Koper włoski popularny w kuchni śródziemnomorskiej, ale zdobywa popularność również w Polsce. Koper włoski to gatunek rośliny dwuletniej, byliny. Zalicza się do rodziny selerowatych. Dziki można spotkać w strefie śródziemnomorskiej. Jest uprawiany głównie w krajach śródziemnomorskich jako warzywo.
Koper włoski kwitnie od lipca do września, tworząc mnóstwo drobnych i jaskrawożółtych kwiatów, zebranych na szczytach pędów w baldachy o średnicy 10 cm. Z kwiatów zawiązują się aromatyczne nasiona. Pierzaste liście rośliny są jasnozielone. Łodygi, liście i nasiona wydzielają silny, lekko słodki anyżowy zapach.
Koper włoski – zastosowanie
Koper włoski osiąga wysokość od 1,5−2,1 m i rozrastającą się do szerokości 45 cm. Wyróżnia się prostymi, nagimi i żebrowanymi łodygami, które pokrywa woskowany nalot. U dorosłych roślin łodyga jest pusta. Pędy roślinne są silnie rozgałęzione i skrętolegle ulistnione pierzastymi liśćmi o długości około 30 cm. Wraz z łodygą tworzą u podnóża rośliny jadalną, bulwiastą cebulę, która przechodzi w żółtawobiały korzeń palowy. Wykorzystywany jest jako dodatek do zup oraz na surowo w sałatkach (np. z pomarańczami). Można przygotować z niego carpaccio, doprawić solą, pieprzem i skropić oliwą, sosem vinegret lub octem balsamicznym zmieszanym z miodem. Posypać parmezanem, pestkami dyni czy orzechami włoskimi.
Fenkuł, podobnie jak inne przyprawy, zawiera różne substancje bioaktywne o działaniu przeciwutleniającym. Obecna w nim jest między innymi rutyna i kwercetyna. Swój anyżowy aromat zawdzięcza olejkom eterycznym, których składnikiem jest anetol, wykazujący działanie przeciwzapalne i przeciwnowotworowe. Zawiera również dużą ilość witaminy C, potasu i jest dobrym źródłem błonnika.
Koper włoski – właściwości lecznicze
W koprze włoskim znajdziemy też potas, który obniża wysokie ciśnienie krwi i chroni przed uszkodzeniami naczyń krwionośnych (jedno warzywo pokrywa dzienne zapotrzebowanie na potas w 50 proc.). Fenkuł zawiera silne przeciwutleniacze, które zapobiegają rozwojowi komórek rakowych. A duża zawartość witaminy C wspomaga układ odpornościowy i neutralizuje wolne rodniki. Zawartość potasu sprzyja obniżeniu ciśnienia krwi, zapobiega udarom i zawałom. Z kolei błonnik obniża poziom cholesterolu. Fenkuł ze względu na niską zawartość energetyczną jest często wykorzystywany do przyrządzania różnych sałatek i potraw w dietach odchudzających.
Napar z kopru to naturalny środek, po który często sięgają młode mamy, a to dlatego, że wzmaga laktację i łagodzi niemowlęce kolki. Jednak nie tylko kobiety karmiące powinny docenić jej właściwości. Koper włoski od dawna słynie jako środek rozkurczowy, pomagający pozbyć się uporczywych wzdęć. Herbatka z fenkułu działa także pobudzająco na układ trawienny i łagodzi skutki przejedzenia.
Surowcem są owoce kopru włoskiego, które używa się jako łagodny środek przeciwkaszlowy, a u dzieci – wiatropędny. Owoce pobudzają również wydzielanie soków żołądkowych, działają także moczopędnie i mlekopędnie (informacja ważna dla karmiących matek). Fenkuł uważany jest za afrodyzjak. Nie zaleca się spożywania dużych ilości kopru włoskiego kobietom w ciąży ze względu na jego wpływ na aktywność estrogenów.
Fenkuł jest bardzo cennym źródłem witamin i minerałów. Jedno warzywo pokrywa dzienne zapotrzebowanie na witaminę C, na potas w 50%, wit.B1 również w 50%, błonnik – 33% a kwas foliowy w 23%. Zawiera dużo olejku lotnego, o bardzo charakterystycznym anyżowym aromacie. W składzie kopru włoskiego są również witaminy z grupy B – zwłaszcza B1 i kwas foliowy (B9) oraz witamina A. Inne cenne pierwiastki obecne w fenkule to magnez, fosfor i wapń. Jeśli ktoś nie lubi tego smaku, to powinien jeść fenkuł na ciepło, gubi wówczas ten posmak anyżu. Olejki lotne fenkułu bardzo korzystnie wpływają na trawienie, mają też korzystny wpływ na system nerwowy.
Koper włoski – sposób użycia
Napar
Przepis; należy 1 łyżkę stołowej owoców i 1 szklanki wrzątku zalać i pozostawić do wystygnięcia. Zaleca się picie 2-3 razy dziennie po 1 szklance (dzieci – po kilka łyżeczek).
Bulwy kopru włoskiego zapiekane z serem
Przepis; Ugotuj bulwy w wodzie z dodatkiem 1/2 łyżeczki soli. Kiedy będą miękkie, wyjmij je i pokrój na plastry. Wysmaruj naczynie do zapiekania masłem i ułóż w niej plastry kopru. Posyp je suszonymi pomidorami, przyprawami oraz startym serem. Wstaw do rozgrzanego do ok. 150-170 stopni piekarnika na 20 minut. Dopraw do smaku solą, tymiankiem, majerankiem.
Maseczka z kopru do cery normalnej
Przepis; należy zaparzyć 3 łyżeczki kopru w 150 ml wrzątku. Po ostygnięciu trzeba dodać 50 g jogurtu naturalnego, 3 łyżki miodu i 2 łyżki płatków owsianych. Maseczkę rozprowadzoną na twarzy trzeba pozostawić na ok. 20 minut.
Okład na oczy
Przepis, należy przygotować napar z 1 łyżki ziela i zalać go 1 szklanka wrzątku. Ostudzić a następie można przemywać oczy przy zapaleniach spojówek i płukać gardło w stanach zapalnych.
