosta, bo chyba większość ludzi nie przepada za leczeniem zębów. Jak więc można zapobiegać rozwojowi chorób? Przede wszystkim należy zadbać o prawidłową higienę. Pomocne może okazać się zmienienie szczoteczki manualnej na elektryczną, daje ona lepsze możliwości usuwania zanieczyszczeń. Musimy zaopatrzyć się też w nić dentystyczną, jest to wspaniałe narzędzie do walki z kamieniem. Dobrym wyborem może być zakup płynu do płukania jamy ustnej. Jednak uwaga! Tego typu płyny potrafią powodować tworzenie się osadu na zębach ze względu na występujące w nich składniki.
Powinniśmy znaleźć płyn odpowiedni dla siebie, możemy o radę zapytać stomatologa. Zmniejszenie ilości spożywanego cukru także będzie wspaniałym ukłonem w stronę naszych zębów. Zamieńmy więc gazowane słodzone napoje na wodę mineralną i ograniczmy spożycie różnych słodkości. Wizyty kontrolne u lekarza nie są bolesne, więc słusznym wyjściem będzie odwiedzenie naszego dentysty co jakiś czas, aby sprawdził stan naszych zębów i ewentualnie w porę zareagował, oszczędzając nam bólu. Jeżeli nasz zgryz jest krzywy, z pomocą przyjdzie ortodonta. Wbrew powszechnej opinii aparat ortodontyczny nie ma za zadanie dać tylko efekt wizualny. Nieleczona wada zgryzu w przyszłości może przysporzyć nam problemów zdrowotnych.
Jakie choroby mogą nas dotknąć?
Jest ich całkiem sporo, najpopularniejsza to oczywiście próchnica. Wiele osób słyszało też pewnie o paradontozie. Jednak na tym gama chorób zębów i dziąseł się nie kończy. Spotkać możemy się także z:
- Zapaleniem miazgi zęba
- Złamaniami zębów
- Opryszczką dziąseł
- Owrzodzeniami
- Liszajami
Każdy nasz niepokój dotyczący stanu naszej jamy ustnej, powinniśmy rozwiązywać u specjalisty. Nasze zęby są czymś wyjątkowym, więc wymagają wyjątkowej opieki. Mamy tylko jedne na całe życie, a przecież każdy z nas chciałby cieszyć się pięknym uśmiechem aż do późnej starości.
