Diastema charakteryzuje się występowaniem przerwy pomiędzy zębami siecznymi przyśrodkowymi. Zjawisko to nie zawsze zaliczane jest do wad zgryzu. Można ją zakwalifikować do określonej jednostki chorobowej, w sytuacji gdy przerwa pomiędzy górnymi jedynkami jest większa niż 2 mm. W innych sytuacjach zaliczana jest do cech charakterystycznych uzębienia.
Wskazuje się następujące typy diastemy: równoległa, zbieżna, a także rozbieżna. Pierwsza z wymienionych występuje, gdy rozsunięte zęby ułożone są w sposób równoległy. Diastema zbieżna ma miejsce wówczas, gdy dolne końcówki uzębienia zwrócone są do siebie. Trzecia z wymieniony występuje w sytuacji, gdy końcówki zębów skierowane są w przeciwstawnych kierunkach.
Diastema – przyczyny
Przyczyny wystąpienia dolegliwości są różne w zależności od rodzaju wady. Do powstania diastemy prawdziwej dochodzi w wyniku przerostu albo wystąpienia niskiego przyczepu wędzidełka wargi górnej. Brak siekaczy bocznych, zmniejszenie ich rozmiaru lub zęby nadliczbowe przyczyniają się do powstania diastemy rzekomej. Wyróżnia się tu także diastemę fizjologiczną. Do powstania określonego rodzaju diastemy dochodzi w wyniku wyrznięcia się zębów siecznych bocznych. Występuje ona pomiędzy 7 a 9 rokiem życia. Charakteryzuje się tym, że przerwa pomiędzy zębami przekracza wielkość równą 2 mm.
Diastema – leczenie
Przerwa pomiędzy zębami mniejsza niż 2 mm nie stanowi problemu stomatologicznego. W związku z tym usuwanie dolegliwości nie jest koniecznością. Jednakże w sytuacji gdy stanowi ona kompleks dla osoby nią dotkniętej, może ona skorzystać z wielu metod leczenia, które dostępne są w gabinetach stomatologicznych oraz ortodontycznych. Metoda naprawy problemu powinna być dostosowana do potrzeb konkretnej osoby. Wówczas leczenie przyniesie najlepsze rezultaty. Przy podjęciu działań leczniczych należy uwzględnić budowę zgryzu, wygląd dziąseł, a ponadto wiek. Wszystkie te elementy są bardzo ważne w wyborze odpowiedniej metody usunięcia wady.
W sytuacji gdy przerwa pomiędzy zębami nie wynika z problemów natury estetycznej stanowi ona wówczas problem stomatologiczny i konieczne wtedy staje się jej usunięcie. Obecność diastemy prawdziwej skutkuje podjęciem działań mających na celu podcięcie wędzidełka. W dalszej kolejności działania ukierunkowane są na przygotowanie aparatu ortodontycznego. Pozostałe rodzaje diastemy również korygowane są za pośrednictwem noszenia aparatu ortodontycznego. Dobrze przygotowany aparat wpłynie na wyprostowanie zębów, a także przyczyni się do usunięcia przerwy występującej pomiędzy zębami siecznymi przyśrodkowymi.
Istnieją przypadki gdy diastema jest wynikiem obecności dodatkowego zęba w jamie ustnej. W takiej sytuacji pierwsze działania powinny być ukierunkowane na usunięcie dodatkowego uzębienia. Po usunięciu zęba nadliczbowego dokonuje się zsunięcia jedynek przy użyciu płyty akrylowej ze skręconą śrubą albo przy użyciu prawidłowo zlokalizowanych sprężynek między-zębowych (diastema równoległa, a także rozbieżna) albo aparatu stałego (diastema rozbieżna).
Czynności zmierzające do usunięcia diastemy spowodowanej przez braki części uzębienia, w pierwszej kolejności powinny polegać na uzupełnieniu brakujących zębów. Wówczas pomocny będzie lekarz specjalista z zakresu implantologii oraz protetyki. Przyczyni się on do odbudowy zęba, co da możliwość likwidacji przerwy między zębami.
Diastema – korekcja
Bardzo dobre efekty korygujące diastemę pojawiają się przez wykorzystanie licówek porcelanowych. Metoda ta może być przeprowadzona gdy istnieją możliwości związane z poszerzeniem jedynek. W sytuacji gdy ta technika może być zastosowana lekarz nakleja na zęby płatki porcelany i dzięki temu uzyskuje efekt poszerzenia zęba, a co za tym idzie również likwidacji przerwy pomiędzy jedynkami. Licówki charakteryzują się tym, ze bardzo dobrze naśladują szkliwo zębów naturalnych, ponadto nie podlegają przebarwieniom, a także są bardzo wytrzymałe. Potrafią przetrwać nawet kilkanaście lat.
Najskuteczniejszym jednak sposobem na pozbycie się określonego defektu jest wykorzystanie aparatu ortodontycznego. Jednakże na oczekiwane efekty czeka się długo (ponad rok). W sytuacji gdy pacjent oczekuje szybkich rezultatów to najlepszą metodą wówczas będzie bonding, czyli ukrycie przerwy pomiędzy zębami za pośrednictwem kompozytu. W tej sytuacji likwidacja problemu podobna jest do zakładania wypełnienia.
W pierwszej kolejności dokonuje się wytrawienia zęba przez wykorzystanie specjalnego kwasu demineralizującego. Następne działania skupione są na nakładaniu materiału kompozytowego. Odpowiedni kształt nadawany jest tutaj przez wykorzystanie papierowych dysków. Oczekiwany efekt uzyskuje się już podczas pierwszej wizyty w gabinecie stomatologicznym. Technika ta daje szybkie rezultaty, jednakże jest najmniej trwała. W każdej chwili również można zdjąć kompozyt.
Podkreślić należy fakt, że współcześnie diastema uważana jest za atut urody. W związku z tym wiele osób nie podejmuje działań zmierzających do jej likwidacji. Jednakże stomatologia zalicza ją do problemów stomatologicznych, które powinny być usunięte, gdyż może mieć wpływ na zdrowie zębów.
