Suchy zębodół jest bardzo bolesnym powikłaniem, które może wystąpić po ekstrakcji zęba. Jest on nieuformowaniem się skrzepu lub jego usunięciem. Skrzep pełni funkcję ochrony rany, a gdy zostaje usunięty występuje zapalenie zakończeń nerwowych oraz zakażenia bakteryjne. Na poekstrakcyjne zapalenie zębodołu cierpi od 1 do 4% pacjentów, u których wykonano zabieg. Najczęściej występuje on po usunięciu zębów trzonowych. Są one najbardziej zakorzenione w żuchwie. Stan suchego zębodołu występuje najczęściej do 3 dni od zabiegu.
Suchy zębodół – przyczyny
Po ekstrakcji zęba powinien wytworzyć się skrzep, który jest naturalnym opatrunkiem powstałej rany. Jeśli go nie ma mamy do czynienia z tzw. pustym zębodołem. Jego brak może być spowodowane poprzez następujące czynniki:
- wypłukanie skrzepu – po ekstrakcji zęba stomatolog może przepisać płyn do płukania jamy ustnej. Nie można jednak płukać ust intensywnie, zwłaszcza podczas pierwszych 3 dni po usunięciu zęba, ponieważ skrzep może zostać wypłukany, a to pozbawi ranę ochrony, a pozbawiona osłony kość zostaje zainfekowana bakteriami, natomiast zakończenia nerwowe ulegają podrażnieniu,
- mechaniczne podrażnienie i usunięcie skrzepu – pacjent może przez przypadek usunąć skrzep zahaczając o niego na przykład szczoteczką do zębów.
- zaburzenia krzepnięcia krwi,
- choroby takie jak miażdżyca, cukrzyca – choroby te zaburzają gojenie,
- palenie papierosów – nikotyna zaburza proces gojenia. Regeneracja tkanek jest zachwiania. Nie zaleca się palenia do 72 godzin po zabiegu,
- niedobór witamin oraz mikroelementów – niedobór witamin takich jak A,C lub niedobór żelaza i miedzi, które produkują kolagen.
Suchy zębodół – objawy
Postęp stomatologii pozwala przeżyć zabieg ekstrakcji bezboleśnie, lecz kilka godzin po wizycie u stomatologa, bądź chirurga szczękowego, gdy znieczulenie przestanie działać pacjent może odczuwać ból. Na uśmierzenie bólu pomogą nam tabletki przeciwbólowe i przepisany przez stomatologa antybiotyk.
Najtrudniejszym przypadkiem usunięcia zęba jest zabieg ekstrakcji ósemek. Zabieg ten powinien wykonywać chirurg szczękowy, zwłaszcza, gdy zęby te zatrzymały się w dziąśle i proces wyrzynania się zatrzymał. Po ekstrakcji może wystąpić dodatkowo szczękościsk i opuchlizna. Jeśli oprócz tego pacjent doświadcza dodatkowych nieprzyjemnych objawów opisanych poniżej, należy zwrócić się do lekarza.
- brak skrzepu – otwierając możliwie usta jak najszerzej (co może być trudne i uciążliwe ze względu na ból i spuchnięcie) można zauważyć brak skrzepu lub widoczna kość,
- silny ból – ból występuje w pierwszych dniach po usunięciu zęba. Jest on uciążliwy i może być pulsujący. Pacjenci skarżą się nie tylko na ból wokół rany, ale także na promieniujący ból do ucha, czy skroni,
- nieprzyjemny zapach z ust – gdy rana nie posiada skrzepu i nie ma naturalnej ochronny zaczynają gromadzić się bakterie. Występować może przykry zapach z ust i nieprzyjemny posmak,
- powiększone węzły chłonne znajdujące się pod żuchwą,
- wrażliwość okolicy po ekstrakcji na najmniejszy dotyk,
- osłabienie fizyczne i psychiczne.
Suchy zębodół – leczenie
Leczenie trwa około 10-14 dni. Zanieczyszczenia występujące w ranie stomatolog usuwa i oczyszcza ranę. Zębodół zostaje przepłukany odpowiednim roztworem. Przepłukiwanie powinno odbywać się regularnie. Na ranę zakłada się opatrunek. Stosowane są także preparaty przeciwbólowe. Częsta jest konieczność zastosowania antybiotykoterapii.
Pacjent powinien stosować się do zaleceń stomatologa, na przykład płukanek jamy ustnej solą fizjologiczną lub innym preparatem, który został mu nakazany. Nie powinno się płukać rany intensywnie. Należy nabrać roztwór do ust i przechylać głowę powoli na boki. Koniecznie jest podczas leczenia zębodołu zrezygnować z palenia papierosów. Rana poprzez wciąganie dymu papierosowego goi się znacznie wolniej.
Postępowania przed zabiegiem, aby zmniejszyć ryzyko zębodołu
Stomatolog zaleci najprawdopodobniej płyn do płukania jamy ustnej. Nie wolno płukać rany intensywnie. Może to się przyczynić do wypłukania skrzepu. Powinno się nabrać roztwór w usta i delikatnie przechylać głowę na boki, a płyn sam się rozleje w jamie ustnej. Od 4 doby można pomału zaczynać płukać jamę ustną w normalny sposób.
Pić nie powinno się przez słomkę, ponieważ zasysając powietrze pacjent może przyczynić się do usunięcia skrzepu. Należy odstawić palenie na 72 godziny od zabiegu. Szczotkując zęby należy robić to ostrożnie w okolicy rany, aby jej nie podrażnić. Należy unikać alkoholu i napojów gazowanych. Najlepiej dużo odpoczywać i nie przemęczać się fizycznie. Dwie godziny po zabiegu nie należy jeść, ani pić. Następnie powinno się jeść posiłki miękkie, zimne. Bardzo dobrze sprawdzą się lody.
Pacjenci najczęściej obawiają się zabiegu usunięcia ósemek. Jest to poważny proces i jeśli usunięcie ich jest koniecznie najlepiej zwrócić się do chirurga szczękowego. Stan po usunięciu ósemki nie należy do przyjemnych i bardzo często jest stosowana antybiotykoterapia. Opuchlizna narasta do trzech dni, by od czwartego dnia pomału się zmniejszać. To właśnie pierwsze trzy dni po zabiegu są narażone na pojawienie się zębodołu. Koniecznie jest przestrzeganie zaleceń lekarza.
