Jasnota biała – właściwości lecznicze, zastosowanie, sposób użycia

Jasnota biała zwana również białą pokrzywą, to bylina o kanciastej łodydze, z charakterystycznymi naprzemianległymi liśćmi. Rośnie przede wszystkim na łąkach, ugorach, w zaroślach i przy skrajach dróg. Szczególnie podobne jest tu ułożenie naprzeciw siebie sercowatych liści o ząbkowanych brzegach.

Gatunek ten rozpowszechniony jest szczególnie w Europie i tu zazwyczaj występuje jako chwast w ogrodach i w zaroślach. Jasnota wybiera jednak gleby żyzne, próchnicze. Owocem jest poczwórna rozłupnia. Wygląd rośliny jest taki sam jak pokrzywy, i tak jak pokrzywa, jasnota posiada zielone postrzępione liście, niewielką wysokość. Podobnie jak pokrzywa, jasnota rośnie na nieużytkach, porasta brzegi rowów, często rośnie w towarzystwie pokrzyw, wymagania glebowe tych roślin, są bowiem bardzo zbliżone.

Okres kwitnienia przypada od maja do września.

Jasnota biała – zastosowanie

Zbiera się głównie kwiaty w trakcie suchej oraz słonecznej pogody i suszy się je dość szybko rozpostarte cienką warstwą w cieniu lub w suszarni w temperaturze nie przekraczającej 40 stopni.

Niekiedy zbiera się również korzenie (zbiór jesienią lub wczesną wiosną), które należy suszyć w otwartym piekarniku w temperaturze do 60ºC. Gotowy susz należy przechowywać w papierowych woreczkach w suchym miejscu.

Szerokie zastosowanie jasnoty białej wynika z tego iż zawiera ona flawonoidy, garbniki, śluzy, saponiny, olejek eteryczny, sole mineralne, karoten, cukrowce, glikozyd, ksantofil, cholinę, biogenne aminy i inne związki. Kwiaty posiadają właściwości rozpuszczające flegmę i hamujące krwawienia wewnętrzne przy pluciu krwią, pomagają przy nieżytach dróg oddechowych.

Ważne, aby rośliny zbierane były tam, gdzie jest czyste środowisko. Z dala od dróg i ośrodków przemysłowych. Zioła należy zrywać poza miastem. Na łąkach, na których nie stosowano nawozów i oprysków. Odległość miejsca, gdzie zamierzamy zbierać rośliny lecznicze, od tras szybkiego ruchu musi wynosić co najmniej 200 metrów.

Jasnota biała – właściwości lecznicze

Istnieje bardzo szerokie zastosowanie jasnoty białej. Wśród jej zalet wskazuje się na działanie pomocnicze w leczeniu dolegliwości przewodu pokarmowego, jak podrażnienie błony śluzowej żołądka, uczuciu pełności i wzdęciach. W zestawach z innymi ziołami w nerwowości, niepokoju, stanach podrażnienia i zaburzeniach snu, dla wzmocnienia odprężenia. Również we wszystkich dolegliwościach kobiecych. Ziele jasnoty bywa stosowane do pobudzenia przemiany materii i czynności trzustki i dla podtrzymywania czynności prostaty. Także dla poprawienia przepływu krwi w sercu w celu zwiększenia wydolności serca, w spadku sprawności i ogólnym osłabieniu, zwłaszcza po chorobach i operacjach.

Jasnota służy także do obmywania  i okładu w przypadku występowania wyprysków skórnych, różnego rodzaju egzem, oparzeń, żylaków odbytu oraz nóg. Ze świeżych kwiatów przygotowuje się zioła które usprawniają przemianę materii. Z młodych liści można przyrządzać potrawę tak samo jak ze szpinaku.

Napary i odwary z kwiatów jasnoty białej, mają działanie wykrztuśne, ściągające i moczopędne. Wykazują także dzianie przeciwzapalne. Jasnota biała może być wykorzystywana także w leczeniu stanów zapalnych układu moczowego, oddechowego i pokarmowego. Oprócz swoich właściwości, zawiera szereg pozytywnych dla zdrowia mikroelementów dlatego jest porównywalna z pokrzywą.

Zewnętrznie stosuje się je w chorobach skóry, a szczególnie w schorzeniach zewnętrznych narządów rodnych, gdy występują stany ropne oraz w zbyt obfitych krwawieniach miesiączkowych, niewielkich krwotokach macicznych, upławach i zapaleniu pochwy. Także w schorzeniach odbytu oraz do irygacji u kobiet i w postaci okładów na uszkodzoną skórę i trudno gojące się rany.

Jasnota biała – sposób użycia

Napar

Przepis; należy przygotować średnio około 1 do 2 łyżek świeżych lub suszonych kwiatów i zalać gorącą wodą a następnie pozostawić do zaparzenia. Zaleca się picie kilka razy dziennie. Środek bezpieczny, nie wywołuje zatrucia po zastosowaniu nawet 6 szklanek dziennie. Można podawać dzieciom. Przy przeziębieniu, kaszlu, zapaleniu oskrzeli i płuc – na mleku z miodem i sokiem malinowym.

Odwar

Przepis; należy przygotować około 2 łyżek jasnoty a następnie zalać 1 ½ szklanki  wody. Kwiaty są pomocne przy silnych biegunkach. Zaleca się stosowanie ziela w postaci wlewów doodbytniczych w schorzeniach odbytu. Jest tez polecany na trudno gojące się rany.

Należy spożywać  po ½ – 2/3 szklanki odwaru 2 – 3 razy dziennie po jedzeniu, zwłaszcza w złej przemianie materii i przy wysypkach skórnych. Mieszanki stosuje się do okładów i w celu płukania. Odwar stosować należy do płukania jamy ustnej i gardła, a także do okładów i przemywań, miejsc stłuczonych i obrzęków. Mieszankę wykorzystuje się też na upławy.

Napar z kwiatów

Przepis; należy przygotować 10-30 dag suszonych kwiatów, następnie zalewamy je 0,5 litra wrzącej wody. Aby osiągnąć należyte efekty zalecane jest picie pół szklanki naparu 2-3 razy dziennie. Zwykła dawka to 10—20 g kwiatów na 500 ml wody; pić 2—3 razy dziennie 1/2—2/3 szklanki.