Imbir lekarski to w XXI wieku bije rekordy popularności, uznawany jest za jedno z najzdrowszych i najbardziej wartościowych przypraw. Właściwości lecznicze imbiru są powszechnie wykorzystywane w Azji. W Europie imbir lekarski staje się podstawowym dodatkiem do potraw i bardzo skuteczne lekarstwo na przeziębienie.
Imbir lekarski jest byliną, rośliną wieloletnią, osiągającą około 1 m wysokości, pokrojem przypomina trzcinę. Pochodzi z Indii, gdzie również dziś uprawia się imbir na dużych plantacjach, podobnie jak w Chinach, Japonii, w Afryce i w wielu innych krajach o tropikalnym klimacie. Forma zastosowania imbiru lekarskiego jest bardzo szeroka od herbat, naparów czy plastrów korzenia. Można go spotkać w sproszkowanej postaci, wykorzystywany jest jako przyprawa do flaków, pasztetów itp.
Imbir lekarski – zastosowanie
Imbir lekarski posiada bardzo szerokie zastosowanie a to za sprawą bardzo bogatego składu w który wchodzą miedzy innymi liczne seskwiterpeny, monoterpeny (cyneol, geraniol, cytral, terpineol) oraz związki należące do grupy gingeroli czy shogaoli, gingeroli. Picie imbirowych naparów, czy smarowanie bolących miejsc sprawia, że ustępują ból i poranna sztywność, poprawia się ruchomość stawów. Imbir lekarski stosowany jest także zewnętrznie – bezpośrednio na skórę wówczas działa rozgrzewająco i przeciwwysiękowo.
W uprawie najcenniejszym surowcem są świeże kłącza, które można hodować na bieżąco. Mimo że imbir lekarski pochodzi z tropików, nadaje się do uprawy doniczkowej i dość łatwo aklimatyzuje się w każdym ciepłym klimacie. Potrzebuje dużą ilością światła, ale nie wolno dopuścić, aby na imbir lekarski padły ostre promienie słoneczne. Do rozmnażania rośliny można z powodzeniem wykorzystać świeże kłącza imbiru. Muszą być sprężyste i bez skaz. Do uprawy nie nadają się kłącza wysuszone lub nadgniłe.
Imbir lekarski rozmnaża się wyłącznie z kawałków świeżych kłączy. Jest byliną z wyglądu przypominającą trzcinę. Z jego podziemnych, rozgałęzionych kłączy wyrastają długie, metrowe łodygi, pokryte lancetowatymi liśćmi. Imbir lekarski wytwarza grube, bulwiaste, silnie rozgałęzione podziemne kłącze, z którego wyrastają pędy z długimi lancetowatymi zielonymi liśćmi. Z kłącza wyrastają również pędy kwiatostanowe. Pokryte są one drobnymi łuseczkowatymi liśćmi, a na szczycie zakwitają żółto-fioletowe kwiaty w kształcie kolby. Pędy dorastają do 60-80 cm wysokości.
Świeże kłącza można kupić w sklepach z warzywami lub ze zdrową żywnością. Powinny być jędrne i zdrowe, bez śladów butwienia czy gnicia.
Liczne mieszanki i preparaty przyprawowe, jak proszek curry i sosy curry, zawierają mielony imbir. Ponadto używany on jest w likierach, w piekarnictwie i cukiernictwie (pierniki i niektóre biszkopty).
Imbir lekarski harmonizuje ze wszystkimi egzotycznymi przyprawami, ale powinien być stosowany w małych ilościach (szczypta). Nie harmonizuje natomiast z ziołami.
Imbir lekarski – właściwości lecznicze
Imbir posiada bardzo szerokie zastosowanie i oddziałuje na wiele stanów chorobowych organizmu. Udowodniono, iż regularne przyjmowanie imbiru łagodzi stany zapalne i ból w chorobie zwyrodnieniowej i reumatoidalnym zapaleniu stawów, regeneruje i ochrania chrząstkę stawową. Gingerole i shogaole zawarte w kłączu imbiru lekarskiego są odpowiedzialne za działanie uśmierzające ból. Imbir może być stosowany w celu złagodzenia dolegliwości bólowych związanych z miesiączkowaniem kobiet. Jego skuteczność jest uzależniona od czasu podania. Imbir lekarski pobudza wydzielanie soków trawiennych i żółci. Zaleca się go więc jako przyprawę do dań o dużej zawartości tłuszczu lub popijanie naparem tłustych posiłków.
Istotne jest działanie przeciwwymiotne korzenia imbiru, dzięki czemu jest on z powodzeniem stosowany jako remedium na chorobę lokomocyjną. Działa rozkurczowo, zapobiega wzdęciom. Nasila produkcję moczu i oczyszcza nerki, przyśpiesza detoksykację wątroby. Badania kliniczne potwierdziły także skuteczność imbiru lekarskiego w zapobieganiu wymiotom pooperacyjnym, będących skutkiem narkozy. Właściwie ta skuteczność okazała się być zbliżona do leków syntetycznych, co jest nieco zaskakujące. Imbir lekarski poprawia krążenie skórne, wieńcowe i mózgowe – jest idealnym przyjacielem osób ciężko pracujących umysłowo. Obniża poziom cholesterolu i ciśnienia tętniczego, chroni przed tworzeniem się zatorów i zakrzepów. Coraz częściej stosuje się go w chemioprewencji nowotworów, zwłaszcza jelita grubego.
Imbir, tak jak czosnek i cebula, hamuje agregację płytek krwi, jednak może działać znacznie silniej. Rozgrzewające i pobudzające krążenie właściwości imbiru lekarskiego znalazły zastosowanie w kosmetyce. Imbir lekarski jest składnikiem kosmetyków redukujących cellulit i ujędrniających skórę. Ponieważ wykazuje również właściwości bakteriobójcze, wykorzystywany jest w produkcji kosmetyków przeciwtrądzikowych.
Imbir lekarski – sposób użycia
Syrop z imbiru lekarskiego
Przepis: należy ułożyć warstwowo w słoiku 2 cytryny pokrojone w plastry, następnie naprzemiennie zasypać startym na tarce imbirem i zalać miodem. Następnie zakręć naczynie i odstaw na 24 godziny w chłodne miejsce. Zaleca się przechowywanie w lodówce i stosowanie codziennie po jednej małej łyżeczce.
Napar z imbiru lekarskiego
Przepis; należy przygotować obrany korzeń imbiru lekarskiego, miód oraz mleko. Następnie zagotować około pół litra wody, imbir lekarski pokroić na małe kawałki, wrzucić do wrzątku, gotować pod przykryciem przez 20 minut. Odcedzić, dodać 1-2 łyżki miodu, pół szklanki mleka.