Zgryz urazowy to inaczej choroba okluzyjna. W literaturze stomatologicznej okluzją określany jest bezpośredni kontakt zębów zlokalizowanych na łuku górnym, z uzębieniem znajdującym się na łuku dolnym. Podkreślić należy fakt, że związek ten jest inny w pozycji centralnej, a także inny przy poruszaniu żuchwą. Dobre funkcjonowanie mięśni żucia, a także stawu skroniowo – żuchwowego wynika z prawidłowo działającej okluzji.
Nieprawidłowości w tym zakresie wpływają na funkcjonowanie innych elementów określonego układu. Wadliwe połączenia okluzyjne będą źle wpływały na jakość oraz funkcję mięśni żucia, a także stawu skroniowo – żuchwowego. Przez dłuższy czas mogą nie pojawiać się tutaj żadne symptomy świadczące o pojawiającym się problemie zdrowotnym. Związane jest to z tym, że organizm człowieka będzie niwelował pojawiające się problemy w okluzji. Jednakże, należy pamiętać że gdy niezbędne działanie nie zostanie podjęte w odpowiednim czasie, może to skutkować dużą uciążliwością w funkcjonowaniu.
Zgryz urazowy – objawy
W początkowej fazie rozwoju jednostki chorobowej, pacjent nie odczuwa większych dolegliwości. Jednakże w tym przypadku, tak jak i w wielu innych chorobach ważny jest czas. Podjęcie działań leczniczych w początkowym etapie rozwoju choroby, ustrzeże pacjenta przed uciążliwym oraz długotrwałym leczeniem, w przyszłości. Wśród podstawowych symptomów świadczących o rozwijającej się wadzie zgryzu wymienia się: bóle zębów, a także mięśni twarzy, uszkodzenia na zębach oraz uzupełnieniach protetycznych, nadwrażliwość, rozchwianie zębów, a ponadto obniżenie linii dziąseł.
Bóle zębów, a także mięśni twarzy to objaw świadczący o znacznym zaawansowaniu okluzji. Zaburzenia w tym zakresie mogą obejmować zęby, przyzębie, mięśnie twarzy oraz stawy skroniowo – żuchwowe. Zasadniczo, wśród pierwszych objawów świadczących o rozwijającej się chorobie wymienia się duży dyskomfort w czasie procesu żucia.
Uszkodzenia na zębach dotyczyć mogą pojawiających się starć na zębach, odprysków na szkliwie i innych symptomów świadczących o zgryzie urazowym. Natomiast nieprawidłowości obejmujące uzupełnienia protetyczne to uszkodzenia koron, mostów oraz protez.
Objawem określonej jednostki chorobowej jest także nadwrażliwość zębów na czynniki termiczne. Miękkie elementy będące w otoczeniu zęba mogą być także miejscem, w którym występują objawy zgryzu urazowego.
Występują także dolegliwości związane z mięśniem żucia oraz stawem skroniowo-żuchwowym. Należą do nich przede wszystkim duże odrętwienie mięśni twarzy, dolegliwości bólowe mięśni żucia, a także migrenowe bóle głowy.
W sytuacji gdy nie podejmie się leczenia zgryzu urazowego, może to skutkować pojawieniem się dużych zmian w obrębie stawów skroniowo-żuchwowych. Związane jest to z bólem, a także doświadczaniem zjawisk dźwiękowych. Pacjenci wskazują, że jest uczucie odczuwane jako przeskakiwanie oraz trzeszczenie w elementach skroniowo-żuchwowych.
Zgryz urazowy – przyczyny
Wiele jest czynników wpływających na powstanie określonej jednostki chorobowej. Wymienia się tutaj głównie występowanie wady zgryzu. Może ona mieć formę pierwotną oraz wtórną. Pierwsza wynika z wrodzonych zaburzeń rozwoju w otoczeniu twarzoczaszki. Druga ma swoje źródło w innych chorobach, takich jak na przykład zmiana lokalizacji zębów w postępujących stanach zapalnych przyzębia.
Wśród elementów prowadzących do powstania zgryzu urazowego zaliczyć można objaw Godona. Jest to zjawisko, które można opisać jako przemieszczanie się zębów w kierunku braków, powstałych po utracie zębów. Może to wpływać na naruszanie prawidłowego związku między łukiem górnym oraz dolnym.
Wypełnienia znacznie odbiegające od kształtu naturalnego uzębienia mogą także zaburzać prawidłową okluzję. Prowadzi to do powstania nieprawidłowości w czasie zwierania zębów i wpływa na kształtowanie się zgryzu urazowego. Taki sam efekt występuje w sytuacji nieprawidłowo wykonanych uzupełnień protetycznych, takich jak korony, mosty lub licówki.
Złe nawyki takie jak przygryzanie paznokci, ołówków, zgrzytanie zębami również wpływają negatywnie na prawidłową okluzję.
Zgryz urazowy – leczenie
Działania lecznicze w przypadku choroby okluzyjnej są wielokierunkowe. Wymagają one osobnego podejścia do każdego pacjenta. Po przeprowadzeniu badania w gabinecie stomatologicznym, lekarz określa przyczynę pojawiającego się problemu. Bardzo ważne w tym zakresie jest działanie mające na celu eliminację przyczyny zaburzeń, a także likwidację uszkodzeń spowodowanych przez nieprawidłową okluzję. W wielu przypadkach niezbędni są do tego różni specjaliści z dziedziny stomatologii.
Często wchodzi tutaj w grę leczenie protetyczne, ortodontyczne, periodontologiczne, a także zachowawcze. W procesie trwania leczenia przeprowadza się takie zabiegi jak korekta zgryzu lub też wymiana nieprawidłowych uzupełnień protetycznych. W wielu sytuacjach wystąpienie choroby okluzyjnej staje się przyczyną pękania mostów i koron protetycznych. Przyczyną takiej sytuacji są nieprawidłowości w mięśniach pacjenta, które przyczyniają sie do niszczenia pracy protetyka. Prawidłowe leczenie zgryzu urazowego zapewnia pacjentowi duży komfort w codziennym funkcjonowaniu.