Nadziąślak jest łagodną postacią niebolesnego guza zaliczanego do grupy zmian o charakterze zapalno – rozrostowym. Istnieje przekonanie, że podstawą rozwoju nadziąślaków jest błona śluzowa wyrostków zębodołowych. Pojawiające sie urazy, drobnoustroje obecne w płytce nazębnej przyczyniają się do rozrostu błony śluzowej. Bardzo ważne znaczenie w przypadku ujawnienia się nadziąślaków mają zmany hormonalne. To co ma również swój udział w powstawaniu określonej jednostki chorobowej, to także nieodpowiednia dieta, ponadto niektóre preparaty lecznicze oraz niedostateczna higiena jamy ustnej. Choroba rozwija się najczęściej w przestrzeniach między zębowych.
Nadziąślak – przyczyny i rodzaje
Istnieje wiele przyczyn wpływających na powstanie określonej jednostki chorobowej. Wśród elementów prowadzących do powstania nadziąślaka wymienić można występowanie czynników przewlekle drażniących, zmiany hormonalne oraz przyczyny wrodzone. W zależności od rodzajów nadziąślaków wyróżnia się różne przyczyny ich powstawania. Literatura wymienia następujące rodzaje nadziąślaków: ziarninowe (epulis granulomatosa) oraz włókniste (epulis fibrosa), olbrzymiokomórkowe (epulis gigantocellularis), ciążowe (epulis gravidaria), wrodzone (epulis congenita), szczelinowate (epulis fissurata).
Nadziąślak ziarninowy (epulis granulomatosa) oraz włóknisty (epulis fibrosa) pojawia się jako miękki, elastyczny guz. Kolor narośli znacznie odbiega od barwy dziąsła. Nie ujawnia sie w tym przypadku żadna dolegliwość bólowa. Obejmuje on wyłącznie błonę śluzową dziąsła. Nadziąślak mający duży rozmiar może uciskać kość, co może powodować przemieszczanie się sąsiednich zębów.
Nadziąślak olbrzymiokomórkowy (epulis gigantocellularis) charakteryzuje sie miękką konsystencją. Jest on bardzo dobrze unaczyniony. Sprawia to, że najdrobniejsze urazy przyczyniają sie do krwawienia z guza. Formy te mogą wiązać sie z powstaniem owrzodzeń. Wykazują tendencję do częstego nawracania. Niebezpieczeństwo tego rodzaju nadziąślaka związane jest z tym, że częściej niż pozostałe mogą przeistoczyć się w nowotwór złośliwy.
Nadziąślak
Nadziąślak ciążowy (epulis gravidaria) zgodnie z nazwą może pojawić się w organizmie kobiety będącej w okresie ciąży. Podczas tego stanu bowiem w organizmie ciężarnej zachodzą duże zmiany, których celem jest przystosowanie się do przejścia przez okres ciąży. W tym okresie występują bardzo duże zmiany hormonalne. To wszystko oraz niedostateczna higiena jamy ustnej, pojawienie się urazów, przyczynia sie do uaktywnienia jednostki chorobowej, w postaci nadziąślaka ciążowego. Do zmiany tej dochodzi najczęściej podczas pierwszego trymestru. Bardzo często także problem znika w trzecim trymestrze ciąży lub po porodzie. Charakter dolegliwości jest niebolesny. Występuje on najczęściej w miejscach zwanych brodawkami między zębowymi.
Forma wrodzona jednostki chorobowej (epulis congenita) to także łagodna postać rozrostu błony śluzowej wyrostków zębodołowych. Defekt występuje u dzieci, które są w okresie noworodkowym. Natomiast rozwój choroby pojawia się już podczas ciąży. Nieznana jest przyczyna powstania jednostki chorobowej. Częściej występuje u dziewczynek. Problem pojawia się najczęściej w przednim obszarze bezzębnych wyrostków zębodołowych, ale także w przedniej części podniebienia twardego.
Szczelinowata forma nadziąślaka (epulis fissurata) ujawnia sie na skutek drażnienia jamy ustnej, bardzo często wynikającego z użytkowania źle dopasowanych protez ruchomych. W pierwszej kolejności dochodzi do przerwania stałości jamy śluzowej. Tkanka ulegająca gojeniu narażona jest na nieustanny uraz, co doprowadza do przerostu tkanki włóknistej. W początkowej fazie przybiera ona postać pojedynczego fałdu. Dłuższe użytkowanie źle przygotowanych protez ruchomych powoduje, że staje się ona twarda oraz zaczyna otaczać brzeg protezy. Ta forma nadziąślaka nie przynosi żadnych dolegliwości bólowych.
Nadziąślak – leczenie
Określona jednostka chorobowa leczona jest za pośrednictwem zabiegu chirurgicznego. Konieczne jest zatem usuniecie nadziąślaka wraz z zespołem zdrowych tkanek. W sytuacji wystąpienia nadziąślaka olbrzymiokomórkowego trzeba usunąć kości w pobliżu jej zmiany. Określony zabieg chirurgiczny przeprowadzany jest z wykorzystaniem znieczulenia miejscowego. Usunięty zespół komórek przesyłany jest do badania histopatologicznego, w celu uzyskania dokładnej diagnozy.
Nadziąślaki ciążowe pojawiające się u kobiet, wykazują tendencje do samoistnego ustępowania, albo w trzecim trymestrze ciąży, albo tuż po rozwiązaniu. W związku z tym, nie istnieje tutaj konieczność likwidacji guza, z wykorzystaniem metody chirurgicznej. Wyjątkowe sytuacje to wielkie nadziąślaki będące przyczyną powstawania wad zgryzu, powodujące utrudnienia podczas procesu żucia, a także te, które poddawane są częstym podrażnieniom.
W tej sytuacji istnieje wskazanie do dokonania zabiegu chirurgicznego, nawet w sytuacji pozostawania pacjentki w okresie ciąży. Dobrym czasem do wykonania zabiegu chirurgicznego w przypadku kobiety będącej w okresie ciąży jest drugi trymestr.